Zamek w Tudorowie

Tudorów to niewielka miejscowość w południowo-wschodniej Polsce (województwo świętokrzyskie), położona około 5 km w kierunku południowo-wschodnim od Opatowa. Jednym z ciekawszych zabytków są tu usytuowane w pobliżu miasteczka ruiny zamku rycerskiego. Budowla powstała prawdopodobnie w połowie XIV wieku. Warownia wzniesiona została na niewielkim skalnym cyplu o stromych zboczach. Całość zaś otoczona została głęboką fosą. W 1371 roku w dokumentach sądowych znalazła się wzmianka, że właściciel zamku rycerz Pełka miał dokonać zatrzymania wód rzeczki Opatówki w celu rozszerzenia zalewisk. Słynny kronikarz Jan Długosz wspomina o dwóch właścicielach Tudorowa w XV wieku - Mikołaja i Piotra, którzy pieczętowali się herbem Janina, można przyjąć, że byli potomkami Pełka. W 1514 roku dobra tudorowskie z zamkiem zakupił od Jana Tudorowskiego herbu Janina Krzysztof Szydłowiecki, kasztelan sandomierski a później kanclerz koronny. Wkrótce potem warownia została poddana gruntownej przebudowie. Wtedy to wieża zamkowa utraciła walory obronne - zniwelowano otaczające ją wały, zamurowano stare otwory strzelnicze i okna, wykuto nowe. W 1536 roku jego córka Tudorowskiego Zofia wniosła posiadłość w posagu do majątku Tarnowskich, wychodząc za hetmana wielkiego koronnego Jana Tarnowskiego. Po Tarnowskich zamek przechodził we władanie Ostrogskich, Wiśniowieckich, Lubomirskich i Potockich. Twierdza wykorzystywana była do przełomu XVII o XVIII wieku, kiedy to została opuszczona i od tego czasu zaniedbana zaczęła popadać w coraz to większą ruinę. Niszczejący zamek stał się także źródłem budulca dla okolicznej ludności. Z tej niegdyś imponującej budowli do czasów obecnych zachowała się jedynie kamienna wieża oraz otaczający ją zarys fosy. Obecnie ruiny stanowią własność rzeźbiarza Gustawa Hadyny.