Wigry to niewielka miejscowość w północno-wschodniej Polsce (województwo podlaskie), położona w obrębie Pojezierza Suwalskiego nad jeziorem Wigry. Jednym z ciekawszych zabytków jest tu usytuowany na terenie wioski kościół i były klasztor zakonu kamedułów. Swego czasu erem ten należał do najbogatszych w Europie. Klasztor założony został w XVII wieku przez katolicki zakon kontemplacyjny Kamedułów, na podarowanych Kamedułom przez króla Jana II Kazimierza Wazę (1609-1672) ziemiach otaczających jezioro Wigry. Pierwotny drewniany klasztor spłonął w 1671 roku. Pod koniec XVII wieku powstał kolejny, tym razem wybudowany z materiału ogniotrwałego (cegła). W latach 1694-1745 przy klasztorze wzniesiony został także barokowy kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny. Jego głównym projektantem był Piotr Puttini. W 1800 roku całe dobra Zakonu Kamedułów zostały skonfiskowane przez władze Pruskie, a zakonnicy wysiedleni do Bielan warszawskich. Wigry stały się siedzibą nowo utworzonej diecezji. Z powodu braku funduszy klasztor popadł w ruinę i został rozebrany. Podczas walk w 1915 i 1945 roku dwukrotnie niszczony był kościół klasztorny. Po wojnie przeprowadzono odbudowę świątyni, a w latach 1967-1974 także rekonstrukcję całego kompleksu klasztornego. Klasztor położony jest na wzgórzu nad samym jeziorem Wigry. Całość opasana jest murami oporowymi. W skład całego kompleksu klasztornego wchodzą: kościół, dom furtiana, dom królewski, dom papieski i eremy (domki pustelników). W stylowych salach organizowane są wystawy i przedsięwzięcia kulturalne. Obiekt posiada także przeszło 100 miejsc noclegowych. W 2021 roku przeprowadzona została renowacja obiektów w czasie której odrestaurowanych zostało dziesięć eremów, czyli domków, w których przed wiekami zamieszkiwali zakonnicy, odsłonięte zostały piwnice, odrestaurowany taras górny wraz z wieżą zegarową i kawiarnią a także wyremontowano mury oporowe.
Kameduli
Zakon kamedułów powołał św. Romuald z książąt Honestich, który w Campo di Maldioli pod Arezzo w Toskanii (stąd określenie zakonników jako camaldulensesod skróconego Camaldioli) zorganizował w 1012 roku pięć pustelni i kaplicę. Zaostrzył on także regułę świętego Benedykta, wprowadzając ascezę - życie samotnicze, nakaz milczenia, pełny post oraz zakaz jakichkolwiek kontaktów z kobietami i tym podobne. Kameduli wyróżniali się wśród innych zakonów białym habitem (stąd ich inne określenie - "bielany"). W Polsce zakon pojawił się w pierwszych latach XVII wieku w Bielanach pod Krakowem. Herb kamedułów to dwa gołębie pijące z jednego kielicha. Symbolizuje to wspólnotę pomiędzy charyzmatem pustelniczym a charyzmatem monastycznym, jaki istnieje wewnątrz rodziny kamedulskiej. Jeden gołąb symbolizuje pustelników, drugi mnichów, którzy piją z jednego kielicha (Eucharystia). Inna interpretacja mówi, iż jeden gołąb symbolizuje gałąź męską zakonu, drugi zaś żeńską. Gwiazda nad kielichem oznacza Ducha Świętego czy też Opatrzność Bożą.
Ciekawostki
- każdego lata w dniach 15-16 sierpnia na terenie wsi i klasztoru organizowany jest Jarmark Wigierski;
- Wigierski klasztor leży na szlaku św. Jakuba, znajdującego się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO oraz na Papieskim Szlaku Tajemnice Światła Ełk - Wigry oraz Kajakowym Papieskim Szlaku Tajemnice Zawierzenia Wigry - Studzieniczna.
