Spitsbergen (pol. szpiczaste góry) to pokryta lodowcami górzysta wyspa w północnej Norwegii, położona w rejonie Arktyki około 800 km od brzegu kontynentu i 1100 od bieguna północnego. Stanowi ona największy kawałek lądu w archipelagu wysp Savalbard. Po wybudowaniu w 1975 roku w jednym z lokalnych miasteczek (Longyearbyen) lotniska Spitsbergen stał się jednym z najłatwiej dostępnych dla turystów obszarów Arktyki. Na wyspę najlepiej wybrać się w okresie letnim, w czasie białych nocy, kiedy kwitnie tundra i jest stosunkowo najcieplej (surowy klimat łagodzi ciepły prąd zatokowy opływający południową część archipelagu). Na turystów czekają tu malownicze góry, przepiękne lodowe fiordy, dzika arktyczna przyroda oraz niedźwiedzie polarne, których jest tu znacznie więcej niż ludzi. Latem temperatura na Spitsbergenie nie przekracza zwykle kilku stopni. Zimą zaś, typowe dla tego rejonu szybkie zmiany pogody, powodują że stosunkowo często zdarzają się odwilże lub deszcze. Poruszanie się po wyspie jest utrudnione i podlega wielu ograniczeniom (indywidualne wycieczki muszą być wcześniej zgłaszane). Praktyczny brak dróg (znajdują się one jedynie w miasteczku Longyearbyen), zagrożenie kontaktem z niedźwiedziami oraz rygorystyczne przepisy ochrony przyrody powodują, że praktycznie nie spotyka się tu indywidualnych turystów. Warto więc skorzystać z bogatej oferty zorganizowanych wypraw, które gwarantują niezapomniane wrażenia oraz bezpieczeństwo. Największym szczytem Spitsbergenu jest wznosząca się na 1713 metrów n.p.m. góra Newtontoppen. W całym archipelagu odkryto blisko 200 różnego rodzaju gatunków roślin oraz około 16 gatunków ptaków. Oprócz niedźwiedzi polarnych których jest tu blisko trzy tysiące wyspy zamieszkują także lisy arktyczne, renifery i myszy. Żyjące tu renifery uznaje się za odrębny podgatunek, tzw. renifer spitsbergeński (Rangifer tarandus spitzbergensis). Na wyspie znajdują się także dwie dawne radzieckie osady górnicze Barentsburg oraz Pyramiden. Kiedy wydobycie węgla przestało być opłacalne jedna z nich (Pyramiden) została opuszczona. Druga zaś po dziś dzień jest zamieszkała przez około 600 osób. Mieszkańcy utrzymują się jedynie ze skromnych subwencji płynących z Rosji. Ze względu na bliskość bieguna w przeszłości archipelag Savalbard stanowił główny punkt startowy dla pierwszych wypraw polarnych. Stolicą i największym miastem Spitsbergenu (jak i całego archipelagu Savalbard) jest miasto Longyearbyen. Ośrodek ten zamieszkuje około dwa tysiące osób.
Ciekawostki
- W północno-zachodniej części Spitsbergenu znajduje się Polska Stacja Polarna Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Jest to najdalej na północ wysunięta placówka naukowa należąca do naszego kraju;
- Przyrost naturalny na Spitsbergenie wynosi 0%;
- Od osiedli ludzkich nie wolno oddalać się bez broni z uwagi na obecność niedźwiedzi polarnych. W związku z tym prawie wszyscy mieszkańcy archipelagu mają broń.
