Zamek Gýmeš (Hrad Gýmeš)

Kostoľany pod Tribečom to niewielka miejscowość w środkowo-zachodniej Słowacji, położona w południowej części pasma górskiego Trybecz (Tríbeč) w dolinie rzeki Drevenicy. Jedną z jej największych atrakcji turystycznych są tu usytuowane na malowniczym wzgórzu oddalonym o 3 km od wioski rozległe ruiny średniowiecznego zamku Gýmeš. Jego początki sięgają połowy XIII wieku, kiedy to wzniesiona została tu pierwsza warownia. Jej fundatorem był Andrzej syn Ivanka, członek rodu Hont-Poznańskich i zarazem założyciel szlacheckiego rodu Forgacsów (Forgáčov). Na początku XIV wieku twierdza została zdobyta i zajęta przez wojska władającego zachodnią częścią dzisiejszej Słowacji węgierskiego możnowładcy Mateusza Czaka Trenczyńskiego (Matúš Čák Trenčiansky). Jakiś czas później zamek przejęły wojska królewskie, po czym zwrócony został w ręce Forgacsów. W połowie XV wieku przeprowadzona została pierwsza większa rozbudowa warowni. Powstał wówczas m.in. nowy rozległy dziedziniec, a także podniesiono i wzmocniono mury obronne. Mimo to już w 1576 roku twierdza została zdobyta i zniszczona przez Turków. Po odbudowie i umocnieniu zamek ponownie został najechany i zniszczony tym razem przez wojska księcia Siedmiogrodu - Gábora Bethlena (1580-1629). Po tym tragicznym wydarzeniu Forgacsowie ponownie odbudowali zamek i mimo ciągłych ataków oraz najazdów zamieszkiwali w nim aż do początku XIX wieku. Wtedy to warownia była już na tyle zaniedbana i zniszczona, że rodzina zdecydowała się go opuścić. Z tej niegdyś imponującej twierdzy do czasów obecnych zachowała się jedynie znaczna część zewnętrznych murów obronnych, późnobarokowa kaplica oraz pozostałości dawnej wieży mieszkalnej.