Bamberg to zabytkowe miasto w Niemczech, położone w północnej części Bawarii pośród malowniczych wzgórz w dolinie rzeki Regnitz. Jego początki sięgają pierwszej połowy X wieku, kiedy to założona została tu pierwsza osada. Wiadomo też, że w 963 roku ówczesny król niemiecki Otton I Wielki (912-973) więził w Bambergu grafa Ivrei i uzurpatora do tronu Italii - Berengara II (913-966). Na początku XI wieku cesarz Henryk II polecił założyć w mieście biskupstwo. Wtedy też rozpoczęta została budowa pierwszej katedry przy której powstała słynna szkoła przykatedralna gdzie wykładali najwybitniejsi humaniści europejskiego średniowiecza (m.in. Durand z Leodium, William z Ebersbergu czy Ezzo z Bambergu). Niestety świątynia została doszczętnie zniszczona przez pożaru jaki nawiedził miasto w 1081 roku. Bardzo szybko przystąpiono do wznoszenia kolejnej katedry, której budowa trwała aż do XIII wieku. W XV stuleciu Bamberg uzyskał autonomię na prawach republiki miejskiej, a co za tym idzie także liczne przywileje i ulgi. Niestety miastu nigdy nie udało się uzyskać statusu wolnego miasta Rzeszy, któremu przysługiwała własna niezależna reprezentacja w Reichstagu. W połowie XVII stulecia miejscowa przykatedralna szkoła przekształcona została w Akademię Ottona, a w 1773 roku w istniejący do dziś uniwersytet.
Zwiedzanie
Dzięki korzystnemu położeniu na peryferiach miastu udało się uniknąć większych zniszczeń w obu ostatnich wojnach światowych. Bamberg stanowi więc wspaniały przykład, jak mogłyby wyglądać niemieckie miasta gdyby nie wojna totalną jaką rozpoczął Hitler w 1939 roku. Jednym z najcenniejszych zabytków miasta jest imponująca romańsko-gotycka katedra Świętych Piotra i Jerzego (Bamberger Dom St. Peter und St. Georg). Świątynia ta wzniesiona została w XIII i obecnie stanowi jedną siedmiu średniowiecznych katedr cesarskich (miejsce koronacji oraz mauzoleum królów niemieckich). W drugiej połowie XVII stulecia na polecenie biskupa Melchiora Ottona Voita von Salzburga kościół został przebudowy w stylu barokowym. Swój romański charakter świątynia odzyskała dopiero podczas renowacji jaka została przeprowadzona w XIX wieku na zlecenie króla Ludwika I Wittelsbacha. We wnętrzu katedry na uwagę zasługują: wykonany przez samego Wita Stwosza - Ołtarz Salwatora (pierwotnie znajdował się w kościele Najświętszego Salwatora w Norymberdze), nagrobek cesarza Henryka II i jego żony Kunegundy, oraz grobowiec papieża Klemensa II (jedyne na północ od Alp miejsce spoczynku papieża). Na jednej ze ścian świątyni znajduje się słynny posąg przedstawiający Jeźdźca Bamberskiego. Jest to wykonana w XIII wieku (przez nieznanego artystę) rzeźba przedstawiająca siedzącego na koniu mężczyznę w koronie w stroju rycerskim. Uważa się, że jest to pierwszy od czasów antycznych zachowany po dziś dzień posąg konny. Innym charakterystycznym zabytkiem Bamberga jest XIV wieczny budynek ratusza miejskiego - Altes Rathaus. Ciekawostkę stanowi fakt, że budowla ta usytuowana na niewielkiej wysepce na środku rzeki. Stało się to za sprawą sporów, jakie toczone były w owym czasie w mieście. Władza świecka ścierała się z władzą duchowną. Gdy biskup zabronił budowy na swym terenie ratusza, mieszkańcy wpadli na pomysł wzniesienia go na terenie, który nie stanowił niczyjej własności, czyli rzece. Pozostałe ważne zabytki Bamberga to m.in. kościół parafialny św. Henryka (St. Heinrich), XVIII wieczny barokowy Pałac Biskupi, ewangelicki kościół św. Stefana (Stephanskirche), dawny klasztor benedyktynów (Kloster Michelsberg), XVII wieczny kościół św. Marcina oraz kompleks zabytkowych domów zwany Alte Hofhaltung. W 1993 roku zabytkowe Stare Miasto w Bamberg zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Miasto pogromców czarownic
Bamberg zasłynął z niewyobrażalnie okrutnych pogromów czarownic za które odpowiedzialność ponosili przede wszystkim biskupi niemieccy. Ich powodem był klimat podejrzeń, który ogarnął Kościół w XVI i XVII wieku. W owym czasie biskupi bamberscy, skazali na śmierć blisko 600 osób. Szczególnym bestialstwem wykazał się biskup Johann Georg II., który w 1627 roku nakazał zbudować tzw. Drudenhaus - więzienie dla czarownic i czarowników. Był to istny dom tortur w którym obdzierano ludzi ze skóry, wyrywano im palce lub paznokcie, gotowano we wrzątku, a na końcu palono na stosie. Polowania na czarownice nie omijały w mieście praktycznie nikogo. Oskarżano również księży, duchownych czy wysokich urzędników. Spalono na stosie samego wicekanclerza miasta wraz z żoną i córką.
Ciekawostki
- Bamberg posiada ciekawe powiązania z Wielkopolską. Na początku XVIII wieku miejscowi osadnicy na zaproszenie władz Poznania, zasiedlili wyniszczone wojną wielkopolskie wioski. Dość szybko zasymilowani się z miejscową ludnością, ale zachowali cześć swojej tradycji (m.in. stroje z niezwykłym żeńskim nakryciem głowy). Do dziś na terenie Wielkopolski używa się lekko pejoratywnego określenia "bamber" dla określenia bogatego chłopa;
- Każdego roku w grudniu w Bambergu organizowane są jarmarki adwentowe. Kiedyś były głównym miejscem kupowania prezentów, dziś zaś, są obowiązkowym punktem obchodów Bożego Narodzenia. Począwszy od pierwszej niedzieli Adwentu w mieście podziwiać można tysiące szopek;
- Z dziewięciu browarów Bambergu najsłynniejszy jest Schlenkerla. Urządzono go w dawnej kaplicy Dominikanów, gdzie podawane piwo ważone jest tradycyjną. Napój ma charakterystyczny "dymny" ("wędzony") smak i ważony jest w trzech odmianach: urbock, märzen i weizen.
