Chlum to niewielka wioska w północnych Czechach, położona około 8 km w kierunku północno-zachodnim od centrum Hradec Kralove. Jedną z ciekawszych atrakcji jest tu usytuowane na terenie miasteczka Muzeum Wojny 1866. Placówka poświęcona jest bitwie zwanej obecnie Bitwą pod Sadową jaka stoczona została tu 3 lipca 1866 roku, pomiędzy Prusami a Austrią, podczas wojny prusko-austriackiej. Do walk doszło wówczas między wsią Sadowa a fortecą Königgrätz (obecnie Hradec Králové). Po zaciętych starciach ostatcznie dotkliwą klęskę ponieśli Austriacy, ale wyczerpani po bitwie Prusacy nie byli już w stanie ścigać przeciwnika. Była to jedna z największych bitew jakie stoczone zostały w XIX wieku w której udział wzięło około 436 tysięcy żołnierzy. Starcie to miało wielkie znaczenie. Dzięki niej Otto von Bismarck (1815-1898) nie miał problemu z objęciem urzędu kanclerza w zjednoczonych przez siebie Niemczech. Skutkiem starcia był także podpisany pokój w Pradze zawarty jeszcze w tym samym roku. Muzeum upamiętniające bitwę powstało 1936 roku w siedemdziesiątą rocznicę walk. Powstało ono w pobliżu najwyższego punktu wzgórza (338 metrów n.p.m.) na którym stoczona została walka. W latach 2008-2012 placówka został gruntownie rozbudowana i unowocześniona. Obejrzeć można tu m.in. bogatą wystawę dawnej broni, kompletne wyposażenie oraz umundurowanie austriackiego i pruskiego żołnierza, oraz makietę przedstawiającą pole bitwy z walczącymi między sobą żołnierzami. Na terenie placówki znajduje się także kino w którym wyświetlany jest film dokumentalny przedstawiający kontekst polityczny i konsekwencje bitwy. W pobliżu muzeum znajduje się także 35-metrowa wieża widokowa (Rozhledna Chlum) z której rozpościera się malowniczy widok na pole bitwy oraz okolicę.
Ciekawostki
- Bitwę upamiętnia także 480 okolicznych różnego rodzaju monumentów, które tworzą największy zespół pomników na terenie Czech.
- w poniedziałki muzeum jest nieczynne
