Lubeka to zabytkowe miasto w północnych Niemczech, położone przy ujściu rzeki Trave do Morza Bałtyckiego. Jego początki sięgają VIII wieku, kiedy to okoliczne tereny zasiedlone były przez Słowian, którzy założyli tu jeden ze swoich grodów zwany Liubice. W połowie XII wieku roku zostali oni podbici i wyparci z tych terenów przez wojska Henryka Lwa (1129-1195). Nowa osada założona została przez hrabiego Adolfa II Holsztyńskiego (1128-1164) i przemianowana na Lubekę. Bardzo szybko miasto stało się jednym z najważniejszych portów w tej części Morza Bałtyckiego, do którego przybijały liczne statki handlowe z całej Europy. W 1160 roku Lubeka otrzymała prawa miejskie, a co za tym idzie także liczne przywileje oraz ulgi. Swój największy okres świetności miasto przeżywało na przełomie XIV i XV wieku, kiedy to stało się stolicą Ligi Hanzeatyckiej (związku miast handlowych Europy Północnej z czasów średniowiecza i początku ery nowożytnej). W owym czasie Hanza zmonopolizowała cały handel nad Morzem Północnym i Bałtyckim, a do jej związku należało blisko 160 miast. Okres prosperity trwał do XVI wieku, kiedy to Liga zaczęła tracić na znaczeniu, a kolejne jej miasta stawały się coraz bardziej zależne od władz państwowych. Do upadku Hanzy przyczyniły się także wysokie ceny dyktowane przez monopol państw członkowskich. Kres świetności Lubeki przypieczętowany został okupacją francuską jaka miała miejsce w czasie wojen napoleońskich. Kolejny ciężki okres miasto przeżywało w czasie II wojny światowej, kiedy to w wyniku alianckich nalotów zniszczona została znaczna część zabudowy miasta. Po wojnie większość zabytków została pieczołowicie odbudowana.
Zwiedzanie
Do najstarszej części Lubeki prowadzą cztery średniowieczne ceglane bramy miejskie z których najbardziej znana Holstentor (Brama Holsztyńska) stanowi jeden z najbardziej znanych i rozpoznawalnych symboli miasta. Powstała ona w latach 1466-1478 według projektu Heinricha Helmstedta inspirującego się architekturą flamandzką. Jest to czterokondygnacyjna budowla którą zdobią dwie okazałe wieże: południowa (Südturm) i północna (Nordturm). Nad łukowatym przejściem umieszczono łacińską maksymę: Concordia domi foris pax (Jedność wewnątrz, pokój na zewnątrz). Tuż za bramą zaczyna się ulica Holstenstr, którą można do dość do głównego rynku (Markt) przy którym znajduje się okazały ceglany budynek ratusza miejskiego (Rathaus). Zbudowano go w połowie XIII wieku z ciemnoczerwonych i czarnych cegieł, do których produkcji użyto tak nietypowych składników jak m.in. popiół czy krew zwierząt. Po dziś dzień stanowi on główną siedzibę burmistrza miasta oraz miejsce obrad lokalnego parlamentu. Tuż za ratuszem znajduje się okazały (także ceglany) gotycki kościół Mariacki (St.Marien zu Lübeck). Świątynia ta wzniesiona została w latach 1250-1350 w formie trójnawowej bazyliki. Jej fasadę zdobią dwie majestatyczne wierze, wznoszące się na wysokość 125 metrów. Fundatorem kościoła byli miejscowi kupcy, którzy pozostając w konflikcie z biskupem chcieli dać wyraz swojemu bogactwu i przyćmić znajdującą się w południowej części miasta katedrę. W kolejnych kościół stanowił niedościgniony wzór dla blisko 70 kolejnych świątyń jakie budowane były w nadbałtyckich miastach. Pozostałe ważne zabytki Lubeki to m.in. wzniesiona na przełomie XII i XIII wieku ceglana Katedra (Lübecker Dom), XV wieczna Brama Zamkowa (Burgtor), gotycki Szpital św. Ducha (Heiligen-Geist-Hospital), XIV wieczny kościół św. Jakuba (St. Jakobi zu Lübeck), XVI wieczny dom gildii kupieckiej, kościół św. Idziego (St. Aegidien), składy soli na lewym brzegu Trave oraz wybudowane z charakterystycznej czerwonej cegły (Backsteingotik) liczne gotyckie domy mieszczańskie. W 1987 roku zabytkowe stare miasto Lubeki zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Ciekawostki
- Jedna z dzielnic Lubeki - Travemünde - stanowi popularny nadbałtycki ośrodek wypoczynkowy;
- Z Lubeką związanych jest trzech zdobywców Nagrody Nobla. Urodzony tu znany pisarz Tomasz Mann (1875-1955), znany polityk Willy Brandt (1913-1992) oraz niemiecki pisarz narodowości niemiecko-kaszubskiej pisarz Günter Grass (1927-2015).
