Ikalto to niewielka wioska we wschodniej Gruzji, położona około 5 m w kierunku zachodnim od miasta Telawi. Jednym z ciekawszych zabytków jest tu usytuowany w pobliżu wioski prawosławny kompleks klasztorny. Monastyr założony został w drugiej połowie VI wieku n.e. przez Zenona - ucznia Symeona Stylity Młodszego - jednego z Trzynastu Ojców Syryjskich, którzy w owym czasie umacniali chrześcijaństwo w Gruzji. Niegdyś Ikalto było znane ze swojej szkoły filozofii, mieszkał tu i tworzył m.in. Arseniusz z Ikalto. To właśnie on założył w Ikalto akademię na wzór grecki, gdzie wykładano doktrynę neoplatońską. Placówka funkcjonowała tu aż do 1616 roku, kiedy to została zniszczona przez Persów. Obecnie w skład całego kompleksu wchodzą m.in. trzy cerkwie: Sameba, Chwtaeba i Kwelacminda, refektarz, winnica oraz pozostałości starej akademii. Najstarszą budowlę stanowi usytuowana w północnej części założenia cerkiew Sameba (Świętej Trójcy). Ta niewielka budowla wzniesiona została w VI wieku. Na przestrzeni wieków świątynia była wielokrotnie przebudowana. Główną budowlą kompleksu jest pochodząca z przełomu VIII i IX stulecia cerkiew Chwtaeba (Przemienienia Pańskiego). Budowla powstała w miejscu pochówku założyciela klasztoru - Zenona. Swój obecny kształt świątynia uzyskała w czasie ostatniej większej przebudowy jaka przeprowadzona została w XIX wieku.
Ciekawostki
- Przypuszcza się, że w akademii w Ikalto studiował Szota Rustaweli - słynny autor gruzińskiego eposu "Rycerz w tygrysiej skórze".
