Stralsund to zabytkowe miasto portowe w północno-wschodnich Niemczech, położone nad cieśniną Strelasund (Morze Bałtyckie) oddzielając wyspę Rugię od stałego lądu. Jego początki sięgają drugiej połowy XII wieku, kiedy to znajdowała się należąca do Słowian osada zwana Stral bądź Strela (strzała). Jakiś czas później została ona przejęta i zasiedlona przez członków rugijskiego plemienia dowodzonego przez Wisława I (1180-1250). Wtedy też książę przyznał osadzie prawa miejskie wzorowane na prawach Lubeki, tudzież Rostocku. Pod koniec XIII wieku Stralsund stało się członkiem Hanzy (związku miast handlowych Europy Północnej z czasów średniowiecza i początku ery nowożytnej) co w znacznym stopniu przyczyniło się do jego rozwoju. W tym czasie miasto stanowiło jeden z najruchliwszych i najważniejszych portów północnej Europy pod którego flagą pływało przeszło 300 statków przewożąc towary pomiędzy Niemcami, Anglią, Francją, Szwecją i Rosją. W XIV wieku miasto było dwukrotnie oblegane przez wojska duńskie. Duńczycy zostali pokonani, a hanzeatycka armia wzięła wówczas do niewoli króla Eryka Menveda (1274-1319). Przez następne stulecia Stralsund długo musiał walczyć o swoją niezależność. Ostatecznie w XVII wieku po wojnie trzydziestoletniej miasto dostał się na blisko dwa stulecia pod panowanie Królestwa Szwecji. W XIX wieku Stralsund wcielony został do Prus. Ciężki okres miasto przeżywało w okresie II wojny światowej, kiedy to jako znaczący ośrodek przemysłowy Niemiec stanowiło przedmiot licznych alianckich nalotów. Na początku maja 1945 roku do miasta wkroczyła praktycznie bez walki Armia Czerwona. Tym samym Stralsund znalazł się w radzieckiej strefie okupacyjnej, która po wojnie przekształcona została w Niemiecką Republikę Demokratyczną. W tym czasie wybudowano w mieście wiele bloków starej płyty, a zabytkowe stare miasto wraz z portem popadło w ruinę. Jego gruntowna renowacja nastąpiła dopiero po zjednoczeniu Niemiec jakie miało miejsce w 1989 roku.
Zwiedzanie
Serce starego miasta Stralsundu stanowi niezwykle malowniczy Stary Rynek (Alter Markt), którego południową pierzeję zamyka charakterystyczny budynek ratusza miejskiego (Rathaus). Budowla ta wzniesiona została w drugiej połowie XIV wieku, i obecnie stanowi jeden z najznamienitszych przykładów gotyku ceglanego w całych Niemczech. Jego główną fasadę zdobią umieszczone nad oknami herby sześciu najważniejszych miast hanzeatyckich (Rostocku, Greifswaldu, Lubeki, Hamburga, Wismaru oraz Stralsundu). Ważnym wydarzeniem w dziejach budynku było podpisanie tu 24 maja 1370 roku traktatu stralsundzkiego, kończącego wojnę duńsko-hanzeatycką. W bezpośrednim sąsiedztwie ratusza znajduje się ustawiony przodem do niego okazały gotycki kościół św. Mikołaja (St.-Nikolai-Kirche). Świątynia ta wzniesiona została w drugiej połowie XIV wieku na wzór kościoła Mariackiego w Lubece. W jej wnętrzu na uwagę zasługują dwa gotyckie ołtarze, XIV wieczne tryptyki, cztery krucyfiksy oraz pochodzący z 1394 roku zegar astronomiczny (dzieło Nicolausa Lillienvelda). Obecnie kościół wraz z ratuszem tworzą zespół architektoniczny, który przypomina o dawnej świetności miasta, a także supremacji mieszczaństwa w średniowiecznych miastach hanzeatyckich Innym ważnym zabytkiem Stralsundu jest XIII wieczny monumentalny gotycki kościół Mariacki (St.-Marien-Kirche). Podczas jego budowy zastosowano wiele rozwiązań i elementów charakterystycznych dla okresu późnego gotyku. W latach 1625-1647 jego licząca 151 metrów odbudowana po zawaleniu się wieża pozostawała najwyższym budynkiem Europy. Dziś na jej szczycie znajduje się taras widokowy z którego rozpościera się przepiękna panorama miasta oraz wyspy Rugii. Pozostałe ważne zabytki Stralsundu to m.in. XIV wieczny gotycki kościół św. Jakuba (St.-Jakobi-Kirche), usytuowany przy Starym Rynku gotycki budynek zwany Wulflamhaus, XIII wieczny klasztor św. Jana, pozostałości średniowiecznych obwarowań z dwiema (z jedenastu) zachowanymi barami miejskimi (Knieper i Küter), klasztor św. Katarzyny (obecnie siedziba Muzeum Morskiego) oraz przycumowany w porcie zabytkowy trójmasztowy żaglowiec Gorch Fock. W 2002 roku zabytkowe stare miasta Stralsundu i Wismaru zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
W mieście znajduje się także jedno z największych oceanariów w tej części Europy w którym podziwiać można przeszło 7 tysięcy różnorakich zwierząt oraz roślin morskich rozlokowanych w 39 akwariach o łącznej pojemności ok. 6 mln litrów. Stralsund stanowi także doskonałą bazę wypadową na pobliską Rugię.
