Pałac w Małej Wsi

Mała Wieś to niewielka miejscowość w centralnej Polsce, położona około 60 km w kierunku południowym od centrum Warszawy. Jedną z ciekawszych atrakcji jest tu usytuowany w samym sercu wioski klasycystyczny pałac. Rezydencja wzniesiona została w latach 1783-1786 na polecenie generała i wojewody ziem rawskich Bazylego Walickiego (1726-1802). Głównym projektantem budowli był znany polski architekt Hilary Szpilowski (1753-1827). Całość zaś, otoczona została malowniczym parkiem krajobrazowym. Początkowo pałac połączony był galeriami z czterema okazałymi pawilonami bocznymi. W początkach wieku XIX kolejny znany architekt Fryderyk Lessel dokonał przebudowy, oddzielając pawilony od trzonu głównego, czyniąc tym samym o wiele bardziej delikatny układ przestrzenny. Latem 1787 roku pałac odwiedził król Stanisław August Poniatowski, który wracał ze spotkania z Katarzyną Wielką. W kolejnych latach rezydencja kilkukrotnie zmieniała swoich właścicieli, należała kolejno do Zamoyskich, Lubomirskich oraz Morawskich. W pierwszym okresie II wojny światowej w pałacu stacjonowali Niemcy, których obecność nie przeszkodziła właścicielom - rodzinie Morawskich -=- w konspiracyjnym goszczeniu osób bezdomnych lub prześladowanych. Natomiast po Powstaniu Warszawskim i exodusie Warszawy w pałacu ukrywano wielu Żydów. Po wojnie obiekt został znacjonalizowany w ramach reformy rolnej, a następnie został letnią rezydencją Urzędu Rady Ministrów. Często gościli tu m.in. Cyrankiewicz, Gomułka, Rokossowski, Urban czy Buzek. Miejsce to uwielbiała Nina Andrycz. W latach 2013-2016 budowla została gruntownie odrestaurowana i zaadoptowana na hotel oraz centrum konferencyjne. W miejscu starego pawilonu recepcyjnego, utworzono Nową Oranżerię, nawiązującą architektonicznie do pomarańczarni stawianych przez polską arystokrację w XVIII i XIX wieku oraz do Starej Pomarańczarni z Łazienek Królewskich. Cztery przypałacowe Oficyny, które niegdyś służyły jako zaplecze dla służby dworu (mieściły się w nich m.in. pralnia, kuchnia czy spiżarnia), zostały zaadaptowane na pokoje hotelowe, natomiast Wozownia została przemieniona na restaurację. Przywrócony został układ ogrodu francuskiego na wzór założonego przez Klementynę Walicką z Kozietulskich ogrodu, który uchodził za jeden z najpiękniejszych w środkowej Europie. Jego największą ozdobę stanowi ogród różany z parterami z 3000 krzewów róż. Swego czasu Lechosław Herz, historyk Mazowsza, określił Małą Wieś jednym z najpiękniejszych zabytków klasycyzmu w Polsce.