Rio de Janeiro to miasto w południowo-wschodniej Brazylii, położone w zatoce Guanabara nad brzegiem Oceanu Atlantyckiego. Pierwszym Europejczykiem który dotarł do terenów obecnego miasta był portugalski żeglarz i odkrywca Gaspar de Lemos. Było to 1 stycznia 1502 roku. I to właśnie on nazwał to miejsce Rio de Janeiro (Styczniowa Rzeka) ponieważ pomylił rozległą zatokę z ujściem rzeki do oceanu. Rok później przybyła tu kolejna portugalska wyprawa prowadzona przez Gonçalo Coelho, aby zbadać te ziemie, a w 1504 roku przybyły tu także francuskie statki kierowane przez Binota Paulmier de Gonneville. Oficjalnie miasto zostało założone dopiero w 1567 roku, kiedy to Portugalczycy pokonali i wypędzili stacjonujących tu francuskich Hugenotów. Nowa osada nazwana została São Sebastião do Rio de Janeiro na cześć patrona Świętego Sebastiana. Nazwę jednak szybko zmieniono na Rio de Janeiro. W XVIII wieku gorączka złota w sąsiednim stanie Minas Gerais przekształciła Rio w finansowe centrum kraju. Gdy w 1808 roku do miasta przybyła portugalska rodzina królewska wraz z dworem (uciekając przed Napoleonem) Rio de Janeiro stało się faktyczną stolicą Portugalii. Do 1889 roku Rio pełniło funkcje stolicy wolnego państwa oraz cesarstwa, a później Republiki Brazylii. W 1960 roku stolica została przeniesiona do położonej w głębi kraju Brasilii. Obecnie Rio de Janeiro jest drugim co do wielkości (po stolicy Brasílii) miastem Brazylii, które zamieszkuje blisko 6,5 miliona mieszkańców.
Zwiedzanie
Rio de Janeiro jest jednym z najczęściej odwiedzanych miast Ameryki Południowej. Słynie z monumentalnego pomnika Chrystusa Zbawiciela, plaż Copacabana i Ipanema oraz stadionu Maracanã. Położone jest między urwistymi wzgórzami charakterystycznej Głowy Cukru (Pão de Açúcar) i Garbatej Góry (Corcovado) na której znajduje się słynna Statua Chrystusa Zbawiciela. Pomimo że duża część starego Rio uległa zniszczeniu, do czasów obecnych zachowało się tu wiele ciekawych i zabytkowych budowli. Głównym placem centralnej części miasta jest Praça Floriano Peixoto nazywany potocznie Cinelândia. W czasach kolonialnych główną budowlą był tu wybudowany w połowie XVIII wieku klasztor Ajuda. Na początku XX stulecia plac został gruntownie przebudowany. Rozebrano wówczas klasztor i w jego miejscu wybudowano wysokie budynki w przyziemiach których otwarte zostały liczne kina. To właśnie od nich plac zawdzięcza swoją potoczną nazwę Cinelândia ("kraina kina"). Idąc od placu na zachód dojedziemy do jednej z najważniejszych budowli Rio jakim jest okazała Katedra Świętego Sebastiana (Catedral Metropolitana de São Sebastião). Jest ona (Obok Głowy Cukru i Statuy Chrystusa Zbawiciela) jednym z symboli Rio de Janeiro. Kierując się na północ, w kierunku zatoki dojdziemy do Placu 15 listopada (Praça XV de Novembro) w którego centrum wznosi się okazały pomnik bohatera narodowego, generała Manuela Luisa Osorio. Jak głosi jedna z miejscowych legend to właśnie tutaj miała rozpocząć się historia Brazylii. Pod koniec XVI wieku Karmelici założyli tu jeden ze swoich klasztorów, który dał początek miastu. Znaczenia państwowego plac nabrał po przybyciu do Brazylii rodziny królewskiej w 1808 roku. Tutaj w 1822 roku Piotr I ogłosił decyzję o pozostaniu w Brazylii a w przyległej do placu katedrze został koronowany zarówno on jak i jego syn - Piotr II. Tutaj też 13 maja 1888 roku podpisano Lei Áurea, czyli Złote Prawo znoszące niewolnictwo w Brazylii.
Statua Chrystusa Zbawiciela
Jedną z najbardziej znanych i rozpoznawalnych budowli Rio de Janeiro jest monumentalna Statua Chrystusa Zbawiciela (Cristo Redentor). Ma ona 38 metrów wysokości (wraz z cokołem) i znajduje się na szczycie granitowej góry Corcovado (710 metrów n.p.m.). Pomysł wzniesienia pomnika o charakterze narodowym pojawił się w 1921 roku w setną rocznicę ogłoszenia niepodległości Brazylii. Rozważano wówczas kilka projektów, między innymi gigantyczny krzyż czy postać Boga z kulą ziemską w dłoni. Ostatecznie wybrano pomysł Hektora da Silvy przedstawiający statuę Chrystusa z rozpostartymi ramionami obejmującymi miasto. Rzeźbę wykonano we Francji, po czym przewieziono do Rio de Janeiro i ustawiono ma szczycie wzgórza. Uroczyste odsłonięcie pomnika miało miejsce 12 października 1931 roku. Co ciekawe uroczystość ta byłą jeszcze dwukrotnie powtórzona. Za drugim razem gdy zainstalowano nowe oświetlenie, a za trzecim z okazji 50. rocznicy budowy uświetnił ją sam papież Jan Paweł II. W podstawie monumentu znajduje się niewielka kaplica. Spod pomnika rozpościera się wspaniały widok na okoliczne wzgórza, w tym na Głowę Cukru (Pão de Açúcar), plaże Copacabanę i Ipanemę oraz miasto. W 2007 roku Statua Chrystusa Zbawiciela została ogłoszona jednym z nowych siedmiu cudów świata.
Katedra Świętego Sebastiana
Katedra w Rio de Janeiro jest jednym z najbardziej charakterystycznych budynków miasta. Wybudowano ją w latach 1964-1976 według projektu brazylijskiego architekta Joaquima Corrêa. Nadał on świątyni nietypowy kształt monumentalnego stożka. Rzekomo ma nawiązywać swoim wyglądem do dawnych świątyń Majów, jednak te miały kształt piramid budowanych na planie kwadratu a nie koła. Budowla ma 80 metrów wysokości a jej podstawa ma średnicę 106 metrów. Wewnątrz zmieścić się może około 20 tysięcy wiernych. W centralnym punkcie katedry znajduje się ołtarz główny a ściany zdobią cztery monumentalne 60 metrowe witraże symbolizujące cztery epitety kościoła: "jeden", "święty", "katolicki" i "apostolski".
Głowa Cukru
Głowa Cukru (Pão de Açúcar) to góra w Rio de Janeiro, położona nad Zatoką Guanabara. Wznosi się na wysokość 396 metrów n.p.m. i swoją nazwę zawdzięcza portugalskim kolonistom, którzy porównali górę do stożka z trzciny cukrowej jaki formowano podczas produkcji cukru. Ten granitowo-kwarcowy monolit o charakterystycznym kształcie wyrasta niemal prosto z Oceanu Atlantyckiego. Na szczyt dostać się można jednym z wielu szlaków turystycznych lub wybudowaną w 1912 roku kolejką linową. Po modernizacji jaka przeprowadzona została w latach 1972-1973 może ona pomieścić 65 pasażerów. W 2006 roku góra została objęta parkiem narodowym który w 2012 roku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Copacabana
Copacabana to dzielnica w Rio, która znana jest ze swojej długiej i piaszczystej plaży. Ma ona blisko 4 km długości i ciągnie się od Posto Dois (druga wieża ratownicza), do Posto Seis (szósta wieża ratownicza). Miejsce to stanowi arenę wielu imprez kulturalnych i sportowych, takich jak noc sylwestrowa czy Mistrzostwa świata w piłce nożnej plażowej. Swoje koncerty miały tu takie gwiazdy jak m.in. The Rolling Stones, Rod Stewart czy Lenny Kravitz. Wzdłuż plaży ciągnie się malownicza promenada z licznymi ekskluzywnymi hoteli, restauracjami, barami czy pubami. Przedłużenie plaży Copacabana stanowi inna popularna plaża Ipanema.
Stadion Maracanã
Maracanã (a właściwie Estádio Jornalista Mário Filho) to słynny stadion w Rio de Janeiro, położony na terenie zbudowanego w latach 1949-1951, reprezentacyjnego ośrodka sportowego noszącego również nazwę "Maracanã". Wybudowano go w latach 1948-1950 i w momencie oddania mógł pomieścić on blisko 200 tysięcy widów co czyniło go największym tego typu obiektem na świecie. Stadion oddany został do użytku na otwarcie mistrzostw świata w piłce nożnej jakie organizowane były w Brazylii w 1950 roku. Swoją nazwę obiekt zawdzięcza przepływającej nieopodal rzece Maracanã, która z kolei nosi nazwę popularnej w Brazylii papugi ary maracany (Primolius maracana). Po wielu przebudowach i modernizacjach arena może pomieścić 78 tysięcy widzów. Stadion posiada swoje muzeum oraz (wzorowaną na Hollywood) Aleję Gwiazd.
Pozostałe Zabytki Rio de Janeiro
- Stara Katedra (Igreja de Nossa Senhora do Monte do Carmo da antiga Sé) - wybudowana została w 1761 roku w miejscu starej kaplicy Matki Bożej Oczekującej. Po przybyciu do Brazylii rodziny królewskiej, król Jan VI ustanowił kościół kaplicą rodziny panującej. Od roku 1822 roku świątynia pełniła funkcje kaplicy cesarskiej. To właśnie tutaj miały miejsce najważniejsze dla historii Brazylii wydarzenia takie jak m.in. koronacja Jana VI czy ślub Piotra I (następcy tronu po Janie VI) z Marią Leopoldyną Habsburg, a potem jego koronacja na cesarza. Funkcje katedry świątynia pełniła do 1974 roku, kiedy to wybudowano nową Katedrę pod wezwaniem Świętego Sebastiana.
- Kościół Matki Bożej Candelária (Igreja de Nossa Senhora da Candelária) - jest to katolicka świątynia usytuowana w samym centrum Rio. Kościół wybudowany został w latach 1609-1877 i reprezentuje styl późnego baroku. Nazwa świątyni związana jest z historią Antonia Martinsa Palmy i jego żony Leonory Goncalves oraz ich statku La Candelaria. Pewnego razy gdy płynęli oni z Europy do Rio na oceanie rozszalał się wielki sztorm. Małżonkowie złożyli śluby, że jeśli uda im się przeżyć nawałnicę zbudują świątynię ku czci Matki Bożej. Obietnicy dotrzymali budując kaplicę w gdzie przybił ich statek do brzegu.
- Kościół św. Franciszka od Pokuty (Igreja da Ordem Terceira de São Francisco da Penitência) - jest to katolicka świątynia, której budowa rozpoczęta została w połowie XVII wieku i ciągnęła się przez przeszło 100 lat. Fasada kościoła składa się z trzech części, które wykonane zostały z najlepszego portugalskiego marmuru (sprowadzono go specjalnie z Europy). Wielkie wrażenie robi bogato zdobione i pozłacane barokowe wnętrze świątyni.
- Pałac Tiradentesa (Palácio Tiradentes) - jest to dawny budynek parlamentu cesarskiego, który wybudowany został w latach 1922-1926. Swoją nazwę gmach zawdzięcza postaci Joaquima Jose da Silva Xavierowi zwanego potocznie Tiradentesem (Wyrwizębem), który przetrzymywany był w więzieniu jakie funkcjonowało w podziemiach pałacu. Oprócz tego, że był dentystą, był także wojskowym i działaczem politycznym, który przewodził separatystycznemu spiskowi przeciwko rządom Portugalii. Ostatecznie został on stracony a jego pocięte ciało zostało wystawione na widok publiczny ku przestrodze innym spiskowcom. Obecnie Tiradentes uchodzi za brazylijskiego bohatera narodowego, którego mianowano także Obywatelskim Patronem Brazylii. W pałacu swoją siedzibę ma Zgromadzenie Ustawodawcze Rio de Janeiro.
- Pałac Guanabara (Palácio Guanabara) - to imponujący gmach który niegdyś pełnił rolę jednej z rezydencji brazylijskich władców i prezydentów. Obecnie w jego murach swoją siedzibę ma administracja stanowa Rio de Janeiro.
- Kościół św. Józefa (Igreja de Sao Jose) - jest to katolicka świątynia, która wzniesiona została w XVII wieku w miejscu gdzie niegdyś znajdowała się pustelnia Egaza Muniza. Jest to jedyny kościół w Rio którego wejście skierowane jest w kierunku lądu a nie morza.
Ciekawostki
- Rio de Janeiro słynie z największego, słynnego na cały świat corocznego karnawału w czasie którego w tzw. ulicznych blokach bawią się miliony ludzi;
- Na terenie Rio de Janeiro położone są jeziora Tijuca, Marapendi, Jacarepaguá i Rodrigo de Freitas, a w jego skład wchodzą także wyspy Governador i Paquetá;
- W 2017 roku pierwszy raz w historii Rio de Janeiro burmistrzem został zielonoświątkowiec - Marcelo Crivella;
- W 2016 roku w Rio de Janeiro odbyły się XXXI Letnie Igrzyska Olimpijskie. Były to pierwsze igrzyska w Ameryce Południowej.