Pałac Tyszkiewiczów w Zatroczu (Užutrakio dvaras)

Zatrocze to obecnie dzielnica Troków na Litwie, położona nad wschodnim brzegiem Jeziora Galwe. Jednym z ciekawszych zabytków jest tu usytuowany w otoczeniu malowniczego parku neoklasycystyczny zespół pałacowo-parkowy Tyszkiewiczów. Rezydencja wzniesiona została na przełomie XIX i XX wieku na polecenie hrabiego Józefa Tyszkiewicza oraz jego żony księżnej Jadwigi Stefanii Marii Światopołk-Czetwertyńskiej. Głównym projektantem budowli został znany polski architekt i konserwator zabytków Józef Huss (1846-1904). Ten stosunkowo niewielki dwukondygnacyjny budynek powstał na planie kwadratu z elewacją o okazałym dwukolumnowym portyku, zwróconym w kierunku jeziora. Całość zaś, otoczona została rozległym parkiem krajobrazowym z angielskimi i francuskimi ogrodami. W rękach Tyszkiewiczów posiadłość pozostawała aż do wybuchu II wojny światowej, kiedy została skonfiskowana przez władze radzieckie. Po wojnie rezydencja zaadoptowana została na pensjonat dla oficerów KGB, a później utworzono tu obóz pionierski dla dzieci wysoko postawionych urzędników. Po upadku Związku Radzieckiego i odzyskaniu przez Litwę niepodległości majątek został przekazany Trockiemu Historycznemu Parkowi Narodowemu. W latach 2006-2012 dzięki staraniom zarówno Polski jak i Litwy budowla została gruntownie odrestaurowana. Środki na prace remontowe i konserwatorskie pochodziły z Polski, Litwy i funduszy unijnych. Obecnie posiadłość udostępniona jest dla zwiedzających. W sezonie letnim bardzo często organizowane są tu różnego rodzaju koncerty, wystawy czy seminaria. W pałacu zachował się częściowo dawny wystrój wnętrz utrzymany w stylu Ludwika XVI, z pilastrami, sztukateriami, kartuszami oraz ozdobnymi parkietami.

Ciekawostki

• Nazwa Zatrocze pochodzi ponoć od jednego z pierwszych właścicieli okolicznych dóbr, Tomasza Zatrockiego, mającego korzenie tatarskie.