Kopalnia Skamielin w Messel (Grube Messel)

Messel to niewielka miejscowość w zachodnich Niemczech, położona około 25 km w kierunku południowym od Frankfurtu nad Menem. Główną jest atrakcją turystyczną jest usytuowana na obrzeżach miasteczka dawna kopalnia odkrywkowa, która stanowi obecnie jedno z najsłynniejszych na świecie stanowisk paleontologicznych typu Konservat-Lagerstätte. W liczących blisko 47 milionów lat miejscowych łupkach bitumicznych odnaleziono bardzo dobrze zachowane skamieniałości ssaków, ptaków, gadów, ryb, owadów i roślin oceanicznych. Około 50 milionów lat temu miała tu miejsce wielka eksplozja, wskutek której powstał prawie dwukilometrowy maar (dziura w ziemi). Po wybuchu niecka wypełniła się wodą, tworząc powulkaniczne jezioro otoczone tropikalną puszczą. Niedobór tlenu na dnie zbiornika przez miliony lat skutecznie powstrzymywał rozkład martwych tkanek. Większość znajdowanych w świecie skamieniałości zawiera jedynie fragmenty szkieletów, w złożach Messel zaś, zachowały się kompletne okazy z piórami, sierścią, a nawet zawartością żołądka. W czasie prac archeologicznych odnaleziono tu 100 rodzin roślin, osiem gatunków ryb, 31 gadów, pięć płazów, ponad 50 gatunków ptaków i przeszło 30 gatunków bezkręgowców. Najsłynniejszym okazem są szczątki dalekiego przodka konia (Hyracotherium), a także pozostałości Darwiniusa - wczesnego ssaka naczelnego. W 1995 kopalnia Messel została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa Przyrodniczego UNESCO.