Sanktuarium św. Jadwigi w Trzebnicy

Trzebnica to miasto w południowo-zachodniej Polsce, położone na Dolnym Śląsku we wschodniej części Wzgórz Trzebnickich. Jednym z ciekawszych zabytków jest tu usytuowane w samym sercu miasta zespół klasztorny wraz z bazyliką pod wezwaniem św. Jadwigi i św. Bartłomieja. Klasztor w Trzebnicy ufundował książę Henryk Brodaty (1165-1238) w 1202 roku, pod wpływem swojej żony Jadwigi, jako siedzibę pierwszego w Polsce zakonu żeńskiego. Przeznaczono go dla cysterek, sprowadzonych tu rok później z Bambergu przez biskupa wrocławskiego, Cypriana. W latach 1208-1219 na terenie klasztoru wybudowano trójnawowy romański ceglany kościół, a w drugiej połowie XIII wieku wybudowano gotycką kaplicę św. Jadwigi, która była pierwszym gotyckim budynkiem wzniesionym na ziemiach polskich. Znaczenie klasztoru szybko wzrosło, gdy w 1212 roku wstąpiła doń Gertruda, córka władców Śląska Henryka I Brodatego i Jadwigi, która w 1232 została ksienią. W pierwszej połowie XV wieku, w czasie wojen religijnych i najazdów husyckich klasztor został dotkliwie zniszczony. Dopiero wzrastająca zamożność Śląska i jego rekatolicyzacja po zakończeniu wojny trzydziestoletniej pozwoliły świątyni odzyskać dawny blask. Po ustanowieniu w 1680 roku przez papieża Innocentego XI na prośbę Jana Sobieskiego oraz Habsburgów dnia św. Jadwigi jako święta powszechnego w całym Kościele katolickim zakon zainicjował prace artystyczne w kościele celem ożywienia ruchu pielgrzymkowego i umocnienia katolicyzmu w rejonie Trzebnicy. Najważniejszym było wyeksponowanie grobu św. Jadwigi w sanktuarium świętej w wielkiej kaplicy św. Jadwigi. W związku z tym, krakowski rzeźbiarz Marcin Bielawski w 1680 roku wykonał z marmuru: czarnego dębickiego i różowego paczółtowickiego sarkofag z rzeźbą świętej przykryty baldachimem wspartym na 14 kolumnach. Wiek później przeprowadzona została ostatnia przebudowa kościoła klasztornego w czasie której uzyskał on obecny barokowy kształt. W związku z obecnością w bazylice grobu świętej Jadwigi miejsce to od blisko XVI wieku pełni rolę Sanktuarium.