St Albans to miasto w środkowo-wschodniej Anglii, położone w południowej części hrabstwa Hertfordshire nad rzeką Ver (dorzecze Tamizy), około 35 km w kierunku północnym od centrum Londynu. Jednym z ciekawszych zabytków jest tu usytuowana w samym sercu miasta monumentalna romańsko-gotycka katedra św. Albana (St Albans Cathedral). Jej budowa rozpoczęta została w drugiej połowie XI wieku i ciągnęła się przez kilka kolejnych stuleci. Budowla usytuowana została na wzgórzu zwanym Holmhurst Hill w miejscu gdzie wcześniej, około VIII wieku istniał klasztor benedyktynów ufundowany przez Offę, króla Mercji. Do zbudowania kościoła wtórnie użyto wapienia z Lincolnshire (Barnack stone), pochodzącego z pobliskich ruin rzymskiego miasta Verulamium. Świątynia została wzniesiona z wielkim rozmachem. Ma ona przeszło 167 metrów długości i 58 metrów szerokości. Imponująca jest także 84 metrowa nawa główna, która należy do najdłuższych w Anglii. Kościół katedralny po dziś dziś popularnie jest nazywany przez mieszkańców miasta opactwem (the Abbey), mimo że klasztor już od dawna nie istnieje. Wewnątrz świątyni, tuż za ołtarzem głównym znajduje się kaplica i grobowiec św. Albana, chrześcijańskiego męczennika straconego przez Rzymian około 304 roku n.e. Na uwagę zasługują także ulokowane na XIII i XIV wiecznych filarach zabytkowe freski. Odwiedzając St Albans warto także zobaczyć m.in. ruiny XVI wiecznego dworku Sopwell wybudowanego w miejscu średniowiecznego klasztoru żeńskiego, XV wieczną wieżę zegarową (Clock Tower), Ye Olde Fighting Cocks (najstarszy pub w Anglii) oraz pozostałości rzymskiego miasta Verulamium.
Ciekawostki
- Od roku 1963 w katedrze odbywa się Międzynarodowy Festiwal Organowy (St Albans International Organ Festival);
- St Albans znane w starożytności pod nazwą Verulamium było największym po Londynie (Londinium) ośrodkiem rzymskiej Brytanii.