Kadyks (Cádiz)

Kadyks to miasto w południowo-zachodniej Hiszpanii, położone na wąskim skalistym półwyspie oddzielającym odnogę Zatoki Kadyksu od Oceanu Atlantyckiego. Według starożytnych historyków miasto istniało już w XII wieku p.n.e. jako jeden z ważniejszych ośrodków królestwa tartezyjskiego. Jakiś czas później (około 1100 roku p.n.e.) osada została podbita i zajęta przez przybyłych na południowo-wschodnie wybrzeże Półwyspu Iberyjskiego Fenicjan. Wtedy to miasto nazywane były Gadir co w wolnym tłumaczeniu oznaczało twierdzę. Po Fenicjanach miasto zajmowane było kolejno przez Greków, Kartagińczyków i Rzymian. Ci ostatni założyli tu jeden ze swoich partów zwany Gades, który bardzo szybko rozwinął się ważny ośrodek handlu morskiego. To właśnie stąd wypływały statki wypełnione srebrem, miedzią winem czy wełną. Gades posiadał także monopol na solone ryby. Po upadku Cesarstwa miasto zostało najechane i zniszczone przez Wizygotów. Na początku VIII wieku osadę zajęli dominujący wówczas na Półwyspie Iberyjskim Maurowie. Spod ich panowania miasto zostało wyzwolone w 1262 roku przez chrześcijańskie wojska Alfonsa X Mądrego (1221-1284). W czasach wielkich odkryć geograficznych Kadyks stał się jednych z największych i najbogatszych portów w regionie. To właśnie stąd wypływały statki po liczne bogactwa Nowego Świata. Jedna z miejscowych legend głosi, że złotem przywiezionym z zamorskich kolonii ozdobiona została kopuła miejscowej katedry (w rzeczywistości były to pomalowane na złocisty kolor płytki azulejos). Bogate miasto stanowiło przedmiot częstych ataków afrykańskich i holenderskich piratów. W 1596 roku Kadyks został zdobyty i doszczętnie zniszczony przez oddziały Francisa Drake'a (1540-1596), ulubionego korsarza królowej angielskiej Elżbiety I. W czasie wojen napoleońskich Kadyks pełnił rolę stolicy Hiszpanii. Tutaj też w 1812 roku uchwalana została pierwsza konstytucja Hiszpanii.

Zwiedzanie

Obecnie Kadyks to miasto portowe i zarazem popularny i chętnie odwiedzany przez turystów ośrodek wypoczynkowy. Charakterystyczne białe miasto z wysokimi domami przy szerokich alejach otaczają ze wszystkich stron fortyfikacje oraz nadbrzeżne aleje. Większość obecnych budowli pochodzi z XVII i XVIII wieku, kiedy to miasto podniosło się ze zniszczeń z 1596 roku. Jedną z najbardziej charakterystycznych budowli Kadyksu jest okazała barokowo-klasycystyczna Nowa Katedra (Catedral Nueva). Świątynia ta wzniesiona została na przełomie XVIII–XIX wieku wg projektu Vicenta Acera i zachwyca wykonaną z białego marmuru fasadą. Jej wnętrze podzielone jest potężnymi kolumnami korynckimi na trzy nawy. Rzeźby ołtarzowe wykonane zostały przez wybitnego hiszpańskiego rzeźbiarza epoki baroku Juana Martíneza Montañésa oraz jego dwóch najzdolniejszych uczniów. Pozostałe ważne zabytki Kadyksu to m.in. katedra Parroquía de Santa Cruz (dawny renesansowy kościół Sagrari), wzniesiony w latach 1679-1719 kościół Oratorio de San Felipe Neri, XVIII wieczny szpital Nuestra Senora del Carmen, kościół Oratorio de la Santa Cueva oraz XVII wieczne obwarowania miejskie z bramą Puerta de Tierra.