Babia Góra

Babia Góra (1725 metrów n.p.m.) zwana także Królową Beskidów to masyw górski w Beskidach Zachodnich należący do Beskidu Żywieckiego. Góra położona jest w województwie małopolskim na pograniczu polsko-słowackim. Masyw rozciąga się od Przełęczy Jałowieckiej Północnej po przełęcz Krowiarki i wyróżnić można w nim dwa wybitne wierzchołki: Diablak (1725 metrów n.p.m.) i Małą Babią Górę (1517 metrów n.p.m.). Beskidy, w tym również Babia Góra, uległy wypiętrzeniu w trzeciorzędzie, na obszarze pierwotnie zajmowanym przez Prakarpaty. Babia Góra zbudowana jest z fliszu piaskowcowo-łupkowego o dużej miąższości. Z racji swojej wysokości szczyt oferuje prawdziwie wysokogórską wspinaczkę nagrodzoną wspaniałymi widokami. Z wierzchołka widać Beskid Żywiecki, Śląski, Mały, Makowski, Wyspowy, Gorce, Kotlinę Orawsko-Nowotarską, Tatry oraz góry Słowacji. Na górę prowadzi kilka oznakowanych szlaków turystycznych (zarówno od strony polskiej jak i słowackiej). Wyższe partie masywu znane są z bardzo zmiennej i kapryśnej pogody, która była wśród turystów i narciarzy przyczyną wielu zabłądzeń i wypadków. Latem szczególnie niebezpieczne są gwałtowne burze, a zimą - śnieżne huragany. Wysokość i wybitność masywu Babiej Góry sprawiła, że w XIX w. nadano jej nazwę Królowej Beskidów, z powodu bardzo zmiennej pogody nazywana też była Matką Niepogód lub Kapryśnicą, a ostatnio mieszkańcy Orawy nazywają ją także Orawską Świętą Górą. Pochodzenie nazwy Babia Góra tłumaczą liczne miejscowe legendy. Jedna z nich mówi, że jest to kupa kamieni wysypanych przed chałupą przez babę - olbrzymkę, według innej to kochanka zbójnika, która skamieniała z żalu widząc, jak niosą jej zabitego ukochanego. Według innych legend nazwa góry pochodzi od tego, że w jaskiniach pod tą górą zbójnicy ukrywali swoje branki. Na szczycie znajduje się stary, niewielki kamienny obelisk upamiętniający zdobycie góry przez arcyksięcia Józefa Habsburga w 1806 roku. Swoje miejsce pamięci ma tu też papież Jan Paweł II - obelisk na jego cześć ufundowali w 1996 roku mieszkańcy pobliskich wsi orawskich.

Szlaki wiodące na szczyt

• Szlak zielony, z Zawoi Markowej do schroniska PTTK Markowe Szczawiny, około 1,5 godziny;
• Czerwony Główny Szlak Beskidzki, z Markowych Szczawin (schronisko PTTK) na szczyt Babiej - Diablak poprzez Przełęcz Brona (1408 m n.p.m.), około 2 godziny;
• Szlak żółty, z Markowych Szczawin (schronisko PTTK) - tzw. Perć Akademików na Diablak - najtrudniejszy szlak, ale i najciekawszy, dla doświadczonych turystów, zaleca się ruch tylko w górę, a powrót inną wybraną trasą;
• Szlak czerwony, z Przełęczy Krowiarki na Diablak poprzez Sokolicę (1367 m n.p.m.), Kępę (1521 m n.p.m.) i Gówniak (1617 m n.p.m.).

Ciekawostki

• Baba Góra jest najwyższym szczytem Beskidów Zachodnich i poza Tatrami najwyższym szczytem w Polsce;
• Pierwsi turyści zaczęli odwiedzać Babią Górę już w XVIII wieku, a pierwsze schroniska na szczycie powstały na początku XX wieku.