Akwileja (Aquileia)


Kraj: Włochy
Kontynent: Europa
Kategoria: Miasta
Region: Friuli-Wenecja Julijska
Populacja: 3 330
Powierzchnia: 36 km²
GPS: N: 45°46'11.10", E: 13°22'12.62"


Akwileja to miasto w północno-wschodnich Włoszech, położone obecnie (w skutek zamulenia) około 10 km od od brzegu Morza Adriatyckiego. Założone zostało przez Rzymian na przełomie 181 i 180 roku p.n.e. jako forteca strzegąca północno-wschodnich granic Cesarstwa. Bardzo szubko niewielka osada rozrosła się w znaczący port oraz ośrodek handlowy, który bogacił się na handlu złotem wydobywanym niedaleko obecnego Klagenfurtu. W 10 roku p.n.e. w Akwilei cesarz August podejmował tu króla Judei, Heralda Wielkiego. Wtedy to miasto stanowiło czwarty do wielkości (po Rzymie, Mediolanie i Kapui) ośrodek ówczesnej Italii. Po upadku Cesarstwa Akwileja była wielokrotnie najeżdżana i łupiona przez Hunów i Longobardów. Jeden z takich najazdów spowodował, że większość mieszkańców zdecydowała się na ucieczkę na pobliskie laguny zakładając tam m.in. Wenecję czuy Grado. Samo miasto jednak przetrwało i w kolejnych wiekach stanowiło znaczący ośrodek miejski i kulturalny regionu. W połowie XV wieku Akwileja dostała się pod panowanie Wenecji, pod rządami której pozostawała aż do jej upadku w XVI wieku. W późniejszym czasie miasto wielokrotnie przechodziło z rąk do rąk. Władali nim m.in. Austriacy i Francuzi. Ostatecznie po 1919 roku Akwileja wraz z całym regionem znalazła się w granicach Zjednoczonego Królestwa Włoch.
Zwiedzanie
Jednym z najcenniejszych zabytków Akwilei jest usytuowana w zachodniej części miasta okazała Bazylika Matki Bożej Wniebowziętej (Basilica di Santa Maria Assunta). Pierwotna świątynia wzniesiona została tu już w pierwszej połowie VI wieku n.e. przez biskupa Teodora. Swego czasu była to jedna z pierwszych chrześcijańskich świątyń wybudowanych po zniesieniu prześladowań chrześcijan. Budowla ta jednak nie przetrwała najazdów barbarzyńców i została zniszczona. Kolejny kościół wzniesiony został dopiero po odzyskaniu przez miasto świetności w pierwszej połowie XI wieku. Niestety i ta budowla nie przetrwała bowiem zniszczona została przez trzęsienie ziemi jakie nawiedziło okoliczne tereny w 1348 roku. Świątynię odbudowano w stylu gotyckim, a w czasie rządów Wenecjan ozdobioną ją renesansowymi detalami. Jednak tym co stanowi najcenniejszy element bazyliki jest odkryta na początku XX wieku wczesnośredniowieczna mozaika o powierzchni 760 m². Stanowi ona najstarszy z elementów kościoła i wykonana jest z tysięcy płytek ceramicznych (mniejszych niż paznokieć u kciuka). Mimo, że ma ponad 1600 lat to jest bardzo dobrze zachowana i wypełnia nawę różnorodnością barw, wzorów i obrazów. Zwiedzając Akwileję warto także odwiedzić Muzeum Wczesnego Chrześcijaństwa pod gołym niebem z rzymską kolumnadą i mozaikami posadzkowymi oraz znajdujące się w Villa Cassia Faraone - Muzeum Archeologiczne. W mieście znajdują się także pozostałości dawnego rzymskiego portu rzecznego do których, od bazyliki, prowadzi obsadzona cyprysami Via Sacra. W 1998 oku zabytkowa strefa archeologiczna Akwilei wraz z Bazyliką Patriarchów zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Ciekawostki
- W pobliżu Akwilei (w miasteczku Concordia Sagittaria) urodził się rzymski kapłan, mnich i pisarz chrześcijański Rufin z Akwilei (345-411);
- Okolice Akwilei już od czasów rzymskich słyną z win. Rozkoszowała się niegdyś nimi m.in. druga żona Oktawiana Augusta - Liwia Druzylla.
Palmanova [16 km]
Zamek Duino [16 km]
Grota Gigantów [26 km]
Klasztor Kostanjevica [27 km]
Zamek Dobrovo [28 km]
Zamek Kromberk [30 km]
Zamek Branik [30 km]
Piran [30 km]
Triest [31 km]
Izola [32 km]
Portorož [32 km]
Savudrija [32 km]
Ankaran [33 km]
Štanjel [33 km]
Udine [34 km]
Koper [35 km]
Adrenalina Park [37 km]
Umag [39 km]
Zamek Socerb [39 km]
Jaskinia Vilenica [40 km]
Jaskina Divača [41 km]
Jaskinie Szkocjańskie [44 km]
Kościół Trójcy Świętej w Hrastovlje [46 km]
Aquapark Istralandia w Brtonigli [47 km]
Grožnjan [50 km]