Eisenstadt to miasto we wschodniej Austrii (stolica Burgenlandu), położone u podnóża Gór Litawskich (Leithagebirge). Jego początki sięgają zamierzchłych czasów starożytnych, kiedy to znajdowała się tu celtycka osada. Jakiś czas później została ona podbita i zajęta przez rzymian. W zapiskach historycznych pojawia się jako Castrum Ferrum w dokumentach pochodzących z 1118 roku. Wtedy to znajdował się tu gród obronny, który z biegiem czau przekształcony został w zamek. W 1373 roku miasto zostało przejęte przez członków szlacheckiej węgierskiej rodziny Kanizsai. To właśnie w czasie ich panowania Eisenstadt przeżywało swój pierwszy okres świetności. Wtedy to przeprowadzona została gruntowna przebudowa miejscowego zamku, a także unowocześnione zostały obwarowania miejskie. Miasto otrzymało też przywilej organizowania targów. Niespełna wiek później Eisenstadt przejęty został przez Habsburgów, którzy w 1622 roku przekazali miasto wraz z zamkiem członkom arystokratycznego rodu książąt Esterházy. W owym czasie była to jedna z najznamienitszych i najbogatszych rodzin w Europie Środkowej. To właśnie w czasie ich rządów miasto przeżywało swój największy okres świetności. Przekształcili oni miejscowy zamek w imponującą barokową rezydencję, która otoczona została malowniczym parkiem krajobrazowym. Przez wiele lat stałym gościem oraz nadwornym kompozytorem rodziny był austriacki kompozytor okresu klasycyzmu Józef Haydn (1732-1809). Obecnie w domu którym mieszkał znajduje się poświęcone mu muzeum.
Zwiedzanie
Jednym z najcenniejszych zabytków miasta jest XVII wieczny okazały barokowy zamek Esterházych (Schloss Esterházy). Jego początki sięgają pierwszej połowy XIII wieku, kiedy to wzniesiona została tu pierwsza warownia. W kolejnych wiekach była ona sukcesywnie powiększana i przebudowywana. W 1364 roku zamek stał się własnością rodziny Kaniszai, a niespełna wiek później przejęli go Habsburgowie. W 1622 roku posiadłość przejęta została przez członków możnej węgierskiej rodziny Esterházych, którzy przekształcili ją w jedną ze swoich reprezentacyjnych rodzinnych siedzib. Obecnie w pełni odrestaurowana rezydencja udostępniona jest dla zwiedzających. Cały kompleks obejmuje przeszło 200 przestronnych komnat oraz 6 sal balowych, wśród których na szczególną uwagę zasługuje ozdobiona freskami Carpofora Tencallego - Sala Haydna. Pozostałe ważne zabytki Eisenstadt m.in. XV wieczna gotycka katedra św. Marcina (Dom St. Martin), budynek ratusza miejskiego, okazała fontana Rossschweme, kościół Haydnkirche, dom Haydna (obecnie siedziba muzeum), kościół Franciszkanów oraz liczne bogato zdobione XVII wieczne kamienice mieszczańskie. Miasto szczyci się także trzema wspaniałymi muzeami: usytuowane w dawnym klasztorze Franciszkanów Diözesanmuseum, położone na trenie starej dzielnicy żydowskiej Austriackie Muzeum Żydowskie (jedna z największych tego typu placówek w całej Austrii) oraz Landesmuseum Burgenland.Ciekawostki
- Eisenstadt jest najmniejszą spośród stolic austriackich krajów związkowych. Miasto liczy zaledwie około 13,5 tysiąca mieszkańców.