Asyż to zabytkowe miasto środkowych Włoszech, położone na zachodnich stokach góry Monte Subasio (1290 metrów n.p.m.). Przez miejscowych nazywane bywa "miastem pokoju", "sercem świata", a także"duchową stolicą chrześcijan". Wszystko to za sprawą jednego człowieka - św Franciszka, który postanowił niegdyś tu porzucić swoje doczesne życie i w całości poświęcić się Bogu. Początki miasta sięgają zamierzchłych czasów starożytnych, kiedy to znajdowała się tu niewielka osada etruska. Około IIII wieku p.n.e. została podbita i zajęta przez Rzymian, którzy utworzyli tu swoją kolonię zwaną Asisium. W czasie ich rządów niewielka wioska rozrosła się w znaczący ośrodek handlowy i kulturalny regionu. Po upadku Cesarstwa miasto było wielokrotnie najeżdżane i łupione przez barbarzyńców. Pod koniec VI wieku Asyż został zajęty przez Longobardów, których w VIII stuleciu przegoniły z miasta oddziały Karola Wielkiego (747-814). Począwszy od XII wieku Asyż stanowił część Księstwa Spoleto, a w 1367 roku stał się częścią Państwa Kościelnego. W 1860 miasto zostało włączone w skład nowo powstałego Zjednoczonego Królestwa Włoch.
Zwiedzanie
Jednym z najcenniejszych zabytków Asyżu jest usytuowana na Wzgórzu Piekielnym (nazwa szczytu związana jest z wykonywanymi na nim wyrokami śmierci) monumentalna gotycka Bazylika św. Franciszka (Basilica di San Francesco d'Assisi). Budowę świątyni która składa się z dwóch kościołów usytuowanych niemal jeden na drugim, rozpoczęto wkrótce po śmierci jej patrona i zakończono już 1253 roku. Wnętrze bazyliki ozdobiono pięknymi freskami, które stworzone zostały przez najznamienitszych ówczesnych włoskich malarzy. Zwiedzanie kompleksu warto zacząć od kościoła dolny w którym znajduje się Kaplica Grobu św. Franciszka. Mimo, że pochowano go w kościele wkrótce po śmierci to miejsce jego spoczynku przez stulecia pozostawało nieznane. Dopiero papież Pius VII w 1818 pozwolił franciszkanom na poszukiwania grobu, które jeszcze w tym samym roku zakończyły się odnalezieniem sarkofagu pod głównym ołtarzem świątyni. Relikwie złożono w wykutej w skale kaplicy, w szerokiej kolumnie ustawionej w miejscu znalezienia ciała. W skład całego założenia wchodzi także budynek klasztorny, który swój obecny kształt uzyskał w drugiej połowie XV wieku w czasach panowania papieża Sykstusa IV. Dzień po kanonizacji św. Franciszka, w dniu 17 lipca 1228 roku, papież Grzegorz IX zmienił nazwę szczytu na którym znajduje się bazylika na Wzgórze Rajskie. W 2000 roku Bazylika św. Franciszka została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Pozostałe ważne zabytki Asyżu to m.in. gotycka Bazylika św. Klary (Basilica di Santa Chiara), romańsko-gotycki kościół św. Piotra (Chiesa di San Pietro), pozostałości XII wiecznego zamku Rocca Maggiore romański kościół św. Damiana (Chiesa di san Damiano), zabytkowy budynek ratusza miejskiego (Palazzo dei Priori), położona na stoku góry Subasio Pustelnia Carceri oraz gotycka katedra św. Rufina (Cattedrale di San Rufino). W mieście zachowały się także liczne pozostałości z czasów rzymskich. Są to m.in. starożytne mury obronne, ruiny forum oraz dominująca nad centrum Asyżu okazała fasada świątyni Minerwy. Odwiedzając Asyż koniecznie trzeba wybrać się także do usytuowanej w pobliżu miasta barokowej Bazyliki Najświętszej Maryi Panny od Aniołów (Basilica Papale of Santa Maria degli Angeli). Świątynia ta wzniesiona została w latach 1569-1679 w celu ochrony ważnych miejsc związanych z działalnością św. Franciszka. W jej wnętrzu znajdują się dwie niepozorne budowle, które stanowią cel pielgrzymek licznych wiernych z całego kraju. Pierwszą z nich jest niewielka kaplica zwana Porcjunkula (cząsteczka), którą św. Franciszek otrzymał od benedyktynów i założył w niej pierwszy klasztor franciszkański. Drugą budowlą zaś, jest Cappella del Transito (Kaplica Przejścia) w której w 1226 roku Franciszek dokonał swojego żywota.
Św. Franciszek z Asyżu (Giovanni Bernardone)
W 1181 roku w Asyżu urodził się przyszły włoski duchowny, diakon oraz założyciel zakonu franciszkanów znany dziś w całym świecie chrześcijańskim św. Franciszek. Był on synem miejscowego bogatego umbryjskiego kupca i sukiennika Pietro Bernardone. Jego matką zaś była pochodząca z południa Francji (Pikardia) Joanna Pika. W czasie chrztu nadała ona synowi imię Giovanni (Jan), które ojciec zmienił na Francesco (Franciszek). Już w młodości Franciszek postanowił porzucić całe swoje doczesne życie i całkowicie poświęcić się Bogu. Nigdy nie przyjął święceń kapłańskich, a jedynie diakonat. Apostołował nie tylko we Włoszech ale i poza granicami kraju. Święty Franciszek jest założycielem zakonu franciszkanów, a także uważa się go za prekursora ekologii (W 1979 roku Jan Paweł II ogłosił go patronem ekologów i ekologii).
Ciekawostki
- Bazylika św. Franciszka w Asyżu dwukrotnie nawiedzana była przez trzęsienie ziemi. Pierwszy raz w 1832, a drugi w 1923 roku. Za każdym razem kościół był odbudowywany i modernizowany zgodnie z ówcześnie obowiązującymi trendami architektonicznymi;
- Na początku XX wieku przy Piazza Matteotti w Asyżu odkryte zostały pozostałości monumentalnego wejścia do dawnego rzymskiego miasta (niestety do dziś niezachowane);
- Z Asyżu pochodzi także urodzona w 1194 roku św. Klara. Swego czasy była ona duchową córka św. Franciszka, a także współzałożycielką zakonu klarysek, święta Kościoła katolickiego. Jej ciało spoczywa w kryształowej trumnie w krypcie kościoła, a uwagę zwiedzających przyciąga krzyż w kaplicy Ukrzyżowania, z którego - według legendy - miał do św. Franciszka przemawiać sam Jezus.
