Mediolan (Milano)

Mediolan to zabytkowe miasto w północnych Włoszech, położone na północno-zachodnim skraju Niziny Padańskiej pomiędzy rzekami Ticino i Adda. Jest to drugie co do wielkości (po Rzymie) miasto Włoch i zarazem finansowo-gospodarcze centrum kraju gdzie swoje siedziby mają takie instytucje jak włoska giełda, banki czy największe włoskie korporacje. Przez wielu Mediolan uważany jest za najbardziej stylowe miasto świata i światową stolicę mody. Historia miasta sięga IV wieku p.n.e. kiedy to celtyckie plemię Insubrów założyło tu jedną ze swoich osad. Jakiś czas później została ona podbita i zajęta przez Rzymian, którzy utworzyli tu swoją kolonię zwaną Mediolanum. W 286 roku cesarz Massimiano wybrał miasto na swoją rezydencję co zapoczątkowało okres wielkich zmian. Wzniesiono wówczas m.in. okazały amfiteatr oraz wybudowano nowe potężne mury miejskie. Na początku IV wieku Massimiano stało się ważnym centrum chrześcijaństwa. To właśnie tutaj zachodniej części Imperium Rzymskiego - Konstantyn wraz z cesarzem wschodniej części - Licyniuszem ogłosili słynny edykt (tzw. edykt mediolański), dający swobodę wyznania chrześcijanom. Wraz ze schyłkiem Cesarstwa i coraz częstszymi najazdami barbarzyńców rozpoczęła się także powolna stagnacja. W 452 roku miasto zostało podbite i zajęte przez Hunów, a 489 roku przejęli je Ostrogoci. W 569 roku Mediolan został zajęty przez Longobardów, od których wzięła się nazwa regionu "Lombardia". Za panowania króla longobardzkiego Agilulfa miasto utraciło statu najważniejszego ośrodka w regionie na rzecz Pavii. W XII wieku Mediolan został najechany i doszczętnie zniszczony przez wojska Fryderyka Barbarossy (1122-1190). Jakiś czas później miasto zostało odbudowane i ponownie stało się ważnym ośrodkiem handlowym regionu. W kolejnych wiekach Mediolan wielokrotnie przechodził z rąk do rąk. Władali nim kolejno członkowie arystokratycznego rodu Sforzowie, rodzina Viscontich, Hiszpanie, Austriacy i Włosi. Ostatecznie w 1861 roku miasto stało się częścią Zjednoczonego Królestwa Włoch. W drugiej na przełomie XIX i XX wieku szybki rozwój gospodarczy doprowadził do przekształcenie Mediolanu w wielki ośrodek przemysłowo-handlowy i finansowy. Ciężki okres miasto przechodziło w czasie II wojny światowej, kiedy to w wyniku alianckich nalotów zniszczona została część zabytkowej zabudowy. Boom gospodarczy lat 50. i 60. XX wieku pomógł metropolii otrząsnąć się po dyktaturze faszyzmu i podnieść ze zniszczeń wojennych. Obecnie Mediolan uważany jest za finansowo-gospodarcze centrum Włoch oraz światową stolicę mody. Swoją siedzibę ma tutaj włoska giełda oraz największe włoskie korporacje.

Zwiedzanie

Miasto cieszy się ogromną popularnością wśród turystów. Każdego przyjeżdża tu blisko 9 milionów turystów z całego świata co powoduje, że Mediolan wraz z Rzymem i Wenecją jest jednym z trzech najważniejszych pod względem turystycznym włoskich miast. Miasto posiada doskonałą infrastrukturę transportową z dobrze rozwiniętą siecią kolei i metra ułatwiającymi komunikację dwoma międzynarodowymi lotniskami (Mediolan-Malpensa i Mediolan-Linate). Mediolan to także miasto pełne zabytków, ważnych pomników oraz wielu muzeów. Serce najstarszej części miasta stanowi wytyczony w latach 1865-1873 reprezentacyjny Plac Katedralny (Piazza Duomo), przy którym wznosi się okazała gotycka katedra. Jest to jeden z największych i najpiękniejszych sakralnych obiektów na świecie. Kierując się na północny-zachód, przez nazywaną salonem Mediolanu, Galerię Wiktora Emmanuela II dojdziemy do kolejnego imponującego placu miejskiego zwanego Piazza Della Scala. To właśnie tutaj oprócz budynku ratusza miejskiego i pomnik Leonarda da Vinci oraz znajduje się słynny teatr operowy La Scala. Jest to jedna z najsłynniejszych scen operowych świata. Biegnąca na północ od La Sacli ulica G. Verdi prowadzi do Brery - artystycznej dzielnicy Mediolanu. To właśnie tutaj mają swoje siedziby Akademia Sztuk Pięknych oraz znana na całym świecie galeria sztuki Pinakoteka Brera. Dzielnica słynie także z Mediolańskich Targów Designu, modnych butików i tętniącym życiem barów. Najbardziej prestiżową ulicą handlową Mediolanu, jeśli chodzi o sklepy tradycyjne, jest via Monte Napoleone, wzdłuż której wnoszą się imponujące neoklasycystyczne pałace w których na parterze znajdują się luksusowe sklepy i butiki. Będąc w Mediolanie warto także wybrać się na wycieczkę po mieście śladami Leonarda da Vinci (1452-1519). Obecnie uważa się go za jednego z największych malarzy wszech czasów i za najwszechstronniej utalentowaną osobę w historii. W 1482 roku po zamknięciu warsztatu we Florencji Leonardo przybył do Mediolanu gdzie wraz ze swoimi pomocnikami Tommasem di Giovanni Masinim i Atalantem Migliorottim rozpoczął pracę na dworze Sforzów.

Katedra Narodzin św. Marii

Katedra w Mediolanie (Dom de Milan) to jedna z najpiękniejszych i najbardziej znanych budowli we Włoszech. Jej budowa rozpoczęta została w 1386 roku, a ostatnie prace wykończeniowe przeprowadzone zostały na początku XIX wieku. Świątynia zaliczana jest największych kościołów na świecie. Ma 157 metrów długości, 93 metry szerokości i przeszło 106 metrów wysokości. Budowla reprezentuje styl gotycki z domieszką form barokowych oraz neogotyckich, które pojawiły się w czasie przebudowy jaka miała miejsce w 1858 roku. Na zewnątrz świątynię zdobi niemal trzy tysiące figur. Imponujący jest także dach, który ozdobiony jest licznymi sterczynami, rzeźbami i gargulcami. Dostać się na niego można schodami lub windą skąd rozpościera się przepiękna panorama miasta (przy dobrej widoczności widać nawet wierzchołki Alp). Na skrzyżowaniu nawy głównej i transeptu znajduje się wieżyczka, zwieńczona wykonaną w drugiej połowie XVIII wieku widoczną z daleka, złoconą figurą Madonny (La Madonnina). Stanowi ona jeden z symboli Mediolanu. Madonninie poświęcona jest słynna piosenka w dialekcie mediolańskim "O mia bela Madunina", która napisana została w 1935 roku przez Giovanniego D'Anzi. Zgodnie z tradycją żaden budynek w Mediolanie nie może być wyższy niż Madonnina.

Zamek Sforzów

Zamek wzniesiony został w połowie XV wieku w miejscu starej warowni należącej do rodziny Viscontich. Przez kolejne stulecie posiadłość stanowiła siedzibę zarządzającego Księstwem Mediolanu arystokratycznego rodu Sforzów. W czasie ich rządów budowla była wielokrotnie przebudowywana i powiększana. Wtedy też zamek uzyskał swój obecny renesansowy kształt z charakterystycznym elementem jakim jest wysoka wieża Filarete (Torre del Filarete). Po upadku rodu Sforzów zamek wraz z Mediolanem przeszedł w ręce Francuzów a potem Hiszpanów i Austriaków. Funkcje strategiczne warownia pełniła aż do XIX wieku, kiedy to po zjednoczeniu Włoch została gruntownie odrestaurowana i zaadoptowana na muzeum. W czasie II wojny światowej zamek został dotkliwie zniszczony. Po wojnie został odbudowany i obecnie mieści się w nim Muzeum Castello Sforzesco. Zamek wybudowano na planie kwadratu. Po środku znajduje się rozległy dziedziniec, a w narożnikach usytuowano baszty. Przed główną bramą do zamku znajduje się okazała, nowoczesna fontanna, przy której w upalne dni wypoczywają turyści. W bezpośrednim sąsiedztwie zamku znajduje się założony w 1888 roku Park Sempione (Parco Sempione), który swoim wyglądem przypomina ogród angielski.

La Scala

La Scala to jeden z najbardziej znanych i renomowanych teatrów operowych na świecie. Gmach wybudowany został w latach 1776-1778 według projektu słynnego włoskiego architekta epoki klasycyzmu Giuseppe Piermariniego. Powstał on w miejscu starego, zniszczonego przez pożar w 1776 roku Teatru Książęcego. Swoją nazwę opera zawdzięcza kościołowi (Chiesa di Santa Maria alla Scala), który został zburzony by zrobić miejsce dla nowej budowli. Przedstawieniem inauguracyjnym, które odbyło się 3 sierpnia 1778 roku była opera Salieriego Europa Riconosciuta. Od tamtej pory na deskach La Scali swoje premiery miały takie dzieła jak m.in. Otello Verdiego, Norma Belliniego czy Madame Butterfly Giacoma Pucciniego.

Galeria Wiktora Emmanuela II

Galeria Wiktora Emmanuela II (Galleria Vittorio Emanuele II) to to jedno z najstarszych i najsłynniejszych centrów handlowych na Świecie. Ten elegancki pasaż wybudowany został w latach 1865-1877 według projektu włoskiego architekta Giuseppe Mengoniego (1829-1877). Galeria przykryta została imponującym dachem ze szkła i stal a wejście do niej przypomina łuk triumfalny. Ponad dachem wznosi się majestatyczna przeszklona kopuła, ściany pokryte są płaskorzeźbami i malowidłami, a podłogę zdobi barwna mozaikowa posadzka z herbami trzech stolic Zjednoczonych Włoch (Rzymu, Florencji, Turynu) oraz Mediolanu. Przez wielu mieszkańców miasta miejsce to uważane jest za salon Mediolanu. Znajduje się tu wiele ekskluzywnych butików, sklepów restauracji i stylowych kawiarni. Nazwa galerii została nadana na cześć Wiktora Emmanuela II (1820-1878) - wywodzącego się z z dynastii sabaudzkiej pierwszego króla zjednoczonych Włoch. Przez potomnych uznany został za jednego z czterech "ojców Ojczyzny". W Galerii mieści się także, jedyny w Mediolanie siedmiogwiazdkowy hotel.

Bazylika Santa Maria delle Grazie

Kościół wzniesiony został w drugiej połowie XV wieku według projektu włoskiego architekta i rzeźbiarza Guiniforte Solariego. Jeszcze w tym samym wieku Donato Bramante polecił w miejscu prezbiterium wybudować potężną kopułę wspartą na szesnastobocznym bębnie. Wnętrze świątyni charakteryzuje się lekkością i jasnością. Obecnie kościół wraz z przylegającym do niego klasztorem uważany jest za jeden z najwspanialszych renesansowych zabytków w Lombardii. W Bazylice na jednej ze ścian refektarza (Cenacolo Vinciano) znajduje się słynny fresk namalowany w latach 1495-1497 przez Leonarda da Vinci zatytułowany Ostatnia Wieczerza (Ultima Cena). Jest to jedno z najsłynniejszych dzieł malarskich świata, które przedstawia Chrystusa, mówiącego swym Apostołom, iż jeden z nich niebawem go zdradzi. Fresk ma dziewięć metrów szerokości i cztery i pół metra wysokości. W owym czasie naturalizm obrazu jak i samo przedstawienie sceny, pełne dynamizmu i emocji niespotykanych w ówczesnych freskach ukazujących ostatnią wieczerzę, było niemal rewolucją. Leonardo szczególnie starannie podszedł do detali, dziś już w wielu przypadkach niewidocznych na malowidle, na przykład na cynowych naczyniach i szkle pierwotnie odbijały się szaty siedzących przy stole. Dzieło cudem przetrwało II wojnę światową i obecnie systematycznie przechodzi renowację z powodu bardzo nietrwałej techniki wykonania.

Pozostałe Zabytki Mediolanu

• Bazylika św. Ambrożego (Basilica di Sant'Ambrogio) - jest to jeden z najstarszych kościołów w Mediolanie, który wniesiony został pod koniec IV wieku n.e. z woli ówczesnego biskupa Mediolanu, św. Ambrożego. Świątynię wybudowano w dzielnicy, w której niegdyś pochowani zostali chrześcijanie zamordowani w czasie prześladowań rzymskich. Św. Ambroży chciał umieścić w niej relikwie świętych: Satyra, Wiktora, Nabora, Witalisa, Gerwazego i Protazego. Został w niej też pochowany i od tego czasu świątynia nosi swą obecną nazwę. Budowla stanowi unikalny przykład romańskiego stylu lombardzkiego. Interesujący jest wystrój bazyliki, w którym łączą się elementy pre-romańskie z elementami oryginalnymi, takimi jak motywy roślinne czy zwierzęce. W bezpośrednim sąsiedztwie bazyliki znajduje się kolumna powszechnie nazywana "diabelską kolumną". Została wzniesiona jeszcze w czasach panowania Rzymian. Kolumna posiada dwa otwory, przedmiot legendy, według której była ona świadkiem walki św. Ambrożego z diabłem. Zły duch chcąc przebić świętego rogami, zrobił nimi dziury w kolumnie. Po długich wysiłkach udało mu się uwolnić i zbiec. Miejscowa legenda głosi, że z otworów wydobywa się zapach siarki, a po przyłożeniu ucha do kolumny, można usłyszeć głosy piekielne.
• Bazylika św. Szczepana (Basilica di Santo Stefano Maggiore) - jej początki sięgają V wieku n.e. kiedy to z polecenia ówczesnego arcybiskupa Mediolanu Martiniano wzniesiona została tu pierwsza świątynia. W 1070 została ona doszczętnie strawiona przez pożar, ale już 5 lat później odbudowano ją jako trójnawowy kościół z absydami. W kolejnych wiekach budowla była wielokrotnie przebudowywana. W 1476 roku w bazylice zamordowano księcia Mediolanu Galeazzo Marię Sforza, który przybył tu na uroczystość patrona kościoła.
• Pałac Marino (Palazzo Marino) - to imponujący gmach w centrum miasta, położony przy Piazza della Scala, który od 1861 roku pełni funkcje ratusza miejskiego. Wzniesiono go w latach 1557-1563 według projektu włoskiego architekta Galeazzo Alessi (1512-1572) dla genueńskiego kupca Tommaso Marino. Budowla reprezentuje styl manierystyczny. W 1781 roku pałac przeszedł w ręce państwa.
• Milano Centrale - jest to jeden z najpiękniejszych i największych dworców kolejowych na Świecie. Jego uroczyste otwarcie miało miejsce w 1931 roku. Budynek dworca ma 200 metrów szerokości, 72 m wysokości i nie reprezentuje określonego stylu architektonicznego, ale jest mieszanką różnych stylów, w tym m.in. secesji i Art déco. Wielkie przestrzenie publiczne stacji (hala peronowa i hala główna) przypominają monumentalną rzymską architekturę. Warto wejść na znajdujący się na piętrze taras widokowy z którego rozpościera się widok na pięknie zadaszone perony, przy których stoją zarówno nowoczesne pociągi regionalne, jak i superszybkie składy Pendolino.
• Ospedale Maggiore (Policlinico di Milano) - jest to jeden z najstarszych budynków szpitalnych we Włoszech, który wybudowany został w połowie XV wieku.

Muzea w Mediolanie

• Pinakoteka Brera (Pinacoteca di Brera) - mieści się w zabytkowym Palazzo di Brera przy ulicy Via Brera 28 i prezentuje jedną z najświetniejszych kolekcji sztuki artystów włoskiego renesansu. Dla publiczności galeria została udostępniona w 1803 roku w czasie rządów Napoleona. Zasadniczą część zbiorów muzeum stanowią obrazy artystów włoskiego renesansu, ale znajdują się tu także prace z innych epok. Obejrzeć tu można m.in. wykonany przez Gentile da Fabriano w pierwszej połowie XV wieku bogato złocony "Poliptyk z Valle Romita", XV wieczny obraz "Madonna z Dzieciątkiem w otoczeniu świętych" Piero della Francesca, wykonany w 1453 roku "Poliptyk ze św. Łukaszem" Andrea Mantegna, obraz przedstawiający scenę biczowania Chrystusa Luca Signorelli, "Wieczerzę w Emmaus" Caravaggia, obraz przedstawiający martwego Chrystusa autorstwa "Pieta" Giovanni Belliniego, "Pocałunek" Francesco Hayeza czy znajdującą się na dziedzińcu Statuę Napoleona dłuta Antonia Canovy.
• Muzeum Geologiczne i Historii Naturalnej (Museo di Storia Naturale) - mieści się w neogotyckim gmachu na terenie ogródów Porta Venezia przy ulicy Corso Venezia 55 i prezentuje ekspozycje z takich dziedzin nauki jak m.in. geologia, zoologia, botanika, mineralogia czy paleontologia. Jest to największe muzeum historii maturalnej we Włoszech i jedna z najważniejszych tego typu placówek w Europie. Muzeum założone zostało w 1838 roku na bazie zbiorów włoskiego kolekcjonera, Giuseppe De Cristoforisa oraz Giorgio Jana, botanika i zoologa pochodzenia węgierskiego. W kolejnych latach kolekcja była sukcesywnie powiększana o nowe zbiory. Obecnie cała ekpsozycja zajmuje 23 pomieszczenia w których eksponaty zajmują blisko 700 gablot. Obejrzeć tu można m.in. liczne skamieniałości, minerały czy pozostałości po roślinach i zwierzętach. W sektorze poświęconym paleontologii prezentowane są szkielety wymarłych już osobników, w tym kości stegozaura i plateozaura. W dziale zoologicznym zgromadzono znaczną kolekcję wypchanych zwierząt. W muzeum znajduje się także wystawa poświęcona ewolucji człowieka, której jednym z najcenniejszych eksponatów jest odlew szkieletu Australopithecus afarensi (australopitek, którego najstarsze znane szczątki datowane są na 3,7 miliony lat a najmłodsze 1,3 milionów lat temu).
• Narodowe Muzeum Nauki i Techniki "Leonardo da Vinci" (Museo Nazionale della Scienzia e aella Technologia "Leonardo da Vinci") - jest to rozległy kompleks muzealnym który znajduje się przy ulicy Via San Vittore 21. Placówka założona została w 1953 roku (w 500 rocznicę urodzin Leonarda da Vinci) i obecnie jest największym tego typu muzeum we Włoszech i jednym z największych na świecie. Zbiory obejmują blisko 16 tysięcy różnego rodzaju przedmiotów, starych urządzeń, maszyn, artefaktów i zabytków reprezentujących historię rozwoju włoskiej nauki i techniki. Muzeum podzielone jest na siedem sekcji: Materiałoznawstwo, Energia, Transport i komunikacja, Nauka i technologia, Nowe granice oraz Galerię Leonarda da Vinci. W tej ostatniej prezentowane są wiernie zrekonstruowane niesamowite wynalazki mistrza w tym m.in. latająca maszyna, skafander głębinowy, model wozu opancerzonego czy różnego rodzaju maszyny hydrauliczne. Ponadto w muzeum obejrzeć można m.in. skonstruowany przez Giovanniego da Dondi w XIV wieku zegar astronomiczny, okręt podwodny Enrico Toti (S 506), dawny statek szkoleniowy włoskiej marynarki Ebe, samochód Alfa Romeo 8C, lokomotywę GR 552, opracowany w latach 1962-1964 przez włoską firmę Olivetti pierwszy komputer osobisty Programma 101 czy Detektor cząstek UA1 (posłużył do odkrycia bozonów W i Z).
• Muzeum Sztuki Antycznej (Museo d'Arte Antica) - mieści się na Zamku Sforzów (Castello Sforzesco) i stanowi część Muzeum Castello Sforzesco. Placówka szczyci się jedną z najważniejszych kolekcji rzeźby z okresu wczesnego chrześcijaństwa,, średniowiecza oraz renesansu w północnych Włoszech. Obejrzeć tu można m.in. późnorenesansowy pomnik nagrobkowy księcia Gastona de Foix (1489-1512), XV-wieczny portal z nieistniejącego już Banku Medyceuszy, XVI-wieczny Sztandar Miasta Mediolanu czy marmurowy pomnik konny Bernabo Viscontiego.
• Pinakoteka Castello Sforzesco (Pinacoteca del Castello Sforzesco) - mieści się na Zamku Sforzów (Castello Sforzesco) i stanowi część Muzeum Castello Sforzesco. Galeria obrazów znajduje się na I piętrze w skrzydle północnym. Placówka otwarta została w 1878 roku i szczyci się bogatą kolekcją włoskiego malarstwa począwszy od XIV wieku aż po wiek XVIII. Obejrzeć można tu m.in. dzieła Canaletta, Andrea Mantegna, Giovanni Belliniego, Vincenzo Foppa, Bernardo Luiniego, Filippo Lippi, Antonello da Messina czy Tycjana.
• Muzeum Sztuki Użytkowej (Museo delle Arte Decorative) - mieści się na Zamku Sforzów (Castello Sforzesco) i stanowi część Muzeum Castello Sforzesco. Obejrzeć tu można m.in. relikwiarze z przełomu X i XI wieku, kolekcję majoliki (ceramika pokryta nieprzezroczystą polewą ołowiowo-cynową o bogatej kolorystyce) oraz porcelanę.
• Muzeum Instrumentów Muzycznych (Museo degli Strumenti Musicali) - mieści się na Zamku Sforzów (Castello Sforzesco) i stanowi część Muzeum Castello Sforzesco. Placówka założona została w 1958 roku i prezentuje bogatą kolekcję instrumentów muzycznych z okresu od XV do początków XX wieku. Obejrzeć można tu m.in. wykonane w XVII wieku przez słynnego lutnika Andrea Guarneriego skrzypce, wirginał Ruckersa, altówkę Giovanniego Grancino, wykonany z kości słoniowej obój oraz kolekcję gitar i starych mandolin.
• Muzeum Egipskie (Museo Egizio) - mieści się na Zamku Sforzów (Castello Sforzesco) i stanowi część Muzeum Castello Sforzesco. Placówka podzielona jest na kilka części z których każda skupia się na osobnym zagadnieniu. Obejrzeć tu można m.in. posągi, sarkofagi, rzeźby, mumie, nagrobki czy fragmenty starych ksiąg (m.in. spisanej na starym papirusie Księgi umarłych).
• Muzeum Mebli i Rzeźby Drewnianej (Museo dei mobili e delle sculture lignee) - mieści się na Zamku Sforzów (Castello Sforzesco) i stanowi część Muzeum Castello Sforzesco. Placówka prezentują bogatą kolekcję mebli zgromadzonych z głównie z terenów Lombardii. Obejrzeć można tu prace m.in. Giovanniego Angelo Del Maino, Giuseppe Maggioliniego czy Lodovica Pogliaghiego.
• Muzeum Historii Zjednoczenia Włoch (Museo del Risorgimento) - mieści się w Palazzo Moriggia przy ulicy Via Borgonuovo 23 i prezentuje bogaty zbiór pamiątek oraz różnego rodzaju przedmiotów z okresu zjednoczenia Włoch. Obejrzeć można tu m.in. kolekcję umundurowania, broni, obrazów, grafik oraz przedmiotów użytkowanych przez ważne postacie począwszy od okresu napoleońskiego aż po zjednoczenie Włoch. Na terenie muzeum znajduje się także biblioteka oraz archiwum historyczne.
• Muzeum Teatralne przy alla Scala (Museo Teatrale alla Scala) - mieści się na trzecim piętrze budynku opery (Teatro alla Scala) przy ulicy Largo Ghiringhelli 1 i prezentuje historię teatru. Dla zwiedzających udostępniono foyer, lożę z której rozpościera się imponujący widok na audytorium oraz sale wystawowe z instrumentami, meblami, kostiumami, porcelaną oraz wizerunkami najznamienitszych artystów, którzy występowali na deskach teatru.
• Muzeum Sztuki XX wieku (Museo del Novecento) - mieści się w Palazzo dell'Arengario przy Piazza del Duomo 8 i prezentuje kolekcję sztuki konceptualnej z XX wieku. Obejrzeć można tu prace Picassa, Modiglianiego Mondriana, Kandinsky'ego, Boccioniego, Carry, Soffici, de Chirico, Sironiego, Martini, Morandiego, Fontany, Manzoni czy Kounellisa.
• Pinakoteka i Biblioteka Ambrozjańska (Museo Pinacoteca e Biblioteca Ambrosiana) - mieści się w Palazzo dell'Ambrosiana przy Piazza Pio XI 2 i prezentuje bogatą kolekcję sztuki. Placówka założona została z polecenia księdza kardynała Fryderyka Boromeusza (1564-1631) w 1618 roku w siedzibie Biblioteki Ambrozjańskiej (jednej z najstarszych publicznych bibliotek na świecie). W Pinakotece obejrzeć można m.in. "Portret muzyka" Leonarda da Vinci, "Kosz z owocami" Caravaggia, "Pokłon Trzech Króli" Tycjana, "Odpoczynek podczas ucieczki do Egiptu" Veronesa czy "Madonnę pod baldachimem" Botticelliego. Ponadto znajduje się tu także rękawica, którą nosił Napoleon w czasie bitwy pod Waterloo jaka stoczona została w 18 czerwca 1815 roku.
• Muzeum Katedry Mediolańskiej il Duomo (Museo del Duomo) - mieści się w Pałacu Królewskim (Palazzo Reale) w sąsiedztwie katedry przy Piazza del Duomo 12 i prezentuje średniowieczne dzieła sztuki oraz skarby związane z katedrą. Obejrzeć można tu m.in. XIV-wieczne rzeźby, drewniany model katedry autorstwa Bernardino Zenale da Treviglio, posągi, witraże, gobeliny czy zabytkowe przedmioty liturgiczne. Dla zwiedzających udostępniony jest także skarbiec katedralny.
• Muzeum Diecezjalne (Museo Diocesiano di Milano) - mieści się na terenie klasztoru Sant'Eustorgio przy Corso di Porta Ticinese 95 i prezentuje bogate zbiory sztuki sakralnej z mediolańskich oraz lombardzkich kościołów. Placówka założona została w 1931 roku z inicjatywy arcybiskupa Mediolanu Ildefonso Schustera (1880-1954). Obejrzeć można tu m.in. obrazy, rzeźby czy dawne meble i przedmioty liturgiczne.
• Muzeum Sztuki Poldi Pezzoli (Museo Poldi Pezzoli) - znajduje się przy ulicy Via Manzoni 12 i prezentuje bogaty zbiór malarstwa z XV-XVIII wieku, rzeźbę, ceramikę, biżuterię oraz przedmioty codziennego użytku. Placówka założona została w 1881 roku na bazie kolekcji sztuki włoskiego mecenasa sztuki Giana Giacoma Poldi Pezzoniego (1822-1879). Eksponaty rozmieszczone zostały w 25 pomieszczeniach tematycznych. Obejrzeć można tu m.in. słynny "Portret młodej kobiety" Piera Pollaiola przedstawiający wzór kobiecego piękna epoki renesansu.
• Muzeum Bagatti Valsecchi (Museo Bagatti Valsecchi) - mieści się w XIX-wiecznym Palazzo Bagatti Valsecchi przy ulicy Via Santo Spirito 10 i prezentuje dzieła sztuki oraz rzemiosło. Placówka otwarta została w 1994 roku i zarządzane jest przez fundację założoną przez spadkobierców rodziny Bagatti. W muzeum obejrzeć można m.in. zabytkowe wnętrza, bogate zbiory przedmiotów użytku codziennego epoki renesansu oraz kolekcję obrazów.
• Muzeum Mannzoni (Casa Manzoni) - znajduje się przy ulicy Via Morone 1 i poświęcone jest włoskiemu pisarzowi, czołowemu przedstawicielowi włoskiego romantyzmu Alessandro Manzoni (1785-1873). Urodził się w Mediolanie i był autorem m.in. arcydzieła włoskiej powieści historycznej Narzeczeni (z dziejów Lombardii XVII wieku), poetyckich tragedii historycznych, hymnów religijnych czy ód. Dziś w domu którym się urodził znajduje się muzeum poświęcone życiu poety. Obejrzeć można tu m.in. oryginale wyposażenie z epoki oraz liczne pamiątki po Mannzonim.
• Pirelli HangarBicocca jest to dawny hangar fabryki Pirelli, który w 2012 roku został gruntownie odrestaurowany i przekształcony w miejsce wystaw sztuki współczesnej. Znajduje się w dzielnicy Bicocca przy ulicy Via Chiese 2. Swoje prace wystawiali tu tacy artyści jak m.in. Marina Abramović, Carsten Höller, Alfredo Jaar, Joan Jonas, Mike Kelley, Matt Mullican, Philippe Parreno, Laure Prouvost, Apichatpong Weerasethakul, Maurizio Cattelan czy Lucio Fontana. Są tu też wystawy stałe zarówno artystów włoskich jak i mięrdzynarodowych na których obejrzeć można m.in. dzieła Anselma Kiefera, Fausto Melottiego czy Trishy Baga.
• Muzeum Dzieci (Museo dei Bambini) - znajduje się przy ulicy Via Enrico Besana 12 i prezentuje różnego rodzaju przedmioty i zabawki wykonane przez dzieci. Obejrzeć można tu m.in. rysunki, makiety z klocków czy instrumenty muzyczne. Placówka regularnie organizuje także warsztaty artystyczne i inne zajęcia dla najmłodszych.
• Muzeum Branca (Museo Branca) - znajduje się przy ulicy Via Resegone 2 i prezentuje proces powstawania słynnych gorzkich likierów ziołowych - Fernet Branca. Trunek produkuje się z około 40 ziół według starych receptur. W muzeum obejrzeć można liczne obrazy, reklamy, plakaty a także kolekcję naczyń i starych butelek w jakich sprzedawany był likier.
• Galeria Sztuki Współczesnej (Galleria d'Arte Moderna) - nazywana także Muzeum XIX Wieku (Museo dell'Ottocento) mieści się w zabytkowej XVIII-wiecznej Villa Reale przy ulicy Via Palestro 16 i prezentuje kolekcję dzieł sztuki z okresu od XVIII do XX wieku. Obejrzeć można tu dzieła Vincenta van Gogha, Mario Mariniego, Umberto Boccioniego, Pablo Picasso, Paul Gauguina czy Cezanne.
• Muzeum Astronomiczne i Ogród Botaniczny di Berra (Museo Astronomico - Orto Botanico di Berra) - mieści się w zabytkowym XVIII wiecznym obserwatorium astronomicznym na terenie rozległego Ogrodu Botanicznego przy ulicy Via Brera 28 i prezentuje wszystko co związane z kosmosem. Można tu obserwować niebo przez profesjonalny sprzęt astronomiczny, a także wziąć udział w prezentacjach multimedialnych.
• Muzeum Sztuki Zakonu o.o. Kapucynów (Museo dei Beni Culturali Cappuchini) - znajduje się przy ulicy Via Antonio Kramer 5 i prezentuje historię Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów na terenie Lombardii. Od początku swojego istnienia zakon dał Kościołowi 10 kardynałów, 2 patriarchów, 69 arcybiskupów i 278 biskupów. W placówce obejrzeć można m.in. liczne pamiątki, obrazy oraz artefakty jakie przekazane zostały tu z lombardzkich klasztorów.
• Muzeum Targów Mediolańskich (La Triennale di Milano) - mieści się w Palazzo dell'Arte na tarenie Parku Sempione (Parco Sempione) i prezentuje włoski design oraz sztukę. Placówka regularnie organizuje wystawy poświęcone sztuce współczesnej

Ciekawostki

• W Mediolanie przez wiele lat mieszkał i tworzył Leonardo da Vinci. To właśnie tutaj namalował on "Damę z łasiczką" oraz jedno z najsłynniejszych dzieł "Ostatnią Wieczerzę";
• W 1797 roku generał Jan Henryk Dąbrowski wydał w Mediolanie odezwę, zachęcającą do wstępowania do Legionów Polskich we Włoszech;
• W 1805 roku na dachu mediolańskiej katedry, Napoleon Bonaparte koronował się na króla Lombardii;
• Wiele słynnych domów mody na siedzibę wybrało właśnie Mediolan. Dwa razy w roku miasto jest gospodarzem międzynarodowego pokazy mody, podczas którego prezentowane są najnowsze kolekcje włoskich projektantów;
• Najwyższym budynkiem Mediolanu (jak i w całych Włoszech) jest znajdujący się na terenie biznesowego centrum miasta i mający (razem z wieżą) 231 metrów wysokości wieżowiec Torre Unicredit;
• W Mediolanie swoją siedzibę mają aż dwa renomowane kluby piłkarskie: A.C. Milan (Associazione Calcio Milan) i Inter Mediolan (F.C. Internazionale Milano).

Multimedia