Ząbkowice Śląskie

Ząbkowice Śląskie to miasto w południowo-zachodniej (województwo dolnośląskie) Polsce, położone na Przedgórzu Sudeckim nad rzeką Budzówką (lewy dopływ Nysy Kłodzkiej). Jak wykazują źródła pisane początki miasta sięgają drugiej połowy XIII wieku, kiedy to znajdowała się tu niewielka osada zwana civitas Frankenstein. Dzięki korzystnemu położeniu na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych Ząbkowice bardzo szybko przekształciła się w jeden z ważniejszych ośrodków handlowych w regionie. Do XV wieku miastem rządzili śląscy Piastowie, a w kolejnych latach Ząbkowice wraz z całym Księstwem Ziębickim, dostały się we władanie czeskiego królewskiego rodu Podiebradów. Największy okres świetności miasta przypadł na pierwszą połowę XVI wieku, kiedy to Ząbkowicami rządził czeski książę Karol I Podiebradowicz. Wtedy to z małego średniowiecznego miasteczka przeistoczyło się w nowoczesny i zamożny ośrodek handlowy zarazem stając się także stolica regionu. Kres prosperity Ząbkowic nastąpił wraz z nadejściem wojny trzydziestoletniej (1618-1648), w wyniku której zniszczona została większość zabudowy miasta. Konsekwencją tego było także wyludnienie. Po wojnie trzydziestoletniej przez blisko dwa stulecia miasto stało się własnością dziedziczną austriackiego rodu Auerspergów. W połowie XVIII wieku na skutek wojen śląskich Księstwo Ziębickie zostało włączone do państwa pruskiego, a Ząbkowice stały się miastem garnizonowym (wojny napoleońskie). Kolejnym tragicznym wydarzeniem w historii miasta był rok 1858, kiedy to w skutek szalejącego pożaru doszczętnie zniszczona została większość zabudowy. Bardzo szybko przystąpiono do odbudowy miasta, która możliwa była głównie dzięki dynamicznego rozwoju gospodarczego jaki miał miejsce w drugiej połowie XIX wieku. Miasto szczęśliwie ominął także front wojenny jaki przetoczył się przez Dolny Śląsk w czasie II wojny światowej. Dzięki temu w Ząbkowicach zachowało się wiele niezwykle interesujących zabytków. Najciekawsze z nich to m in. stanowiąca jeden z symboli Ząbkowic - średniowieczna Krzywa Wieża (najwyższa krzywa wieża w Polsce - 34 metry), kościół parafialny św. Anny, wybudowany w latach 1862-1864 neogotycki ratusz miejski, pochodzący z XIV-XVIII zespół klasztorny dominikanów, Dom rycerza Kauffunga (obecnie Izba Pamiątek Regionalnych), kościół św. Jadwigi, ruiny średniowiecznego zamku oraz pozostałości obwarowań miejskich.

Frankenstein

Według jednej z miejscowych legend Ząbkowice Śląskie związane są z postacią słynnego Frankensteina - bohatera powieści angielskiej pisarki i poetki okresu romantyzmu Mary Shelley. O powiązaniach rzekomo ma świadczyć dawna nazwa miasta (Frankenstein) oraz tajemnicze historia siedemnastowiecznych grabarzy-trucicieli, którzy wskrzesili "diabelskiego łowcę" stanowiącego wyobrażenie zła, opanowującego ludzkie umysły i popychającego ludzi do niecnych czynów.