Kościół św. Cyriaka w Gernrode (Stiftskirche St. Cyriakus)

Gernrode to niewielkie miasteczko (obecnie dzielnica Quedlinburga) w środkowych Niemczech, położona około 7 km w kierunku południowym od centrum Quedlinburg. Jednym z ciekawszych zabytków jest dawny zespół klasztorny z reprezentującym architekturę ottońską (zaliczaną obecnie do okresu przedromańskiego) kościołem Świętego Cyriaka. Świątynia wybudowana została w połowie X wieku na polecenie ówczesnego saksońskiego margrabiego Gero jako część rozległego niegdyś kompleksu klasztoru żeńskiego. Wkrótce potem margrabia sprowadził tu z Rzymu relikwie św. Cyriaka (część jego ręki), co spowodowało, że Gernrode stało się ważnym ośrodkiem pielgrzymkowym. W kolejnych wiekach klasztor był wielokrotnie rozbudowany i powiększany. W XII wieku dobudowano od strony zachodniej monumentalny dwuwieżowy westwerk, a trzy stulecia później przy północnym ramieniu transeptu powstał budynek skarbca. Okres świetności klasztoru trwał do XVI wieku, kiedy został rozwiązany i przejęty przez gminę luterańską. W kolejnych wiekach rozebrano także większość zabudowań klasztornych. Do czasów obecnych w całości zachował się jedynie okazały kościół św. Cyriaka. Budowla reprezentuje niemal czysty styk romański z charakterystycznym dla architektury niemieckiej wysokim frontem pomiędzy dwiema strzelistymi wieżami. Kościół uznawany jest za najstarszą zachowaną budowlę z czasów ottońskich. We wnętrzu świątyni warto zwrócić uwagę na XII wieczną ośmioboczną kamienną chrzcielnicę, późnogotycki nagrobek margrabiego Gera oraz wybudowany w XI wieku Święty Grób (Heilige Grab), który wzorowany był na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Oprócz kościoła w skład całego kompleksu sakralnego wchodzą także pozostałości dawnych zabudowań klasztornych (północne, dwukondygnacyjne skrzydło krużganków) oraz pozostałości murów obronnych ze stanowiącym relikt dawnej bramy kamiennym łukiem.