Saragossa to miasto w północno-wschodniej Hiszpanii, położone przy ujściu rzek Huerva i Gallego do Ebro. Jego początki sięgają I wieku p.n.e. kiedy to Iberowie założyli tu jedną ze swoich zwaną Salduba. Jakiś czas później została ona podbita i zajęta przez Rzymian którzy utworzyli to jedną ze swoich kolonii i nazwali ją na cześć Cezara Oktawiana Augusta - Caesaraugusta. W IV wieku n.e. miasto zostało podniesione do rangi stolicy prowincji Tarraconensis (obecnie Tarragona w Katalonii). Po upadku Cesarstwa Caesaraugusta była wielokrotnie najeżdżana i zajmowana przez Wandalów, Swewów i Wizygotów. Ci ostatni uczynili nawet Saragossę, stolicą swojego królestwa, podobnie jak przybyli po nich na początku VIII wieku Arabowie. W rzeczywistości władcami pozostawali dalej Wizygoci, tyle że przyjęli islam, zmienili nazwisko z Kasjusz na Quasi i złożyli hołd zdobywcom miasta. Wtedy też Sarakusa (tak wówczas nazywało się miasto) przeżywało swój pierwszy wielki okres świetności. W 1118 roku po przeszło pół rocznym oblężeniu miasto zostało zdobyte i zajęte przez chrześcijańskie wojska Nawarry i Aragonii - Alfonsa I Walecznego (1073-1134). Wtedy też uzyskało ono swoją obecną nazwę Zaragoza (w języku kastylijskim i aragońskim). Rozkwit miasta jak i całej Aragonii trwał aż do 1609 roku kiedy to ówczesny król Hiszpanii - Filip III (1578-1621) wydał edykt nakazujący wygnanie Morysków (muzułmańska ludność która po zwycięstwie Rekonkwisty zdecydowała się na przyjęcie chrześcijaństwa) z półwyspu Iberyjskiego. Saragossę opuścili wówczas licznie artyści, budowniczowie, rzemieślnicy i rolnicy. W 1710 w czasie hiszpańskiej wojny sukcesyjnej pod Saragossą stoczona została wielka bitwa w wyniku której armia hiszpańska została zmuszona do odwrotu, a tysiące Hiszpanów zginęło lub dostało się do niewoli. Niespełna wiek później miasto było dwukrotnie oblegane przez wojska napoleońskie.
Zwiedzanie
Jednym z najważniejszych zabytków Saragossy jest usytuowana w samym sercu miasta nad brzegiem rzeki monumentalna barokowa bazylika Nuestra Señora del Pilar. Świątynia ta wzniesiona została w XVII wieku w latach 1681-1754 wg projektu wybitnego hiszpańskiego malarza i architekta okresu baroku - Francisco de Herrera (1622-1685). Bazylika ma 130 metrów długości, 67 metrów szerokości, posiada 4 wieże oraz 11 kopuł. Jej wnętrze podzielone jest na dwie części: zajmujący około 3/5 powierzchni właściwy kościół oraz sanktuarium z kaplicą Del Pilar, krytą eliptyczną kopułą wewnętrzną. Kościół ten uważany jest za pierwszą na świecie świątynię maryjną, gdyż jego integralną część stanowi wczesnochrześcijańska kaplica, wzniesiona przy rzymskiej kolumnie, na której (jak głosi legenda) w 40 roku ukazała się św. Jakubowi Apostołowi Matka Boska. Innym cennym zabytkiem Saragossy jest XI wieczny ufortyfikowany pałac Aljafería. Budowla ta stanowiła do XII wieku główną siedzibą muzułmańskich królów Saragossy. Po zdobyciu miasta Alfons I Waleczny przekazał rezydencję benedyktynom. W późniejszym czasie pałac pełnił funkcję rezydencji władców Aragonii oraz Inkwizycji. Obecnie zaś, mieści się w nim siedziba kortezów Wspólnoty Autonomicznej Aragonii oraz muzeum. Pozostałe ważne zabytki Saragossy to m.in. stara katedra (Catedral de el Salvador), pałac arcybiskupi, renesansowy budynek giełdy (La Lonja), XIV wieczny kościół św. Pawła (Iglesia de San Pabl), pomnik hiszpańskiego malarza Francisca Goi, ruiny rzymskie (resztki murów, teatru, łaźni, forum oraz portu rzecznego) oraz spinający brzegi Ebro XV wieczny kamienny most Puente de Piedra.
