Bazylika św. Piotra (Papale Basilica Maggiore di San Pietro in Vaticano)

Bazylika św. Piotra to jedna z czterech bazylik większych Rzymu, znajdująca się przy placu św. Piotra na Watykanie. Jest to drugi co do wielkości (po po Bazylice Matki Boskiej Królowej Pokoju w Jamusukro) kościół na świecie, który jednocześnie stanowi symbol opieki papieskiej nad światem chrześcijańskim. Historia świątyni sięga drugiej połowy I wieku n.e., kiedy to jak głosi tradycja na Watykanie poniósł męczeńską śmierć św. Apostoł Piotr. Zginął on 29 czerwca 67 roku na krzyżu głową w dół (na własną prośbę), ponieważ twierdził, iż nie jest godzien umrzeć jak Chrystus. Jego ciało złożone zostało w grobie na znajdującym się w pobliżu cmentarzu. Wkrótce potem watykańskie wzgórze stało się miejscem kultu i celem licznych pielgrzymek z całego świata. Pierwszy kościół wzniesiony został tu w pierwszej połowie IV wieku z inicjatywy ówczesnego cesarza rzymskiego Konstantyna Wielkiego (ok. 272-337). Był to pierwszy władca Rzymu, który przeszedł na chrześcijaństwo i zakończył politykę prześladowań chrześcijan jaką prowadził jego poprzednik Dioklecjan. W kolejnych wiekach w skutek kryzysu (tzw. niewoli awiniońskie papieży) i wielkiej schizmy zachodniej większość rzymskich kościołów zaczęła popadać w ruinę. Z braku funduszy na remonty ówczesny papież Marcin V (1369-1431) zdecydował się na przeniesienie swojego dworu i Kurii na Watykan. Wtedy otoczone murami wzgórze dawało pewność bezpieczeństwa oraz niezależności. Na początku XVI wieku za panowania papieża Juliusza II zapadła decyzja o rozpoczęciu budowy nowej bazyliki. Stara świątynia została wówczas wyburzona, a w jej miejscu wzniesiona została nowa monumentalna bazylika. Jej budowa trwała przeszło 100 lat i pochłaniała ogromne ilości kosztów i pieniędzy. Wydatki te stanowi także jedną z ważniejszych przyczyn zapoczątkowania ruchu reformacji. Uroczysta konsekracja nowej Bazyliki św. Piotra miała miejsce 18 listopada 1626 roku. Dokonał jej ówczesnych papież Urban VIII. Od tego wydarzenia świątynia ta pozostaje jednym z najważniejszych i największych kościołów w całym chrześcijańskim świecie. Zewnętrza barokowa fasada bazyliki zaprojektowana została przez wybitnego architekta tesyńskiego - Carlo Madernę (1556-1629). Wnętrze zaś stanowi dzieło takich artystów i rzeźbiarzy jak Michał Anioł, Pirro Ligorio, Vignola czy Carlo Fontana. Centralną część świątyni stanowi monumentalny ołtarz główny (papieski) przykryty wykonanym z brązu charakterystycznym barokowym baldachimem zaprojektowanym przez wybitnego włoskiego rzeźbiarza Giovanni Lorenzo Berniniego (1598-1680). Tuż obok niego znanjduje się XIII wieczny brązowy posąg Błogosławiącego św. Piotra.

Ciekawostki

• Na posadzce nawy głównej Bazyliki św. Piotra są wypisane wymiary najdłuższych kościołów świata (jest tam także kościół Mariacki w Gdańsku).