Babia Góra

Babia Góra (1725 metrów n.p.m.) to masyw górski w Beskidach Zachodnich należący do Beskidu Żywieckiego. Góra położona jest w województwie małopolskim na pograniczu polsko-słowackim. Masyw rozciąga się od Przełęczy Jałowieckiej Północnej po przełęcz Krowiarki i wyróżnić można w nim dwa wybitne wierzchołki: Diablak (1725 metrów n.p.m.) i Małą Babią Górę (1517 metrów n.p.m.). Beskidy, w tym również Babia Góra, uległy wypiętrzeniu w trzeciorzędzie, na obszarze pierwotnie zajmowanym przez Prakarpaty. Babia Góra zbudowana jest z fliszu piaskowcowo-łupkowego o dużej miąższości. Z racji swojej wysokości szczyt oferuje prawdziwie wysokogórską wspinaczkę nagrodzoną wspaniałymi widokami. Z wierzchołka widać Beskid Żywiecki, Śląski, Mały, Makowski, Wyspowy, Gorce, Kotlinę Orawsko-Nowotarską, Tatry oraz góry Słowacji. Na górę prowadzi kilka oznakowanych szlaków turystycznych (zarówno od strony polskiej jak i słowackiej). Wyższe partie masywu znane są z bardzo zmiennej i kapryśnej pogody, która była wśród turystów i narciarzy przyczyną wielu zabłądzeń i wypadków. Latem szczególnie niebezpieczne są gwałtowne burze, a zimą - śnieżne huragany. Wysokość i wybitność masywu Babiej Góry sprawiła, że w XIX w. nadano jej nazwę Królowej Beskidów, z powodu bardzo zmiennej pogody nazywana też była Matką Niepogód lub Kapryśnicą, a ostatnio mieszkańcy Orawy nazywają ją także Orawską Świętą Górą. Pochodzenie nazwy Babia Góra tłumaczą liczne miejscowe legendy. Jedna z nich mówi, że jest to kupa kamieni wysypanych przed chałupą przez babę - olbrzymkę, według innej to kochanka zbójnika, która skamieniała z żalu widząc, jak niosą jej zabitego ukochanego. Według innych legend nazwa góry pochodzi od tego, że w jaskiniach pod tą górą zbójnicy ukrywali swoje branki. Na szczycie znajduje się stary, niewielki kamienny obelisk upamiętniający zdobycie góry przez arcyksięcia Józefa Habsburga w 1806 roku. Swoje miejsce pamięci ma tu też papież Jan Paweł II - obelisk na jego cześć ufundowali w 1996 roku mieszkańcy pobliskich wsi orawskich. Specyficzne położenie Babiej Góry stwarza możliwości oglądania wielu spektakularnych widoków.

Szlaki wiodące na Babią Górę

• Szlak czerwony - prowadzi z Przełęczy Krowiarki (spod parkingu samochodowego) na Babią Górę poprzez Sokolicę (1367 metrów n.p.m.), Kępę (1521 metry n.p.m.) i Gówniak (1617 metry n.p.m.). Jest to najprostszy i zarazem najkrótszy szlak na którym do pokonania mamy przewyższenie 700 metrów i dystans około 14 km. Jego pokonanie (w jedną stronię) zajmuje od około 2 do 2,5 godzin w zależności od warunków pogodowych. Końcówka szlaku prowadzi grzbietem Babiej Góry dzięki czemu podziwiać możemy piękne widoki okolicznych gór.
• Szlak żółty (nazywany także Percią Akademików na Diablak) - prowadzi z Markowych Szczawin, spod schroniska PTTK (do którego dojść możemy m.in. szlakiem niebieskim z Przełęczy Krowiarki) bezpośrednio na Babią Górę jej najbardziej stromymi, północnymi stokami. Jest to najtrudniejsza i najbardziej wymagająca trasa na Babią Górę. Do pokonania mamy liczne przewyższenia oraz ekspozycje. We wspinaczce pomagają na liczne łańcuchy oraz klamry. Dla bezpieczeństwa szlak ten jest jednokierunkowy (wrócić musimy inną trasą) a w okresie zimowym jest zamykany.
• Szlak czerwony (Główny Szlak Beskidzki) - prowadzi z Markowych Szczawin, spod schroniska PTTK (do którego dojść możemy m.in. szlakiem niebieskim z Przełęczy Krowiarki) na szczyt Babiej poprzez Przełęcz Brona (1408 metrów n.p.m.). Jego pokonanie zajmuje około 2 godzin.
• Szlak zielony - prowadzi z Zawoi Markowej do schroniska PTTK Markowe Szczawiny (około 1,5 godziny) gdzie dalej na Babią Górę możemy się dostać szlakami: czerwonym lub żółtym.

Ciekawostki

• Baba Góra jest najwyższym szczytem Beskidów Zachodnich i poza Tatrami najwyższym szczytem w Polsce;
• Pierwsi turyści zaczęli odwiedzać Babią Górę już w XVIII wieku, a pierwsze schroniska na szczycie powstały na początku XX wieku.