Bardo to niewielkie miasto w południowo-zachodniej Polsce, położone w Górach Bardzkich nad rzeką Nysą Kłodzką (lewy dopływ Odry). Jego początki sięgają prawdopodobnie X wieku, kiedy to założona została tu przygraniczna osada. W zapiskach historycznych (kroniki Kosmasa) pierwszy raz pojawiła się w dokumentach pochodzących z 1096 roku. Korzystne położne na jednej z odnóg bursztynowego szlaku spowodowało, że niewielka wioska bardzo szybko rozrosła się w znaczący ośrodek handlowy regionu. W 1322 roku Bardo otrzymało prawa miejskie a co za tym idzie także liczne przywileje oraz ulgi. Wtedy też miasto zostało wcielone do Księstwa Ziębickiego. W XIII wieku Bardo stało się ośrodkiem kultu maryjnego. Liczni pielgrzymi przybywali tu do słynącej z cudów figury Matki Boskiej z Dzieciątkiem (tzw. Tronująca Madonna). Na początku XV wieku roku na Górze Bardzkiej, dzisiejszej Kalwarii, miało miejsce objawienie maryjne. Kilku mieszkańców miasta ujrzało tam Bogarodzicę, która w rozpaczy łkała nad przepowiednią potworności, jakie miały niebawem spaść na tę ziemię. W 1525 roku w Bardzie wybuchł pożar, który w mgnieniu oka objął zabudowania miejskie i przeniósł się także na miejski kościół w którym znajdowała się otoczona kultem cudowna figurka Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Jedni widzieli w tym dopust Boży, inni rękę protestantów. Był to bowiem czas reformacji i Matka Boska Bardzka nie była w łaskach u Lutra. Wtedy też jeden z miejscowych braci zakonnych postanowił wynieść figurkę ze spowitej ogniem świątyni. Niestety nie zdążył on uciec z płonącego kościoła bowiem został przygnieciony przez walący się strop. Gdy pożar przygasł udało się odnaleźć nieżywego już bohatera, a także schowaną w jego dłoniach nienaruszoną ogniem figurkę. Jeszcze w tym samym wieku miasto zostało przez ulewne deszcze, które wywołały wielką powódź. Rzekomo od całkowitego zalania, Bardo zostało uratowane przez gorliwe modły pewnego zakonnika Mateusza. Od tego czasu Bardo nazywane jest "miastem cudów". Dziś na ścianach kościoła Nawiedzenia NMP w Bardzie, wiszą drewniane kule i laski, a na ołtarzu głównym umieszczona jest cudowna figurka. Pielgrzymi, podobnie jak przed wiekami przychodzą tam i na kolanach oddają się pod opiekę Matce Boskiej Bardzkiej. W czasie wojny trzydziestoletniej (1618-1648), podobizna Matki Boskiej Bardzkiej została ukryta w pobliskim Kłodzku. Gdy nastał pokój zniszczone miasto zostało odbudowane a cudowna figura ponownie ustawiona na ołtarzu. Wtedy też zagospodarowano teren obecnej Kalwarii i wybudowano drogę krzyżową.
Zwiedzanie
Najstarsza część miasta usytuowana jest na lewym brzegu Nysy Kłodzkiej. Tutaj też znajduje się najwięcej zabytkowych budowli. Najważniejszą z nich jest okazała barokowa Bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. Świątynia wzniesiona została w latach 1686-1704 w czasie rządów opata Augustyna Nedecka według projektu Michała Kleina. Powstała ona w miejscu starego, zniszczonego kościoła. To właśnie w bazylice znajduje się cudowna figurka Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Obecnie uchodzi ona za najstarsza romańską drewnianą rzeźbę na Dolnym Śląsku. Zwiedzając świątynie warto także zwrócić uwagę na zespół późnobarokowych ołtarzy, XIX wieczne żelazne tabernakulum, bogato dekorowaną ambonę z rzeźbami Chrystusa oraz barokowe obrazy. W sąsiedztwie kościoła w latach 1712-1716 wzniesiono budynki klasztorne, w których do 1810 roku przebywali cystersi. Dziś znajduje się w nich niewielkie muzeum oraz sala wotywna z XV wiecznym gotyckim tryptykiem i licznymi obrazami. Pozostałe ważne zabytki Barda to m.in. gotycki kamienny most na Nysie Kłodzkiej, XVIII wieczny klasztor ss. jadwiżanek, kaplica NMP położona na szczycie Góry Bardzkiej, znajdujące się przy drodze prowadzącej z Barda na Górę Różańcową, liczne kaplice różańcowe oraz usytuowany w pobliżu miasteczka (na zboczu Tunelowej Góry) wybudowany na początku XIX wieku Zameczek w Opolnicy (obecnie mieści się w nim Dom Pomocy Społecznej).
Ciekawostki
- Nazwa miasto pochodzi od prasłowiańskiego słowa bŕ̥do co w wolnym tłumaczeniu oznacza wzgórze;
- W Bardzie i jego okolicach toczy się część akcji powieści historycznej Andrzeja Sapkowskiego zatytułowanej Narrenturm.
