Arezzo to miasto we Włoszech, położone we wschodniej części Toskanii pośród czterech malowniczych dolin (Val Tiberina, Casentino, Valdarno i Valdichiana). Jego początki sięgają zamierzchłych czasów starożytnych, kiedy to Etruskowie założyli tu jedną ze swoich osad. W 311 roku p.n.e. miasto zostało podbite i zajęte przez Rzymian, którzy założyli tu kolonię i nazwali Arretium. Na przełomie od II do IV wieku n.e. Arezzo znajdowało się pod panowaniem biskupów. Pod koniec XI stulecia kontrolę nad miastem przejęli mieszkańcy, którzy utworzyli tu niezależne państwo-miasto pozostające w opozycji do pobliskiej Florencji. Na przestrzeni kolejnych wieków Arezzo prężnie się rozwijało stając się znaczącym ośrodkiem handlowym regionu. Mimo oporu i wielu walk z Florencją ostatecznie w 1384 roku dostało się pod jej panowanie. Zapoczątkowało to powolną stagnację oraz ostateczny upadek miasta. Ciężki okres Arezzo przeżywało także w czasie II wojny światowej, kiedy to w wyniku alianckich nalotów zniszczona została część zabytkowej zabudowy. Po wojnie miasto zostało odbudowane.
Zwiedzanie
Serce Arezzo stanowi rozległy średniowieczny plac Piazza Grande zwany czasami również Piazza Vasari (na cześć budowniczego). Jego powierzchnia jest mocno pochylona, co nadaje całości dość specyficzny charakter. Niegdyś było tu miejskie targowisko, obecnie co miesiąc odbywa się giełda antyków. Raz w roku zaś, na placu organizowana jest słynna Giostra del Saracino (Walka z Saracenem) - czyli średniowieczny turniej w której główną atrakcją są walki rycerzy z Saracenami. Zadaniem zawodników pędzących na koniach jest trafienie kopią w ruchomą kukłę Saracena, która obraca się i wymachuje ramionami. W średniowieczu walki te stanowiły ćwiczenia wojskowe przygotowujące do realnych starć z wrogiem. Z każdej strony plac otaczają zabytkowe kamienice oraz dawne pałace mieszczańskie. Tuz obok Piazza Grande znajduje się XIV wieczna bazylika św Franciszka (Basilica di San Francesco) w której przechowywany jest największy artystyczny skarb miasta - renesansowy cykl fresków Piero della Francesca. Narratorem dziesięcioczęściowej opowieści Storie della Vera Croce jest krzyż, na którym umarł Jezus Chrystus. Innym ważnym zabytkiem Arezzo jest usytuowana na szczycie malowniczego wzgórza katedra św Piotra i św. Donata (Cattedrale dei Santi Pietro e Donato). Jej budowa rozpoczęta została w 1277 roku i ciągnęła się przez kilka kolejnych stuleci. W jej wnętrzu warto zwrócić uwagę na okna witrażowe francuskiego malarza Guillaume'a de Marcillata, XV wieczny fresk Maddalena (Piero della Francesca) oraz zaprojektowany przez Giorgia Vasariego drewniany chór. Pozostałe ważne zabytki Arezzo to m.in. wzniesiony w pierwszej połowie XIV wieku i przebudowany później przez Wenecjan Pałac Pretorianów (Palazzo Pretorio), wybudowany w latach 1140-1320 romański kościół Santa Maria della Pieve, XV wieczny pałac Fraternita dei Laici, XIII wieczny kościół św. Dominika (Chiesa di San Domenico), klasztor św. Antoniego oraz usytuowana na wzgórzu św. Donata (305 metrów n.p.m.) XVI wieczna forteca (Fortezza Medicea).
Ciekawostki
- W Arezzo urodził się jeden z najwybitniejszych pisarzy włoskich i europejskich epoki renesansu Francesco Petrarca (1304-1374). Pisał zarówno po włosku (volgare), jak i po łacinie.
