Pińsk - panorama

Pińsk to miasto w zachodniej Białorusi, położone na tzw. Zahorodziu na lewym brzegu rzeki Piny, w pobliżu jej ujścia do Prypeci. Jest to jeden z najstarszych ośrodków na Kresach Wschodnich, którego początki sięgają drugiej połowy XI wieku. Wtedy to znajdowała się tu niewielka osada, która pozostawała przez kilka wieków własnością kniaziów Rurykowiczów. W pierwszej połowie XIV wieku Pińsk został włączony do Wielkiego Księstwa Litewskiego, a w 1523 roku miasto zostało podarowanie królowej Bonie (1494-1557). W 1581 roku ówczesny król Polski - Stefan Batory nadał Pińskowi prawa miejskie, a co za tym idzie także i liczne przywileje oraz ulgi. Wtedy też miasto przeżywało swój największy okres świetności. W zgodzie żyli tu między sobą Rusini, Ormianie, Żydzi i Polacy. Okres prosperity trwał do 1648 roku, kiedy to Pińsk został najechany i zniszczony przez Kozaków. Splądrowano wówczas kolegium i kościół jezuicki, a także zamordowano księdza Eustachego Pilińskiego. Niespełna pół wieku później miasto ponownie zostało zniszczone, tym razem przez szwedów Ponowny rozwój Pińska nastąpił dopiero w drugiej połowie XVIII wieku dzięki budowie Kanału Królewskiego co podniosło znaczenie miasta jako miejsca przeładunkowego towarów. W okresie międzywojennym Pińsk pełnił funkcje stołeczną województwa poleskiego. Po wojnie zaś, w wyniku przesunięcia granic miasto znalazło się w granicach Białoruskiej Socjalistycznych Republiki Radzieckiej (obecnie Białoruś). W czasach komunistycznych dewastacji uległo wiele zabytków. W 1953 roku na rozkaz Nikity Chruszczowa wysadzono w powietrze XVII wieczny kościół św. Stanisława, w krypcie którego był grób św. Andrzeja Boboli - jednego z katolickich patronów Polski.

Zwiedzanie

Jednym z najcenniejszych zabytków Pińska jest kompleks gmachów kolegium jezuitów. Świątynia ta ufundowana została w 1631 roku przez księcia Stanisława Alberta Radziwiłła. jakiś czas później na jego cześć mieszkańcy Pińska nazwali jedno z przedmieść Albrechtowem. W okresie międzywojennym cały kompleks sakralny uznawany był za jeden z najpiękniejszych zabytków na Kresach. W miejscowej szkole jezuickiej pobierał nauki sam Adam Naruszewicz, a w czasie wizyty Stanisława Augusta Poniatowskiego w na terenie kolegium znajdowała się kwatera królewska. Niestety po II wojnie światowej zabytek został splądrowany (zbiory biblioteki kolegium zostały wywiezione do Leningradu.), a przyklasztorny kościół św. Stanisława został wysadzony w powietrze. Obecnie na terenie kolegium funkcjonuje galeria obrazów oraz szkoła. Pozostałe ważne zabytki Pińska to m.in. wybudowany w latach 1784-1790 Pałac Butrymowiczów, okazałą XVIII wieczna bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (klasztor i kościół franciszkanów), prawosławny monaster św. Barbary, sobór św. Barbary (dawny kościół bernardynów), usytuowany na przedmieściach (Karolin) barokowy kościół pw. Karola Boromeusza oraz wzniesiona na początku XX wieku synagoga.

Ciekawostki

  • W czasach II Rzeczypospolitej u ujścia Piny do Prypeci stacjonowała Flotylla Rzeczna Polskiej Marynarki Wojennej;
  • W Pińsku urodził się znany polski reportażysta, publicysta i poeta Ryszard Kapuściński (1932-2007). Przy ulicy ul. Suworowa 42 (przed wojną Pereca) znajduje się dom w którym spędził dzieciństwo.

mail