Sacra di San Michele to imponujące opactwo w północnych Włoszech, położone na terenie Piemontu w pobliżu miasta Sant'Ambrogio di Torino na górze Monte Pirchiriano (900 metrów n.p.m.). Szczyt wznosi się majestatycznie nad nad doliną Val di Susa przez którą przepływa rzeka Dora Riparia (lewy dopływ Padu). Początki opactwa sięgają czasów starożytnych, kiedy to Rzymianie wznieśli tu jeden ze swoich obozów warownych. Po upadku cesarstwa osada wraz z całym regionem dostała się w ręce Longobardów, którzy wznieśli tu jedną ze swoich twierdz. Jej głównym zadaniem miała być ochrona okolicznych włości przed najazdami ze strony Franków. Niewiele wiadomo o wczesnych latach opactwa. Przypuszcza się, że pierwsze opactwo ufundowane zostało tu w X lub XI wieku. Jak głosi jedna z miejscowych legend świątynię założył pewien pustelnik, któremu na górze ukazał się archanioł Michał nakazując mu wybudować w tym miejscu kaplicę. Jakiś czas później opactwo dostało się w ręce Benedyktynów pod rządami których pozostawało przez większość swojej historii. Wkrótce potem klasztor stał się miejscem rozprzestrzeniania się kultu św. Michała w tej części Europy. Święty Michał jest czczony przez tradycję chrześcijańską jako obrońca wiary oraz wojownik w obronie kościoła. La Sacra jest jedną z trzech świątyń objętych kultem św. Michała, położoną połowie drogi pomiędzy opactwem św Michała Archanioła we Francji (w Normandii) oraz górą świętego Michała w Pulii we Włoszech. Legenda mówi, że ten liczący 2 tysiące kilometrów szlak pielgrzymów został wskazany przez miecz św. Michała. Na przestrzeni wieków klasztor był kilkukrotnie powiększany i przebudowywany. Świątynia zamieszkiwana była do 1622 roku, kiedy to w wyniku zaniedbań i zniszczeń została opuszczona. Kolejne zniszczenia miały miejsce w 1885 roku, kiedy to okoliczne tereny zostały nawiedzone przez trzęsienie ziemi. Życie zakonne powróciło tu dopiero w pierwszej połowie XIX wieku, kiedy budowla została przekazana ojcom Rosminianom. Obecnie częściowo odrestaurowane opactwo stanowi jeden z symboli Piemontu. Na górę z klasztorem prowadzą wykute w skale schody przez miejscowych nazywane "schodami śmierci". Nazwa ta pochodzi od znajdujących się w skale nisz w których niegdyś składano ciała mnichów. Na szczycie schodów znajduje się prowadzący do kościoła XII-wieczny ozdobny portal, zwany Portalem Zodiaku (Portale dello Zodiaco)). Jest to dzieło rzeźbiarza Mikołaja z Ferrary co poświadczone jest inskrypcją z jego imieniem, umieszczoną na jednym z ościeży. Sam kościół utrzymany w stylach romańskim i gotyckim. Dawniej posiadał sklepienie krzyżowe, które zawaliło się w XVII wieku i zostało zastąpione sklepieniem kolebkowym. W jego wnętrzu warto zwrócić uwagę na XVI wieczne freski oraz pochodzący z 1520 roku tryptyk przedstawiający m.in. Matkę Bożą karmiącą.
Ciekawostki
- Niegdyś przez Sacra di San Michele przebiegała ważna trasa pielgrzymkowa, Via Francigena, która w jej alpejskim wariancie (Val di Susa) łączącyła Mont Saint-Michel we Francji, z Sanktuarium św. Michała Archanioła, niedaleko Foggia;
- W 1991 roku klasztor Sacra di San Michele odwiedził z pielgrzymką papież Jan Paweł II.