Norymberga to zabytkowe miasto w południowych Niemczech położone u zbiegu rzek Pegnitz i Rednitz. Jest to drugi co do wielkości (po Monachium) ośrodek miejski Bawarii i zarazem gospodarcza i i kulturalna stolica Frankonii. Jego początki sięgają pierwszej połowy XI wieku, kiedy to na polecenie ówczesnego księcia Bawarii - Henryka III Salickiego (1017-1056) wzniesiony został tu warowny gród obrony. Wkrótce potem wokół niego zawiązała się niewielka osada którą nazwano Nuorenberc (góra skalista). Korzystne położenie na trasie ważnego szlaku handlowego wiodącego z Rzymu do północnej Europy spowodowało, że bardzo szybko niewielka wioska rozrosła się w znaczący ośrodek handlowy. Rozkwit kulturowy w XV i XVI wieku spowodował, że Norymberga stała się centrum niemieckiego renesansu. W owym czasie miasto było na tyle zamożne, że sam przyszły papież Pius II odnotował w swoich księgach, że nawet "królowie Szkocji nie mieszkają tak godnie jak zwykli obywatele Norymbergi". Peany na cześć miasta wznosił także słynny niemiecki reformator religijny i teolog Marcin Luter (1483-1546). Na początku XIX wieku Norymberga została włączona do Bawarii. To właśnie tutaj uruchomiona została pierwsza linia kolejowa na terenie Niemiec. W latach 30 XX wieku miasto stało się jednym z najważniejszych ośrodków tworzącego się wówczas ruchu nazistowskiego. Przy szerokim poparciu miejscowej ludności naziści zbudowali zespół monumentalnych budowli, gdzie Hitler wygłaszał swoje słynne przemówienia. Tu też miały miejsce pierwsze parady nazistów i pierwsze prześladowania Żydów. Do 1945 roku Norymberga stanowiła jedno z najlepiej zachowanych miast z okresu średniowiecza, kiedy to wskutek alianckich nalotów zniszczona została praktyczne cała zabudowa starego miasta. Po wojnie miasto wybrane zostało na miejsce procesu w którym sądzono nazistowskich zbrodniarzy (tzw. proces norymberski).
Zwiedzanie
Obecnie centrum Norymbergi z nowoczesną powojenną zabudową w niczym nie przypomina miasta z czasów średniowiecza. Odbudowano jednak większość głównych zabytków, dzięki czemu miasto ponownie bardzo chętnie odwiedzane jest przez turystów. Najważniejszą budowlą Norymbergi jest usytuowany w północnej części starego miasta monumentalny zamek cesarki. Budowla ta składa się z trzech części (Kaiserburg, Burggrafenburg, Städtische Burganlage) i stanowi przedłużenie murów obronnych, które niegdyś otaczały miasto. Innym ważnym zabytkiem Norymbergi jest usytuowany przy głównym rynku miejskim (Hauptmarkt) okazały gotycki kościół Najświętszej Marii Panny (Frauenkirche). Świątynia ta ufundowana została w 1352 przez ówczesnego Świętego Cesarza Rzymskiego - Karola IV Luksemburskiego (1316-1378). Jego charakterystyczna bogato udekorowana elewacja korpusu nawowego oraz przylegająca do niego kruchta stanowiła niegdyś miejsce gdzie władcy prezentowali zgromadzonej gawiedzi relikwie i insygnia władzy cesarskiej. Pozostałe warte uwagi zabytki Norymbergi to m.in. renesansowy budynek ratusza miejskiego, XIII wieczny romańsko-gotycki kościół św. Sebalda (Sebalduskirche), gotycki kompleks szpitalny św. Ducha, wzniesiony na przełomie XIII i XIV wieku gotycki kościół św. Wawrzyńca (jeden z najważniejszych i największych średniowiecznych kościołów w mieście), XIV wieczna studnia wieżowa Schöner Brunnen (Piękna studnia) oraz pozostałości dawnych obwarowań miejskich. Turyści pragnący oddać hołd dawnym mistrzom norymberskim powinni udać się na cmentarz przy kościele św. Jana, gdzie znajdują się groby Albrechta Dürera i Wita Stwosza. W mieście zachowała się także część hitlerowskiego kompleksu, obejmującego m.in. koloseum i lądowisko sterowców.
Muzea w Norymberdze
- Germańskie Muzeum Narodowe (Germanisches Nationalmuseum) - znadjuje się przy ulicy Kartäusergasse 1 i poświęcone jest historii kultury i sztuki germańskiej oraz niemieckiej. biory muzealne obejmują: malarstwo, rzeźbę, grafikę, rzemiosło artystyczne, meble, monety, judaica, instrumenty muzyczne, tekstylia, broń, sprzęt myśliwski, przyrządy naukowe i medyczne oraz archiwum historyczne. Jedną z głównych atrakcji jest imponująca kolekcja niemieckiego malarstwa renesansowego. Obejrzeć można tu dzieła takich artystów jak m.in. Albrecht Dürer, Lucas Cranach starszy, Hans Baldung czy Albrecht Altdorfer. Na uwagę zasługują też eksponaty średniowiecznej sztuki religijnej: manuskrypty, ołtarze, witraże, rzeźby i relikwiarze. Germanisches Nationalmuseum jest największym muzeum sztuki na niemieckim obszarze językowym i jednym z czołowych muzeów świata.
- Muzeum Miejskie (Stadtmuseum) - mieści się w XVI wiecznej kamienicy patrycjuszowskiej (Fembohaus) przy ulicy Burgstrasse 15 i prezentuje historię miasta. Ponadto obejrzeć tu można także wierne rekonstruckje wnętrz mieszkań oraz warsztatów rzemieślniczych.
- Norymberskie Muzeum Transportu (Verkehrsmuseum Nürnberg) - znadjuje się przy ulicy Lessingstrasse 6 i poświęcone jest transportowi oraz komunikacji na świecie. Na placówkę składają się dwa muzea: DB Museum (Muzeum Deutsche Bahn) oraz nowoczesne Muzeum Komunikacji (Museum für Kommunikation). Obejrzeć tu można m.in. stare wagony i lokomotywy, oraz dawne świadectwa tradycji modelarstwa kolejowego. Uwagę zwraca także rozległa makieta miasta z licznymi torowiskami i zabytkowymi modelami parowozów.
- Muzeum Zabawek (Spielzeugmuseum) - znadjuje się przy ulicy Karlstrasse 13-15 i prezentuje imponującą kolekcję zabawek jakimi bawiły się dzieci począwszy od starożytności aż po czasy obecne. Placówka powstała na bazie obszernej kolekcji Lydii i Paula Bayerów. Obejrzeć tu można m.in. stare lalki, misie, kukiełki, zbiory gier dziecięcych, modelarstwa oraz budownictwa klockowego.
- Dom Albrechta Dürera (Albrecht-Dürer-Haus) - znadjuje się przy placu Tiergärtnertorplatz i poświcone jest wybitnemu niemieckiemu malarzowi, grafikowi i rysownikowi Albrechtowi Dürerowi (1471-1528). Placówka mieści się w domu który artysta nabył w 1509 roku i pracował w nim aż do swojej śmierci.
- Museum Tucherschloss and Hirsvogelsaal - znadjuje się w zamku przy ulicy Hirschelgasse 9/11 i prezentuje zbiory rodziny Tucherów. Obejrzeć można tu m.in. renesasnowe meble, gobeliny oraz obrazy.
- Muzeum Kultury Przemysłowej (Museum Industriekultur) - znadjuje się przy Äussere Sulzbacher Strasse 60-62 i obrazuje historię industrializacji w Norymberdze.
- Memorium Procesów Norymberskich (Memorium Nürnberger Prozesse) - znadjuje się przy ulicy Bärenschanzstrasse 72 i dokumentuje sądowe postępowania karne prowadzone w latach 1945–1949 przeciwko głównym zbrodniarzom III Rzeszy toczone przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze.
