Dubrownik to zabytkowe miasto portowe w południowej Chorwacji, położone pomiędzy błękitnym Morzem Adriatyckim a stromymi wapiennymi górskimi zboczami. Z uwagi na malownicze położenie, liczne średniowieczne zabytki oraz otaczające miasto potężne mury obronne Dubrownik uważany jest za jedno z najpiękniejszych miast Chorwacji. Miasto zostało założone w VII wieku przez greckich uchodźców z wyspy Epidaurus i nazywane Laus. Z tamtego okresu do czasów obecnych zachowały się pozostałości kościoła, którego relikty odkryte zostały niedawno przez archeologów. Kiedy w XII wieku zasypano przesmyk morski oddzielający wyspę Laus od stałego lądu powstało słowiańskie miasto Ragusa (Dubrava), które w późniejszym czasie zostało przemianowane na Dubrownik. Dzięki niezwykle korzystnemu położeniu na trasie ważnego szklaku handlowego, już pod koniec XII wieku miasto stało się jednym z ważniejszych portów na Adriatyku. Największy jednak rozkwit Dubrownik przeżywał na przełomie XV i XVI wieku, kiedy to Republika Raguzy (Dubrownicka) uzyskała niepodległość i stanowiła bezpośrednią konkurencję dla Republiki Weneckiej. Miasto posiadało także flotę złożoną z 300 okrętów oraz własny system monetarny. Wtedy też rozpoczęto budowę nowych murów obronnych, które były sukcesywnie powiększane i umacniane przez kolejne stulecia. Upadek Dubrownika nastąpił na przełomie XVII i XVIII wieku, kiedy to zdziesiątkowane przez liczne klęski żywiołowe (m.in. wielkie trzęsienie ziemi w 1677 roku) i epidemie miasto zostało podbite praktycznie bez walki i zajęte przez wojska Napoleona. W 1815 roku w wyniku postanowień kongresu wiedeńskiego dawna Republika wcielona została do Królestwa Dalmacji, a to z kolei do Cesarstwa Austrii. Wtedy też miasto odcięte od swego bałkańskiego zaplecza stało się prowincjonalnym portem handlowym o lokalnym znaczeniu. Ponowny rozwój zaczął się dopiero po powstaniu Królestwa Jugosławii, po upadku którego Dubrownik wszedł w skład Niezależnego Państwa Chorwackiego. Obecnie miasto stanowi jedno z największych centrów turystycznych kraju, które każdego roku odwiedzane jest przez setki tysięcy turystów z całego świata.
Zwiedzanie
Do czasów obecnych w Dubrowniku zachował się średniowieczny układ urbanistyczny wraz z otaczającym go blisko dwu kilometrowymi potężnymi murami obronnymi z licznymi bramami i basztami. Centrum miasta wyłączone jest całkowicie z ruchu samochodowego. Główna ulica biegnąca od Bramy Pile przez stare miasto to Stradum (zwana także czasem Placa). Jest to szeroki marmurowy bulwar wypolerowany stopami tysięcy turystów. Na jego zachodnim krańcu znajduje się XV wieczna nakryta kopułą Wielka Studnia Onufrego (Velika Onofrijeva česma), która stanowiła niegdyś zwieńczenie systemu doprowadzającego wodę do miasta. Jedna z miejscowych legend głosi, że napicie się z niej wody przynosi szczęście. Naprzeciwko studni znajduje się okazały renesansowy kościół Zbawiciela (Crkva sv. Spasa). Jest to jedna z niewielu budowli, jakie przetrwały trzęsienie ziemi w 1677 roku. W bezpośrednim sąsiedztwie kościoła znajduje się okazały klasztor Franciszkanów (Franjevački samostan) w którego murach obecnie znajduje się muzuem. Pozostałe ważne zabytki Dubrownika należą m.in. XIV wieczna baszta Minčeta, barokowa Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Marii, XV wieczny Pałac Rektorów, barokowy kościół św. Błażeja, klasztor św Klary, XVI wieczny Pałac Sponza, kamienna kolumna przedstawiająca legendarnego średniowiecznego bretońskiego rycerza Rolanda (Orlandov Stup) oraz znajdująca się na krańcu półwyspu imponująca twierdza św. Jana (obecnie siedziba Muzeum Morskiego). W 1979 roku zabytkowe stare miasto w Dubrowniku zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W sezonie letnim miasto jest wręcz oblegane przez turystów.
Muzea w Dubrowniku
- Muzeum Morskie (Pomorski muzej) - mieści się na terenie fortu św. Jana przy ulicy Kneza Damjana Jude 12 i prezentuje morską historię Dubrownika. Obejrzeć tu można m.in. modele dawnych statków handlowych z budowy których słynął niegdyś Dubrownik, stare mapy a także liczne znaleziska i artefakty jakie udało się wydobyć z dna morskiego. Dla zwiedzających udostępnione są także komnaty rektora i lochu więzienne.
- Muzeum Historii Kultury (Kulturno-povijesni muzej) - mieści się w zabytkowym Pałacu Rektorów (Knežev dvor) przy ulicy Pred Dvorom 3 i prezentuje kolekcję sztuki dawnej. Obejrzeć można tu m.in. meble z epoki, bogaty zbiór numizmatyczny, stare klucze do bram miasta czy kolekcję broni.
- Galeria Dulčić Masle Pulitika - znajduje się przy ulicy Poljana Marina Držića 1 i prezentuje prace trzech pochodzących z Dubrownika znamienitych artystów - Ivo Dulčića, Antuna Masle i Đuro Pulitiki.
- Muzeum Etnograficzne Rupe (Etnografski muzej Rupe) - mieści się w XVI-wiecznym budynku (dawny spichlerz zwany Rupe) przy ulicy Pred Dvorom 3 i prezentuje tradycyjne chorwackie stroje, narzędzia rolnicze i rybackie, ceramikę a także niezwykle ciekawą kolekcja broni białej i czarnoprochowej.
- Muzeum Wojny Domowej (Muzej Domovinskog rata) - znajduje się na Wzgórzu Srđ na terenie XIX-wiecznej twierdzy (Fort Imperial) i prezentuje liczne pamiątki oraz historię Dubrownika z czasów wojny domowej jaka toczona była w latach dziewięćdziesiątych XX wieku.
- Muzeum Sztuki Nowoczesnej (Umjetnička galerija Dubrovnik) - znajduje się przy ulicy Frana Supila 23 i prezentuje kolekcję dzieł sztuki z Europy Południowo-Wschodniej od końca XIX wieku po czasy współczesne. W zbiorach znajdują się m.in. rzeźby, obrazy, grafiki, fotografie czy współczesne instalacje artystyczne. Obejrzeć tu można praca takich artystów jak m.in. Vlaho Bukovac, Ljubo Babić, Julije Knifer czy Jan Fabre.
- Muzeum Pozostałości Wojennych (War Photo Limited) - znajduje się przy ulicy Antuninska 6 i prezentuje liczne fotografie z czasów rozpadu byłej Jugosławii, a głównie z wojny w Chorwacji, Bośni i Hercegowiny oraz Kosowa.
- Muzeum Klasztoru Franciszkanów - znajduje się na terenie klasztoru i kościoła Franciszkanów przy ulicy Poljana Paska Miličevića 4 i prezentuje jego historię.
Ciekawostki
- Zegar słoneczny na wierzy zegarowej znajdującej się w centrum Dubrownika ma aż 12 wskazówek, z których jedna pokazuje godziny, a pozostałe fazy księżyca. Nie ma natomiast wskazówki minutowej, co jest bardzo typowe dla Chorwatów żyjących "polako", tzn. powoli;
- Każdego roku 3 lutego w Dubrowniku organizowana jest uroczysta procesja na cześć patrona miasta św. Błażeja oraz obchodów przyjęcia Nowego Roku;
- W Dubrowniku kręcone były sceny do serialu Gra o Tron.
