Orvieto to miasto w środkowych Włoszech, położone na lewym brzegu rzeki Pagli, na niezwykle malowniczym 300 metrowym powulkanicznym urwisku którego zbocza pokryte są tarasami obsadzonymi winogronami. Jego początki sięgają czasów starożytnych, kiedy to znajdowała się tu etruska osada Velzna stanowiąca jeden z ich głównych ośrodków. W III wieku p.n.e. została ona podbita i zajęta przez Rzymian. Po upadku Cesarstwa miasto dostało się pod panowanie Państwa Kościelnego. Jakoś czas później Orvieto stało się wolnym miastem i w czasach walk pomiędzy Gwelfami i Gibelinami, pozostawało wiernym sprzymierzeńcem Papieża wobec otomańskiego pirata Hajraddina Barbarossy (Czerwonobrodego). Największy okres rozkwitu Orvieto przeżywało na przełomie XII i XIII wieku, kiedy to stało się miejscem częstego pobytu dworu papieskiego. Wtedy też rozpoczęta została budowa katedry. Okres rozkwitu zakończył się w XVII wieku, kiedy to znaczenie miasta znacznie zmalało. Ponowne ożywienie gospodarcze nastąpiło dopiero w XX wieku za sprawą dynamicznie rozwijającej się turystyki. Orvieto znane jest także z produkcji wybornego lekkiego białego wina które można zakupić tu w praktycznie każdym sklepiku oraz wyrobu pięknej ceramiki.
Zwiedzanie
Jednym z najcenniejszych zabytków Orvieto jest usytuowana w samym sercu starej części miasta okazała średniowieczna katedra (Cattedrale di Santa Maria Assunta). Budowa świątyni rozpoczęła się pod koniec XIII wieku i ciągnęła się przez blisko trzy kolejne stulecia. Przy jej wznoszeniu pracowało wielu wybitnych architektów, malarzy oraz rzeźbiarzy. Ostatecznie powstała przepiękna bogato zdobiona budowla nazwana przez papieża Leona XIII - "złotą lilią włoskich katedr". Gotycka fasada świątyni zaskakuje nie tylko harmonią strzelistych wieżyczek i portali, ale też niezliczoną ilością wielobarwnych elementów zdobniczych. Na szczególną uwagę zasługują rzeźby dłuta artystów pizańskich obrazujące sceny ze Starego i Nowego Testamentu. Zaskakujące jest jednak niezwykle proste romańskie wnętrze katedry, w tym śnieżnobiałe sklepienia, które stanową niemały dysonans w stosunku do bogactwa ornamentyki fasady. Pozostałe ważne zabytki Orvieto to m.in. wybudowana w XVI wieku przez skrywającego się w mieście papieża Klemensa VII przeszło 60 metrowa studnia św. Patryka (przy jej projektowaniu brał udział sam mistrz Leonardo da Vinci), XI wieczny romański kościół św. Juwenalisa (Chiesa di San Giovenale ), XII wieczna 47 metrowa wieża Maura (Torre del Moro), XII wieczny kościół św. Andrzeja (Chiesa di Sant'Andrea), romańsko gotycki Palazzo del Popolo (obecnie centrum konferencyjne), XIII wieczny kościół św. Dominika (Chiesa di San Domenico) oraz wybudowane na polecenie papieży na wypadek oblężenia miasta rozległe podziemne tunele. Nieodłącznym widokiem miasta są charakterystyczne spiralne kominy kamienic, nad którymi unosi się dym w kształcie kółek.
Ciekawostki
- Od nazwy zabytkowej studni w Orvieto pochodzi słynne włoskie potoczne powiedzenie dotyczące osób rozrzutnych. Mówi się o nich, że mają kieszeń jak studnia św. Patryka (bez dna).
