Castel del Monte (Zamek na Górze) to średniowieczny zamek w południowo-wschodnich Włoszech, położony na terenie Parku Narodowego Alta Murgia, około 40 km od Bari. Wzniesiony został w połowie XIII wieku z polecenia ówczesnego cesarza Fryderyka II z dynastii Hohenstaufów. Warownia usytuowana została na malowniczym odosobnionym niewielkim wzniesieniu (540 metrów n.p.m.) na planie idealnego ośmioboku (oktagon) z symetrycznie rozmieszczonymi 26 metrowymi narożnymi wieżami. Historykom nie udało się dokładnie ustalić w jakim celu powstał tak dziwny zamek. Wiadomo, że nie służył on celom obronnym, gdyż nie posiadał żadnych umocnień ani nie był nigdy otoczony fosą. Dodatkowo, co ciekawe Fryderyk nigdy nie przybył na zamek i co za tym idzie nigdy go nie zobaczył. Prawdopodobnie warownia stanowiła myśliwską siedzibę rodziny królewskiej. Chociaż i to przypuszczenie jest podważane, gdyż na zamku nie było stajni ani innych pomieszczeń typowych dla ówczesnych rezydencji myśliwskich. Castel del Monte uważany jest obecnie za jedną z najdziwniejszych architektonicznie i najbardziej zagadkowych twierdz jakie wzniesiono w czasach średniowiecza. Z lotu ptaka jego idealnie symetryczna sylwetka niczym nie przypomina innych średniowiecznych zamków. Przypuszcza się, że znany ze swoich licznych podróży po świecie Fryderyk projektując warownię inspirował się muzułmańską Kopułą na Skale w Jerozolimie (zwaną także meczetem Omara) lub stanowiącą rdzeń Katedry w Akwizgranie - ośmioboczną Kaplicą Pałacową. Wewnątrz murów twierdzy znajduje się mały ośmiokątny dziedziniec, na każdym z pięter mieści się 8 wielkich sal a w każdej z nich jest 8 olbrzymich okien. Cyfra osiem jak widać jest nierozłącznie związana z prawie każdym elementem warowni. Oktagon symbolizuje połączenie ziemi (kwadrat) i nieba (okrąg). Po śmierci Fryderyka zamek został przekształcony w więzienie. W XVII wieku warownia posłużyła za schronieniem uciekającym przez zarazą ludziom. Od tego czasu opuszczony i zapomniany zaczął popadać w ruinę. Pierwsze prace konserwatorskie przeprowadzone zostały dopiero w XIX wieku, a swój dawny blask zamek odzyskał dopiero w XX wieku. W 1996 roku Castel del Monte wpisany został na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Ciekawostki
- Castel del Monte znajduje się na rewersie włoskiego 1 euro-centa.
