Massa Marittima to miasto w środkowo-zachodnich Włoszech, położone na terenie Meremmy w prowincji Livorno, około 20 km od Morza Tyrreńskiego. Jego początki sięgają zamierzchłych czasów starożytnych, kiedy to okoliczne tereny zasiedlone zostały przez Etrusków. W późniejszym czasie osada dostała się we władanie Rzymian, którzy utworzyli tu jedną ze swoich kolonii. Cała historia Massa Marittima nierozerwalnie związana ze znajdującymi się na terenach wzgórza Colline Metallifere kopalniami srebra, miedzi i pirytu. Złoża te eksplorowane były już około III wieku p. n. e. a zwłaszcza w czasach panowania Etrusków, a później w średniowieczu. Swój największy okres świetności miasto przeżywało na przełomie XIII i XIV stulecia. To właśnie wtedy powstały najokazalsze budowle takie jak m.in. katedra czy Palazzo del Podesta. W XIII wieku Massa Marittima przekształcone zostało w tzw. "wolną gminę" (Libero Comune) w której bito nawet własną monetę grosso massetano. Swoją autonomię Massa Marittima traci na początku XIV wieku, kiedy to zostaje podbite przez Sienę, która od dłuższego czasu pragnęła przejąć władzę nad należącymi do miasta kopalniami. W kolejnych wiekach miasto zarządzane było m.in. przez członków sławnej rodziny Medyceuszy a po jej wygaśnięciu rodziny Lorena. Obecnie Massa Marittima to niewielkie miasto (nieco ponad 8 tysięcy mieszkańców) w którym zachowało się wiele wartych uwagi zabytków.
Zwiedzanie
Serce najstarszej części miasta (Cittá Vecchia) stanowi malowniczy plac Piazza Garibaldi, przy którym wznosi się majestatyczna romańsko-gotycka katedra św. Cerboniusza (Cattedrale di San Cerbone). Ta imponująca świątynia wzniesiona została w latach 1228-1304. Integralną jej częścią jest znajdująca się w sąsiedztwie wysoka dzwonnica z regularnie podwajaną liczbą okien. Wewnątrz świątyni warto zwrócić uwagę na znajdujący się przy końcu lewego transeptu piękny obraz Duccio'a di Buoninsegna (1260-1318) zatytułowany "Madonna delle Grazie". Patronem katedry (jak i całego miasta) jest niezwykły święty żyjący w VI wieku - Cerboniusz, który zasłynął darem przekonywania - gdy został wezwany do Rzymu pod zarzutem herezji, przekonał stado gęsi, aby podążyły za nim. Pozostałe ważne zabytki Massa Marittima to m.in. Palazzo del Podestá (obecnie siedziba muzeum miejskiego), XIII wieczny kościół św. Franciszka (Chiesa e convento di San Francesco), romański Palazzo del Comunale, klasztor Clarysek (Convento delle Clarisse), XV wieczny Palazzo delle Armi oraz pozostałości średniowiecznych murów miejskich. Nad starą częścią miasta góruje otoczone murami Nowe Miasto (Cittá Nuova), z gotyckim kościołem św. Augustyna (Chiesa di Sant'Agostino).
