Opactwo Cystersów w Wąchocku

Wąchock to niewielka miejscowość w południowej Polsce (województwo świętokrzyskie), położone nad rzeką Kamienną, około 5 kilometrów w kierunku zachodnim od Starachowic. Jednym z ciekawszych zabytków jest tu usytuowane w centrum miasteczka opactwo cystersów. Klasztor ufundowany został w 1179 roku przez biskupa krakowskiego Gedeona (1130-1185) jako filia francuskiego opactwa Morimond. Jeszcze w tym samym roku przybyli tu pierwsi mnisi z legendarnym opatem - bratem Haymo. W XIII wieku klasztor był trzykrotnie najeżdżany i plądrowany przez Mongołów. Po zniszczeniach Bolesław Wstydliwy nadał opactwu nowe dobra i sprowadził z Morimondu nowych cystersów. W kolejnych wiekach zabudowania klasztorne były wielokrotnie przebudowywane i powiększane. W 1819 roku, na mocy bulli "Ex imposita Nobis" papieża Piusa VII, zgodnie z dekretem prymasa Franciszka Skarbka-Malczewskiego, Komisja Rządowa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego pod przewodnictwem Stanisława Kostki Potockiego i Stanisława Staszica dokonała kasaty opactwa, a cystersi zmuszeni byli opuścić klasztor, który został opieczętowany i zamknięty. Zakonnicy powrócili do klasztoru dopiero w 1951 roku. Mimo że obecnie opactwo stanowi miejsce modlitwy i pracy cystersów to jego wnętrza udostępnione są dla zwiedzających. Goście obejrzeć mogą m.in. krużganki, romański kościół, kapitularz, karcer, fraternię, wirydarz, refektarz oraz klasztorne ogrody.