Wenecja to zabytkowe miasto w północno-wschodnich Włoszech, położone na licznych wyspach otoczonych labiryntem kanałów połączonych przeszło 400 mostami. Miasto założone zostało w połowie V wieku przez uciekinierów chroniących się przed najazdami barbarzyńskich plemion Wizygotów, Hunów i Ostrogotów. Postanowili oni założyć swoją osadę w jakimś trudno dostępnym miejscu i wybrali bagniste wyspy laguny górnego Adriatyku. W początkach swojego istnienia miasto znajdowało się pod panowaniem Bizancjum, jednak szybko się uniezależniło i stało się niezależnym republiką kontrolującą wybrzeże Adriatyku, Wyspy Egejskie, Kretę, Cypr oraz Korfu. W IX wieku weneccy kupcy wykradli relikwie ewangelisty i apostoła św. Marka znajdujące się w Aleksandrii i przywieźli na lagunę wenecką. Wkrótce potem św. Marek stał się patronem miasta a ku jego czci wzniesiono imponującą Bazylikę. W okresie wypraw krzyżowych jeden z najsławniejszych wodzów weneckich doża Enrico Dandolo zajmując Konstantynopol umocnił potęgę Wenecji i rozpoczęła ekspansję republiki na Bliski Wschód. W owym czasie Wenecja stała się potęgą handlową i militarną, dysponującą na Morzu Śródziemnym. Wtedy to do miasta trafiały najbardziej ekskluzywne towary, a bogacze prześcigali się w ozdabianiu swoich pałaców. Dzięki temu do dziś można podziwiać okazałe rezydencje, których przepych i majestat nie mają równych na świecie. Pierwsze problemy zaczęły się pod koniec XVI wieku, kiedy Portugalczycy pozbawili Wenecję monopolu na handel korzeniami. Jakiś czas później, we francuskim mieście Cambrai kilka państw (w tym m.in. Francja i Hiszpania) utworzyło sojusz wymierzony w Republikę Wenecką efektem czego był kres weneckiego panowania nad najważniejszymi miastami na stałym lądzie. Upadek republiki nastąpił jednak dopiero pod koniec XVIII wieku, kiedy to została podbita i zajęta przez wojska Napoleona Bonaparte. Wkrótce potem przekazał Wenecję pod panowanie Austrii. Ostatecznie w XIX wieku Wenecja weszła w skład nowo powstałego Królestwa Włoch. W 1966 roku niemal 80% miasta zostało zalane przez wodę. Przyczyną tego były ulewne deszcze oraz silny wiatr, który pchnął wodę do kanałów. Żywioł rozbił wówczas także XVIII-wieczny murazzi, czyli blisko 4 kilometrowy mur który miał chronić miasto przed powodzią. Cały świat wówczas ruszył na pomoc Wenecji by uchronić bezcenne dziedzictwo kulturowe. Państwo weneckie było najdłużej istniejącą republiką w całych dziejach historii ludzkości.
Zwiedzanie
Wenecja to dziś jedno z najpiękniejszych i najczęściej odwiedzanych miast nie tylko w Europie, ale i na całym świecie. Miasto położone na Morzu Adriatyckim na licznych bagnistych wyspach poprzecinanych licznymi kanałami. Próżno tu szukać samochodów czy autobusów. Cały transport odbywa się drogą wodną lub pieszo, a najpopularniejszym środkiem lokomocji w Wenecji jest vaporetto (tramwaj wodny) lub gondola. Serce najstarszej części miasta stanowi Plac św. Marka (Piazza San Marco), który od początku swojego istnienia (czyli od IX wieku) jest miejscem wielu ważnych wydarzeń i uroczystości. Połączony on jest ze skręcającym w stronę kanału mniejszym placykiem zwanym Piazzetta San Marco na którym stoją dwie okazałe XII-wieczne kolumny - jedna zwieńczona skrzydlatym lwem św. Mara (symbol Republiki Weneckiej) a druga posągiem św. Teodora (pierwszego patrona miasta). Oba place otaczają liczne imponujące gmachy oraz budowle pochodzące z okresu największej świetności dawnej Republiki. Najważniejsze z nich to imponująca Bazylika św. Marka oraz gotycki Pałac Dożów. W pobliżu pałacu swój początek ma główna reprezentacyjna ulica Wenecji, Riva degli Schiavoni (Nabrzeże Słowiańskie). Deptak ciągnie się wzdłuż kanału aż do mostu Ponte della Ca di Dio przy arsenale. Nazwa ulicy pochodzi od słowa Schiavoni oznaczającego dalmatyńskich niewolników i kupców, którzy w czasach Republiki Weneckiej przywozili tu statkami statkami swoje towary. Przez środek miasta przepływa główna arteria wodna Wenecji jaką jest Canal Grande, która uważana jest za jedną z najpiękniejszych ulic świata. Kanał został zbudowany w XV wieku, ma 3,8 km długości i kształt odwróconej litery "S". Wzdłuż jego brzegów znajduje się przeszło 170 imponujących gmachów i budowli z fasadami skierowanymi w stronę wody, które można podziwiać podczas wycieczki gondolą albo tramwajem wodnym (vaporetto). Większość z nich została wzniesiona pomiędzy XIII, a XVII wiekiem i ozdobione są licznymi girlandami, rozetami czy cherubinkami. Są też tu budowle przypominające swoim wyglądem budowle antyczne. Brzegi kanału łączą cztery okazałe mosty (Akademii, Bosych, Rialto i Konstytucji), które same w sobie stanowią atrakcję turystyczną. Najpiękniejszy i najstarszy z nich - Ponte di Rialto - pozwala dojść do handlowej dzielnicy San Polo, gdzie do dziś funkcjonuje uliczny targ Mercato di Rialto. Zwiedzając Wenecję często można natrafić na widok osuszonego kanału, Operacji tej dokonuje się w przypadku czyszczenia dna lub naprawy któregoś z mostów. Można wówczas zobaczyć jak głęboki jest kanał i jak wygląda jego muliste dno, na którym zbierają się wszelkiego rodzaju nieczystości czy po prostu zwykłe śmieci. W 1987 roku Wenecja wraz ze swymi lagunami została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Bazylika św. Marka
Fundatorem pierwszego kościoła był doża Angelo Partecipazio. To właśnie z jego inicjatywy w 828 (już po jego śmierci) kupcy weneccy wykradli z Aleksandrii szczątki Świętego Marka, które zostały złożone w bazylice. Niestety w 976 roku w czasie jednego z miejscowych powstań świątynia została doszczętnie zniszczona przez pożar. Odbudowa kościoła została rozpoczęta dopiero wiek później. Nowa budowla wzorowana była na (nieistniejącym dziś) konstantynopolitańskim kościele św. Apostołów i zaprojektowana została w stylu bizantyjskim na planie krzyża greckiego z pięcioma kopułami rozmieszczonymi nad nawami w ramionach krzyża i nad polem w przecięciu się naw. Na owe czasy budowla znacznie różniła się od popularnych romańskich kościołów i bardzo szybko stała się swoistą wizytówką niezależności Republiki Weneckiej. W kolejnych wiekach fasada bazyliki była wielokrotnie przebudowywana. Większość zdobień oraz dzieł pochodzi sztuki pochodzi z ograbionego przez krzyżowców Konstantynopola. We wspaniałej fasadzie jest pięć portali wejściowych udekorowanych połyskliwymi mozaikami. Nad głównym portalem widać replikę (oryginał znajduje się w kościele) słynnej rzeźby "Cztery konie", uważanej za starożytne dzieło rzymskie lub greckie. Pośród wielu skarbów świątyni na uwagę zasługuje Pala d'Oro - inkrustowany drogimi kamieniami pochodzący z X wieku ołtarz ze złota i emalii. Bazylika słynie jednak przede wszystkim ze sklepienia ozdobionego tysiącami złotych płytek ułożonych w przedstawiające sceny biblijne mozaiki. W bezpośrednim sąsiedztwie bazyliki wznosi się imponująca Dzwonnica św. Marka (Campanile di San Marco), która uważana jest za jeden z symboli miasta. Ma ona blisko 99 metrów wysokości i jest najwyższą budowlą w Wenecji. Na początku XX wieku wieża się zawaliła i uszkodziła przy tym kilka okolicznych budynków. Wkrótce potem ją odbudowana a na szczycie utworzono taras widokowy z którego rozpościera się przepiękny widok na miasto oraz lagunę.
Pałac Dożów
Początki Pałacu Dożów (Palazzo Ducale) sięgają pierwszej połowy IX wieku, kiedy to w miejscu starego bizantyjskiego zamku wzniesiona została rezydencja o charakterze obronnym. Zniszczył ją pożar wywołany podczas powstania przeciwko doży w 976 roku. Odbudowana w XI wieku, była wielokrotnie rozbudowywana i przebudowywana a swój obecny późnogotycki kształt uzyskała na przełomie XIV i XV wieku. Dzięki połączeniu ze sobą różowego i białego marmuru z Werony z marmurem istryjskim budowla, mimo że olbrzymia, sprawia wrażenie lekkiej i kruchej. W wielu miejscach fasadę zdobią koronkowe detale architektoniczne, natomiast wnętrze skrywa nieprzebrane skarby weneckiej sztuki. W budynku ma swoją siedzibę Museo dell'Opera z ekspozycją 42 oryginalnych kapiteli z arkad na elewacjach zewnętrznych. Dla zwiedzających udostępnione są także pomieszczenia pałacowe dekorowane freskami m.in. Veronesego czy Jacopo Tintoretto. Na fryzie Sali del Maggior Consiglio umieszczono poczet 76 dożów weneckich. Miejsce, w którym powinien znajdować się portret doży Marino Faliero zasłonięte jest kirem, ponieważ został on ścięty w 1355 za spiskowanie przeciw republice.
Bazylika Santa Maria della Salute
Bazylika wzniesiona została w 1630 roku jako wotum dziękczynne po zakończeniu epidemii dżumy, która pozbawiła życia blisko jedną trzecią mieszkańców miasta. Świątynia usytuowana została nad Kanałem Grande w sąsiedztwie budynku morskiej komory celnej (Dogana da Mar). Głównym projektantem bazyliki został znany wenecki architekt Baldassare Longhena (1598-1682). Budowla reprezentuje styl barokowy i zaprojektowana została na rzucie ośmioboku otoczonego arkadami i zwieńczona jest monumentalną kopułą ustawioną na bębnie. Świątynię otacza sześć kaplic. W kościele obejrzeć można m.in. obrazy Tycjana oraz Jacopo Tintoretto, które przeniesione zostały z Santo Spirito.
Most Rialto
Ponte di Rialto to najstarszy most w Wenecji, którego początki sięgają XIII wieku. Wtedy to powstała pierwsza drewniana przeprawa, która w kolejnych wiekach była wielokrotnie niszczona i odbudowywana. Swój obecny kształt most uzyskał w czasie ostatniej gruntownej przebudowy jaka przeprowadzona została pod koniec XVI wieku. Do 1854 roku był to jedyny most na kanale, kiedy to wybudowano Most Akademii (Ponte dell'Accademia). Most ma 48 metrów długości, 22 metry szerokości, wsparty jest na jednym łuku i podparty jest na 6 tysiącach dębowych pali. Przez most prowadzą trzybiegowe schody, z których środkowe obudowane są sklepami złotniczymi i pamiątkarskimi.
Pałac Ca' d'Oro
Pałac Ca' d'Oro (Złoty Dom) wzniesiony został w XV wieku dla weneckiego kupca Marina Contariniego. Za projekt budowli odpowiedzialnych było Budowlę wielu weneckich mistrzów, których wysiłki koordynował sam Contarini. Cześć fasady została pokryta złotem (stąd nazwa pałacu). W połowie XIX wieku rezydencję kupił rosyjski książę, by sprawić przyjemność swojej ukochanej balerinie. Mimo, że pałac nie jest już pokryty płatkami złota, cynobrem i ultramaryną, to i tak robi wielkie wrażenie. Obecnie w jego wnętrzach ma swoją siedzibę galeria sztuki barona Franchettiego (Galleria Giorgio Franchetti,).
Pozostałe Zabytki Wenecji
- Bazylika Świętych Jana i Pawła (Basilica dei Santi Giovanni e Paolo) - jej początki sięgają drugiej połowy X stulecia, kiedy to wzniesiona została tu pierwsza świątynia. Budowa obecnego kościoła rozpoczęta została w 1246 roku i ciągnęła się przez blisko dwa stulecia. Niegdyś świątynia stanowiła część większego kompleksu klasztornego należącego do Braci Dominikanów, który istniał do 1806 roku. Bazylika znajduje się przy drugim co do wielkości placu (po Piazza San Marco) w Wenecji zwanym Campo Santi Giovanni e Paolo. Budowla reprezentuje styl gotyku weneckiego. Obecnie jest to drugi najważniejszy kościół w Wenecji (po bazylice św. Marka), a z uwagi na fakt, iż wiele znanych osobistości (w tym 25 dożów) ma tu swoje nagrobki, stanowi on odpowiedniki londyńskiego Westminster Abbey.
- Wieża zegarowa (Torre dell'Orologio) - wzniesiona została w latach 1496-1506 przy Placu św. Marka w bezpośrednim sąsiedztwie Starej Prokuracji. Wspaniała tarcza jej zegara wskazuje nie tylko godziny, ale i pory roku, fazy księżyca i położenie Słońca w kolejnych znakach zodiaku. Nad zegarem znajduje się skrzydlaty Lew św. Marka a pod nim Madonna z Dzieciątkiem.
- Most Westchnień (Ponte dei Sospiri) - łączy ścianę wschodnią Pałacu Dożów z budynkiem dawnego więzienia (Piombi). Zbudowany został w 1614 roku według projektu włoskiego rzeźbiarza i architekta Antonia Contina (1566-1600). Budowla wykonana została z białego kamienia z Istrii i reprezentuje styl barokowy. Swoją nazwę most zawdzięcza prawdopodobnie od smutnych westchnień (sospiri) więźniów prowadzonych tędy do sali sądowej. Wielką popularność budowla zawdzięcza brytyjskiemu libertynowi Lordowi Byronowi, który wspomniał o niej w jednym ze swoich poematów. Dziś przychodzą tu chętnie zakochane pary, gdyż pocałunek pod mostem (najlepiej w gondoli) ma ponoć zapewnić miłość aż do końca życia.
- Stara Prokuracja (Procuratie Vecchie) i Nowa Prokuracja (Procuratie Nuove) - są to dwa monumentalne budynki, które ciągną się wzdłuż placu św. Marka. Starszy z nich, usytuowany po północnej stronie placu i powstał już w XII wieku w czasach rządów doży Sebastiana Zianiego. Niedgyś swoje siedziby mieli w nim najważniejsi, po doży, urzędnicy Republiki Weneckiej. Swój obecny renesansowy kształt Stara Prokuracja uzyskała w czasie ostatniej większej przebudowy jaka przeprowadzona została na początku XVI wieku. Usytuowany po południowej stronie placu, budynek Nowej Prokuracji wzniesiony został w latach dwudziestych XVI wieku według projektu znanego włoskiego architekta Vincenzo Scamozziego. Jego klasycystyczna architektura wzorowana była budynku Starej Prokuracji. Obecnie w jego wnętrzach mieszczą się apartamenty prezydenckie. Na początku XIX wieku oba budynki zostały połączone skrzydłem zwanym Ala Napoleonica. Żeby je wybudować trzeba było wyburzyć XVI wieczny kościół św. Geminiana (Chiesa di San Geminiano). W budynku Nowej Prokuracji, na parterze znajduje się najstarsza istniejąca do dziś kawiarnia we Włoszech i zarazem jedna z najstarszych na świecie. Caffe Floria otwarta została 29 grudnia 1720 roku.
- Bazylika Santa Maria Gloriosa dei Frari (Basilica S.Maria Gloriosa dei Frari) - świątynia wzniesiona została na przełomie XIV i XV wieku, jako część większego kompleksu klasztornego należącego do Zakon Braci Mniejszych (franciszkanów). Budowla reprezentuje styl gotyku weneckiego i zarówno z zewnątrz jak i w środku pozbawiona jest dekoracji (co wynika z reguły zakonu franciszkańskiego). We wnętrzu bazyliki warto zwrócić uwagę na obrazy Tycjana (Wniebowzięcie i Madonna rodziny Pesaro) XV-wieczne stalle oraz nagrobek Claudia Monteverdiego. Budowla ma blisko 85 metrów długości, 30 metrów szerokości i jest największym ze wszystkich gotyckich kościołów w Wenecji.
- Bazylika św. Jerzego (Bazylika San Giorgio Maggiore) - kościół wzniesiony został w latach 1597-1610 z polecenia Simeona Sorelli według projektu włoskiego architekta epoki renesansu Andrei Palladio. W bezpośrednim sąsiedztwie bazyliki znajduje się wybudowana pod koniec XVIII wieku wysoka dzwonnica (kampanila). We wnętrzu świątyni znajdują się nagrobki dożów weneckich oraz obrazy mistrzów renesansu.
- Kościół św. Pantaleona (Chiesa di San Pantalon) - jego początki sięgają IX wieku, kiedy to wzniesiona została tu pierwsza świątynia. Kolejna budowla wzniesiona została tu w XIII wieku, a swój obecny kształt kościół uzyskał w czasie ostatniej gruntownej przebudowy jaka miała miejsce na przełomie XVII i XVIII stulecia. W jego wnętrzu uwagę przykuwa barokowy sklepiony sufit z obrazem olejnym "Męczeństwo i chwała św. Pantaleona" pędzla Giovanniego Antonia Fumianiego, który jest prawdopodobnie największym tego typu malowidłem na świecie. Dzieło zajmuje powierzchnię 443 m2.
Muzea w Wenecji
- Galerie Akademii Weneckiej (Gallerie dell'Accademia) - mieści się w zabudowaniach dawnego kościoła Santa Maria della Carita (Matki Bożej Miłosierdzia) i klasztoru kanoników laterańskich w dzielnicy Dorsoduro i prezentuje głównie dzieła malarstwa weneckiego od XIV do XVIII wieku. Placówka otwarta została w 1817 roku na bazie bogatej kolekcji dzieł sztuki zgromadzonych przez założoną w 1750 roku przez Gian Battistę Piazzettę, Akademii Malarzy i Rzeźbiarzy. Obejrzeć można tu dzieła takich artystów jak m.in. Leonardo da Vinci, Leandro Bassano, Tycjan, Canaletto, Giovanni Battista Tiepolo, Giovanni Battista Pittoni, Paolo Veneziano, Luca Giordano, Paolo Veronese czy Andrea Mantegna.
- Muzeum Correr (Museo Correr) - mieści się okazałym gmachu przy Placu św. Marka i prezentuje bogatą kolekcję weneckich dzieł sztuki oraz antyki. Obejrzeć można tu m.in. obrazy mistrzów malarstwa weneckiego, kolekcję monet, dawne mapy, kolekcję broni czy starodruki. Swoją nazwę placówka zawdzięcza weneckiemu arystokracie Teodoro Correr'owi (1750-1830), który przekazał miastu bogate zbiory dokumentów oraz kolekcję dzieł sztuki związanych z historią Wenecji.
- Narodowe Muzeum Archeologiczne (Museo Archeologico Nazionale di Venezia) - mieści się w budynku Nowej Prokuracji przy Placu św. Marka i prezentuje bogatą kolekcję przedmiotów oraz artefaktów pochodzących ze starożytnego Rzymu oraz antycznej Grecji. Obejrzeć tu można m.in. kolekcję greckiej, mykeńskiej i cypryjskiej ceramiki, pochodzące z przełomu V–IV wieku p.n.e. greckie rzeźby, starożytne mumie oraz asyryjskie i babilońskie artefakty związane z tematyką pogrzebową.
- Muzeum Historii Naturalnej (Museo di Storia Naturale Giancarlo Ligabue) - mieści się w zabytkowym pałacu (Fondaco dei Turchi) przy ulicy Santa Croce 1730 i prezentuje bogate zbiory z takich dziedzin nauki jak m.in. botanika, entomologia, mineralogia, paleontologia czy zoologia. Obejrzeć można tu m.in. szkielet żyjącego w okresie kredy uranozaura, bogatą kolekcję skamieniałości czy szkielet sarkozucha (rodzaj wymarłego wczesnokredowego gada pokrewnego współczesnym krokodylom).
- Historyczne Muzeum Morskie (Museo Storico Navale) - mieści się w dawnym spichlerzu przy ulicy Castello 2148 i prezentuje ekspozycje związane z historią żeglugi oraz rozwojem włoskiej marynarki. Placówka założona została w 1919 roku przez Regia Marina (marynarkę wojenną Królestwa Włoch). W muzeum obejrzeć można m.in. modele najsłynniejszych statków, rożnego rodzaju urządzenia nawigacyjne (kompasy, busole), działa czy modele dawnych żaglowców i okrętów wojennych.
- Kolekcja Peggy Guggenheim (Collezione Peggy Guggenheim) - mieści się w XVIII-wiecznym pałacu przy ulicy Dorsoduro 701-704 i prezentuje sztukę nowoczesną. Trzon ekspozycji stanowią dzieła pochodzące z kolekcji amerykańskiej kolekcjonerki sztuki Peggy Guggenheim (1898-1979), która od 1949 roku mieszkała w Wenecji. W galerii obejrzeć można m.in. największe dzieła kubizmu, futuryzmu, malarstwa metafizycznego, abstrakcji, awangardy, surrealizmu czy amerykańskiego ekspresjonizmu abstrakcyjnego.
- Muzeum Żydowskie (Museo Ebraico) - znajduje się przy ulicy Campo di Ghetto Nuovo 2902 i poświęcone jest diasporze żydowskiej żyjącej w Wenecji. Obejrzęć można tu m.in. żydowskie przedmioty rytualne, Torę, książki oraz tkaniny używane do dekoracji synagog. Za dodatkową opłatą można także zwiedzić sąsiadującą z muzeum wybudowaną w latach 1528-1529 Wielką Synagogę Niemiecką (Scola Grande Tedesca).
- Galeria Giorgio Franchetti (Galleria Giorgio Franchetti) - mieści się w zabytkowym Pałacu Ca' d'Oro przy ulicy Cannaregio n. 3932 i prezentuje głównie kolekcję dzieł sztuki, zebraną przez Franchettiego. Do najcenniejszych eksponatów należą m.in. Pieta z dwoma aniołkami (Marco Palmezzano), Wenus przed lustrem (Tycjan z 1550 roku), pejzaże (Francesco Guardi), Śpiąca Wenus (Paris Bordone), fragmenty fresków (Giorgione) pochodzące z Fontego dei Tedeschi w Wenecji oraz trzy płótna z Historiami Maryi (Vittore Carpaccio).
- Muzeum Pałacu Mocenigo (Museo di Palazzo Mocenigo) - mieści się w zabytkowym pałacu (Palazzo Mocenigo) przy ulicy San Croce 1992 i prezentuje bogatą kolekcję tkanin oraz dawnych ubiorów.
- Muzeum Szkła (Museo del Vetro) - mieści się w Pałacu Giustinian (Palazzo Giustinian) na wyspie Murano, która od wieków słynie z produkcji szkła i prezentuje ekspozycję przybliżające historię produkcji szkła weneckiego począwszy od XV wieku aż po czasy obecne. W placówce zapoznać się można z różnymi technologiami wytwarzania szkła a także obejrzeć lokalne szklane dzieła sztuki wykonane przez weneckich mistrzów. Początki szklarstwa na Murano sięgają końca XIII wieku, kiedy to władze Republiki Weneckiej - z obawy przed pożarem i zniszczeniem miasta zabudowanego głównie drewnianymi budynkami - zarządziły przeniesienie wszystkich wytwórni szkła na wyspę Murano. Murańscy szklarze przez stulecia mieli monopol na wysokojakościowe wytwarzanie szkła.
- Muzeum Koronek (Museo del Merletto) - znajduje się na wyspie Burano na terenie dawnego warsztatu przy ulicy Piazza Baldassarre Galuppi 187 i prezentuje historię wyrobu koronek począwszy od XVI wieku aż po czasy obecne. Miejscowa szkoła koronkarska kultywuje tradycje tego rzemiosła sprzed kilkuset lat, a w placówce obejrzeć bogatą kolekcję dzieł stworzonych na przestrzeni wieków przez tutejszych rzemieślników
Muzyka w Weneckich Kościołach
Przez wiele stuleci Wenecja uchodziła za jeden z najważniejszych ośrodków kultury muzycznej w Europie. Dla Wenecjan wspaniałość sztuki stanowiła symbol potęgi ich miasta. Rozkwit muzyki w Wenecji związany był z instytucjami zwanymi konserwatoriami. Były to sierocińce organizowane przy kościołach, w których chłopców i dziewczęta kształcono w rozmaitych zawodach muzycznych. Jeden z najsławniejszych zatrudniał Antonio Vivaldiego. W bazylice św. Marka rozwinął się efektowny styl muzyki na kilka chórów. Europejską sławą cieszyli się także weneccy organiści, którzy rozwinęli wirtuozowską muzykę na instrumentach klawiszowych.
Ciekawostki
- Wenecja jest jedynym miastem na świecie zbudowanym w całości na wodzie;
- Każdego roku burmistrz Wenecji wrzuca pierścień do Morza Adriatyckiego. Symbolizuje to zaślubiny miasta z morzem;
- W 1966 roku Wenecja doświadczyła największej powodzi w swoich dziejach. Miasto udało się wówczas ocalić, ale Wenecja, nawet jeśli nie nawiedza jej aqua alta (fala przypływu) każdego dnia musi zmagać się z wieloma innymi problemami, jak choćby postępujące niszczenie startych zabytkowych pałaców;
- Zdecydowana większość osób kierujących gondolami w Wenecji, to mężczyźni. Pierwsza kobieta pojawiła się w tym zawodzie dopiero w 2010 roku;
- Każde mieszkanie w Wenecji musi posiadać własną oczyszczalnię ścieków;
- Budowniczowie Wenecji musieli opracować specjalny, trwały sposób stawiania budynków . Wodoodporne fundamenty z kamienia istryjskiego, odmiany marmuru, stawiali na palach z dębu i modrzewia wbitych na głębokość 7,5 metra w dno laguny;
- Z Wenecji pochodzi znany podróżnik i kupiec Marco Polo;
- Wenecja użyczyła swoich statków trzem wyprawom krzyżowym, w zamian otrzymała opłacalne koncesje na handel ze Środkowym Wschodem;
- W XVII wieku w Wenecji urodził się słynny wenecki duchowny rzymskokatolicki, skrzypek i kompozytor Antonio Vivaldi (1678-1741);
- Wenecja była pierwszym miastem w historii, które ponumerowano domy;
- Na terenie miasta obowiązuje całkowity zakaz dokarmiania gołębi;
- Każdego roku Wenecja odwiedzana jest przez blisko 15 milionów turystów z całego świata.