İznik to miasto w północno-zachodniej Turcji, położone nad brzegiem jeziora o takiej samej nazwie, około 50 km w kierunku północno-wschodnim od Bursy. Jak podają źródła historyczne miasto założone zostało w 316 roku p.n.e. przez Antygona I Jednookiego, jednego z wodzów (diadochów) samego Aleksandra III Wielkiego. Po niespełna 15 latach kontrolę nad ośrodkiem przejął inny diadoch Lizymach, który na cześć zmarłej małżonki przemianował osadę na Niceę (znanej też z greckiego jako Nikeę). Po śmierci Lizymacha w 281 roku p.n.e. Nicea została przejęta przez oddziały króla Bitynii Nikomedesa I. Wkrótce potem miasto zostało podniesione do rangi stolicy jego państwa. Pod koniec I wieku p.n.e. cesarz Nikomedes IV zapisał państwo w testamencie ludowi rzymskiemu, a w 47 roku p.n.e. po zwycięskiej bitwie nad Zelą Niceę odwiedził sam Juliusz Cezar. W 120 roku n.e. miasto zostało nawiedzone i doszczętnie zniszczone przez trzęsienie ziemi. Wkrótce potem odbudowane, ponownie zostało zniszczone, tym razem przez Gotów. Wydarzenie to wymusiło na mieszkańcach Nicei wybudowanie potężniejszych obwarowań, które miały chronić miasto przed coraz częstszymi najazdami. Swój złoty okres Nicea przeżywała w IV stuleciu, kiedy to odbył się w mieście sobór powszechny zwołany przez cesarza Konstantyna Wielkiego. Stawić się mieli na nim wszyscy biskupi cesarstwa, aby zadecydować o nowych doktrynach religijnych. W czasie zgromadzenia ustalono m.in. powszechnie do dzisiaj obowiązujące wyznanie wiary tzw. "Credo nicejskie" oraz dogmat o boskości Chrystusa, czemu sprzeciwił się kapłan aleksandryjski Ariusz (twórca arianizmu). W kolejnych wiekach w Nicei odbyło się wiele następnych ważnych soborów, a samo miasto stanowiło ważny ośrodek militarny regionu. W 1075 roku Nicea została podbita i zajęta przez Turków seldżuckich z sułtanatu Tum, którzy założyli tu swoją stolicę. Niespełna 20 lat później w czasie I wyprawy krzyżowej (1096-1099) miasto zostało odbite przez krzyżowców i ponownie wcielone do cesarstwa bizantyjskiego. Dwa stulecia później Nicea ponownie została podbita i zajęta przez Osmanów i przemianowana na İznik. W XV wieku sułtan Mehmed I sprowadził tu mistrzów ceramiki z całej Persji dając początek rozwoju produkcji ceramiki w mieście. Przez następne stulecie ceramika iznicka wykorzystywana była do zdobień wielu pałaców i meczetów w całym imperium. Ostatnie większe zamówienie - 21 043 płytek w 50 różnych wzorach - wykonane było w 1609 roku dla potrzeb ozdobienia Błękitnego Meczetu w Stambule. Obecnie İznik to senne prowincjonale miasteczko, które jednak chętnie odwiedzane jest przez turystów.
Zwiedzanie
Jednym z najważniejszych zabytków İznika jest usytuowany w samym sercu miasta charakterystyczny Zielony Meczet (Yeşil Camii). Podobnie jak jego imiennik w Bursie swoją nazwę zawdzięcza zielonym płytkom fajansowym pokrywającym minaret. Jak informuje inskrypcja nad drzwiami świątynia wzniesiona została w 1391 roku przez Kara Halina, zwanego również Hayreddinem Paszą. Dowodził on oblężeniem Nicei, a później za Murada I, pełnił funkcję pierwszego w historii osmańskiego wielkiego wezyra. Sama budowla jako jedna z nielicznych w İzniku pokryta jest zarówno z zewnątrz jak i wewnątrz kosztownym marmurem. Niegdyś w skład całego kompleksu wchodziła także medresa, z której pozostały jedynie fundamenty oraz fontanna. Kolejnym ważnym zabytkiem İzniku są otaczające najstarszą część miasta starożytne mury miejskie. Mimo że są częściowo zrujnowane, to wciąż całkowicie otaczają miasto obwodem o długości blisko 5 km. Ich integralną cześć stanowią bardzo dobrze zachowane cztery bramy miejskie usytuowane u wylotu dwóch głównych ulic miejskich. Na dwóch z nich zachowały się pamiątkowe inskrypcje mówiące o tym, że mury zostały dokończone przez cesarza Klaudiusza II Gockiego. Inne zaś, głoszą, że fortyfikacje zostały przebudowane w IX stuleciu przez bizantyjskiego cesarza Michała III. Pozostałe ważne zabytki i atrakcje İznika to m.in. wybudowany w VI wieku muzeum-kościół Mądrości Bożej (Hagia Sophia), wybudowany w 1333 roku meczet Hacı Özbek Camii, Muzeum Archeologiczne, łaźnia Murada II (Hamza Bey Hamamı), XIV wieczny meczet Halil Hayrettin Paşa Cami, usytuowane w południowo-zachodniej części miasta pozostałości starożytnego teatru oraz ruiny meczetu Şeyh Kudbettin Camii.