Wieża Książęca w Siedlęcinie

Siedlęcin to niewielka miejscowość w południowo-zachodniej Polsce, położona między Jeziorem Modrym na południowym wschodzie, a Jeziorem Wrzeszczyńskim na zachodzie. Jednym z ciekawszych zabytków jest tu usytuowana w samym sercu miasta okazała średniowieczna gotycka Wieża Książęca. Budowla wzniesiona została prawdopodobnie w drugiej dekadzie XIV wieku na polecenie księcia jaworskiego Henryka I (1292-1346). Jej głównym zadaniem miała być kontrola przebiegającego w pobliżu szlaku handlowego. Pierwotnie wieża miała cztery kondygnacje, z czego dwie dolne przeznaczone były na pomieszczenia gospodarcze, natomiast trzecią i czwartą zajmowali właściciele. Po śmie­rci Hen­ry­ka Sie­dlę­cin prze­szedł na włas­ność je­go bra­tan­ka Bol­ka II, a na­stę­pnie stał się czę­ścią do­me­ny Agnie­szki Hab­sbur­żan­ki, księ­żnej-wdo­wy i do­ży­wo­tniej wład­czy­ni pań­stwa świd­ni­cko-ja­wor­skie­go. W połowie XIV wieku na trzeciej kondygnacji wieży w wielkiej auli na ścianach powstały imponujące polichromie. Malowidła wykonane zostały w technice al secco tzn. farba nakładana była bezpośrednio na wyschnięty tynk. Wyjątkowa jest też ich tematyka, bowiem nawiązują do legendy rycerza sir Lancelota. W owym czasie większość tego typu malowideł prezentowała głównie tematykę religijną. Jeszcze w tym samym wieku wieża przeszła w ręce rycerza Jenschina von Redern. W 1575 roku budowla została gruntownie przebudowana. Powstała wtedy m.in. najwyższa kondygnacja. Począwszy od 1732 roku aż do końca II wojny światowej posiadłość pozostawała w rękach arystokratycznego rodu Schaffgotschów. W XVIII wieku w miejscu średniowiecznej bramy wzniesiony został późnobarokowy dwór, który przetrwał do czasów obecnych. Wtedy też zasypano część otaczającej budowlę fosy. Po wojnie zaniedbana i opuszczona budowla popadała w ruinę. Pierwsze prace konserwatorskie przeprowadzone zostały dopiero na początku XXI wieku. W 2006 roku odrestaurowano średniowieczne malowidła ścienne a w kolejnych latach zabezpieczono i odbudowano większość pomieszczeń oraz elementów konstrukcyjnych. Obecnie gruntownie odrestaurowana wieża udostępniona jest dla zwiedzających. Wieża w Siedlęcinie jest jedną z najlepiej zachowanych tego typu budowli jakie spotkać można na terenie Polski. O jej nie­zwy­kło­ści de­cy­du­ją prze­de wszy­stkim u­ni­ka­to­we po­li­chro­mie, ale nie tyl­ko - budowla praktycznie tylko je­den raz w ca­łej swej his­to­rii pod­da­na zo­stała większej przebudowie, w du­żym więc sto­pniu przed­sta­wia o­ry­gi­nal­ną for­mę na­rzu­co­ną jej pier­wo­tnie przeszło 700 lat te­mu.

Malowidła ścienne

Najcenniejszym elementem wieży są usytuowane na trzeciej kondygnacji i zdobiące jedną ze ścian imponujące polichromie. Odkryto je w 1880 roku a w całości odsłonięto dopiero w 1936 roku. Są to naj­star­sze w Pol­sce malowidła ścien­ne o te­ma­ty­ce świe­ckiej i je­dy­ne z najstarszych na świcie zachowane w oryginalnym stanie. Ukazują one his­to­rię jednego z ry­ce­rzy Okrą­głe­go Sto­łu - Sir Lan­ce­lo­ta z Je­zio­ra . Polichromie po­wsta­ły prawdopodobnie w la­tach 1320-1330 z ini­cja­ty­wy księ­cia Hen­ry­ka I Ja­wor­skie­go lub na zle­ce­nie Bol­ka Ma­łe­go w la­tach czterdziestcyh XIV wie­ku. Wy­ko­na­ne zo­sta­ły w tech­ni­ce mo­kre­go fre­sku al sec­co na po­bia­le wa­pien­nej rę­ką mis­trza wy­wo­dzą­ce­go się za­pe­wne z pół­noc­no-wscho­dniej Szwaj­ca­rii, co su­ge­ru­je po­do­bień­stwo po­mię­dzy ni­mi a ma­lo­wi­dła­mi za­cho­wa­ny­mi w za­byt­kach szwaj­car­skie­go Zu­ry­chu. Malowidła zdobią du­że frag­men­ty po­łu­dnio­wej i za­cho­dniej ścia­ny wie­ży i zajmują powierzchnię me­trów kwa­dra­to­wych.

Multimedia