Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku

Olsztynek to niewielka miejscowość w północnej Polsce, położona na Mazurach, około 30 km w kierunku południowym od Olsztyna. Jedną z ciekawszych atrakcji jest tu usytuowany w północnej części miasteczka Muzeum Budownictwa Ludowego. Placówka założona została już w 1909 roku jako ekspozycja architektury ludowej z terenów Prus, na obrzeżach ogrodu zoologicznego w Królewcu. Jej założycielem był ówczesny Prowincjonalny Konserwator Zabytków Prus Wschodnich dr Richard Dethlefsen. W latach 1910-1913 na terenie skansenu powstało około 20 obiektów z XVIII-XIX wieku, reprezentujących budownictwo mieszkalne, sakralne, przemysłowe oraz gospodarcze. Wraz z rozwojem muzeum i brakiem miejsca na kolejne obiekty w 1937 roku podjęto decyzję o przeniesieniu ekspozycji w obecne miejsce, do Olsztynka. Niestety nie wszystkie obiekty udało się przenieść. Z pierwotnego założenia zachowało się jedynie 12 budynków. Kolejna rozbudowa skansenu miała miejsce po II wojnie światowej. W 1974 roku muzeum przejęło fragment gotyckiej zabudowy miasta Olsztynek. W tym m.in. ruinę kościoła z przełomu XIV i XVII wieku oraz basztę murów obronnych miasta, które wyremontowało i adaptowało do funkcji Salonu Wystawowego i Domu Mrongowiusza. Obecnie na trenie placówki znajduje się blisko 70 obiektów dużej i małej architektury wiejskiej z Warmii, Mazur, Powiśla czy Małej Litwy. Są to budynki zarówno mieszkalne jaki i sakralne. Ponadto znajdują się tu także całe zabudowania gospodarcze czy przemysłowe. Wyposażenie budynków stanowią eksponaty pokazujące tradycyjne metody pracy i obrzędy na wsi w XIX i XX wieku. Zbiory muzealne kultury materialnej oraz sztuki ludowej przekraczają obecnie 14 tysięcy egzemplarzy. Muzeum prowadzi także hodowlę zwierząt gospodarskich. Są tu m.in. konie, krowy, kozy, króliki, owce, kaczki, gęsi czy kury. Do najciekawszych obiektów skansenu należą m.in. XVIII-wieczna karczma ze wsi Skandawa, wierna kopia drewnianego kościoła ewangelickiego z Rychnowa, XVIII-wieczny spichlerz z Lankuppen, XIX-wieczny kamienny dom z Łutynowa, pochodzący z 1773 roku wiatrak z Wodzian , XIX-wieczna chałupa z wystawką podcieniową z Burdajn, szkoła ze wsi Pawłowo, drewniana dzwonnica ze wsi Mańki czy spichlerz z zespołu folwarcznego w Skandawie.