Chortyca (Хо́ртиця)

Chortyca to wyspa w środkowo-wschodniej Ukrainie, położona na rzece Dniepr naprzeciw nabrzeża miasta Zaporoże. Rozciąga się z północnego zachodu na południowy wschód i jest największą wyspą jaką spotkać można na całej długości rzeki. Ma 12,5 km długości i 2,5 km szerokości. Chortyca uznawana jest za unikatowy rejon przyrodniczy oraz historyczny. To właśnie tutaj w 1775 powracająca z wojny z Turcją armia rosyjska pod dowództwem generała Piotra Tekely, na polecenie carycy Katarzyny II zniszczyła umocnienia kozackiej Siczy. Obok wyspy Tomakówka i Bazawłuku było to miejsce stanowiące centrum polityczne kozaczyzny, któremu początek dał w 1553 roku (jeszcze przed przyłączeniem Księstwa Kijowskiego do Korony) Dymitr Baja Wiśniowiecki. Przewaga wojsk rosyjskich była tak duża, że poddano się bez walki. Większość Kozaków uciekła w nocy czółnami na ziemie Chanatu Krymskiego, natomiast umocnienia i budynki zostały rozebrane, archiwum i skarbiec wywiezione do Moskwy, a starszyzna: Ataman koszowy Piotr Kalniszewski, pisarz wojskowy Hłoba i sędzia Pawło Hołowaty aresztowana i skazana na więzienia lub zesłanie. Jedyne ruiny umocnień Siczy pozostały do dzisiaj na Sowutinej skale na sąsiedniej wyspie Małej Chortycy. Dziś na północno-zachodnim krańcu wyspy znajduje się wiernie zrekonstruowany drewniany ufortyfikowany obóz kozacki. Oprócz tego zobaczyć tu można m.in. posąg starosłowiańskiego Czura-Horsa (Chorsa), pozostałości kapiszcza pogańskiego oraz kopiec-kurhan z czasów starożytnych. Chortyca zaliczana jest to jednego z Siedmiu cudów Ukrainy.

Ciekawostki

• Chortyca postrzegana jest przez Ukraińców w dzisiejszych czasach jako swego rodzaju symbol narodowy. Jedna z najbardziej popularnych wódek ukraińskich nosi na przykład nazwę Chortyca (analogicznie jak polskie "Belweder" czy "Chopin");
• Na północ od wyspy znajduje się największa na Ukrainie elektrownia wodna DnieproGES o mocy 1581 MW.