Matera to niezwykłe skalne miasto we Włoszech, położone w środkowej części kraju, na trasie łączącej Bari i Neapolem na północno zachodnim krańcu parku archeologiczno-przyrodniczego Parco della Murgia Materana. Miasto zostało założone wokół głębokiego wąwozu, w którym niegdyś płynęła antyczna rzeka Gravina. Jak wykazały badania archeologiczne miejsce to zamieszkane było już w epoce kamienia. Prawdopodobnie od tamtego czasu ludzie żyli tu nieprzerwanie, ponieważ okoliczne groty oraz kamienne ścieżki dawały im poczucie bezpieczeństwa.
Zwiedzanie
Matera podzielona jest wyraźnie na dwie części: górną i dolną. Historyczna dolna część miasta, zwana Sassi, obejmuje unikatowe domostwa i groty drążone przez stulecia w tufowej skale. Murowane są jedynie fasady budowli. W przeważającej większości przypadków domy składały się z dwóch pomieszczeń. Pierwsze służyło jako pomieszczenie gospodarcze gdzie znajdowały się niewielkie zwierzęta oraz narzędzia rolnicze. Drugie, zaś pełniło funkcję mieszkalną dla ludzi. Pod podłogą większości z mieszkań wydrążony był olbrzymi zbiornik na deszczówkę. Woda spływała tam z dachów i ulic po specjalnie utworzonych rynnach. Począwszy od VIII wieku przez kilka stuleci skalne kwatery zasiedlali mnisi. W jaskiniach zachowało się również około 150 skalnych świątyń. W tym zadziwiającym skalnym mieście powstały z czasem nawet pałace z tarasami i balkonami. Co ciekawe w niektórych jaskiniach jeszcze do niedawna mieszkali ludzie. Ostatecznie przeniesiono ich starych grot na obrzeża miasta, a zabytkowe budynki odrestaurowano. W pobliżu zaś zaroiło się od restauracji i hoteli. Ten unikatowy zabytek architektury w 1993 roku został wpisany na Listę Dziedzictwa Światowego UNESCO. W samym mieście też zachowało się kilka ciekawych zabytków. Najważniejsze z nich to m.in. XIII wieczna romańska katedra (Cattedrale della Madonna della Bruna e di Sant'Eustachio), XVI wieczny zamek (Castello Tramontano), XIII wieczny kościół San Giovanni Battista (Chiesa di San Giovanni Battista), XVIII wieczny Palazzo dell'Annunziata, kościół św. Piotra i Pawła (Chiesa dei Santi Pietro e Paolo) oraz kościół św. Franciszka z Asyżu (Chiesa di San Francesco d'Assisi).
Ciekawostki
- Jako że Matera swoim niesamowitym wyglądem przypomina Jerozolimę to wykorzystywana była jako plan filmowy do kręcenia obrazów związanych z tematyką biblijną. To właśnie tutaj m.in. Mel Gibson kręcił niektóre sceny Pasji;
- W Materze znajduje się ośrodek Włoskiej Agencji Kosmicznej (ASI).
