Marsylia to miasto portowe w południowej Francji, położone nad brzegiem Morza Śródziemnego. Jest to drugi co do wielkości ośrodek miejski kraju i zarazem największa miejscowość słynnego francuskiego Lazurowego Wybrzeża. Miasto założone zostało około 600 roku p.n.e przez greckich osadników z Fokai (starożytne miasto greckie na zachodnim brzegu Anatolii) jako Massalia. Było to pierwsze greckie polis, forma państwa-miasta w starożytnej Grecji) na terenie Europy Zachodniej. W 49 roku p.n.e. Marsylia została zdobyta przez rzymskie legiony dowodzone przez Juliusza Cezara. Po upadku Cesarstwa miasto zostało zajęte przez Wizygotów, a następnie dostało się we władanie Franków. Wkrótce potem stało się jednym z ważniejszych średniowiecznych frankońskich portów handlowych. W średniowieczu Marsylia posiadała status wolnego miasta, a w 1481 roku została przejęta przez Francuzów. W 1720 roku miasto zostało nawiedzone przez zarazę, która pozbawiła życia przeszło połowę jego mieszkańców. Kolejnym tragicznym okresem w historii Marsylii był czas II wojny światowej, kiedy to w skutek niemieckich nalotów bombowych została zniszczona znaczna część zabytkowej zabudowy miasta. Obecnie w pełni odbudowane stanowi jeden z największych europejskich portów handlowych. Marsylia to miasto niezwykle barwne. Zamieszkują je ludzi przeróżnych narodowości, a także liczni imigranci (głównie z krajów Afryki Północnej, a także Portugalczycy i Grecy).
Zwiedzanie
W Marsylii nie zachowało się zbyt wiele zabytkowych budowli mimo to warto przespacerować się po uliczkach i obejrzeć to co pozostało z dawnej świetności miasta. Główną arterię śródmieścia stanowi szeroki bulwar La Canebière z monumentalną zabudową, drogimi sklepami i bankami. Jednym z najbardziej charakterystycznych i rozpoznawalnych zabytków Marsylii jest widoczna z wielu punktów miasta i usytuowana na 162 metrowym wzgórzu (La Garde) neobizantyjska bazylika Notre Dame de la Garde. Jej początki sięgają pierwszej połowy XIII wieku, kiedy to wzniesiona została tu pierwsza świątynia. Powstała wówczas niewielka kaplica z wysoką wieżą, która poświęcona była Maryi (nazywanej przez mieszkańców miasta "dobrą matką") w intencji szczęśliwych powrotów marynarzy marsylskich do domów. Obecny kościół powstał w latach 1853-1864 według projektu Jacques'a-Henriego Esperandieu na polecenie ówczesnego biskupa Marsylii Charlesa de Mazenoda, w ramach programu przebudowy i modernizacji całego miasta. W 1870 roku na jego wieży ustawiono pokrytą złotem jedenastometrową statuę Madonny z Dzieciątkiem (w owym czasie była to największa figura wykonana tą techniką na świecie). Świątynia jest pełna wotów w formie modeli żaglowców, a z jej tarasu widokowego rozpościera się przepiękna panorama miasta oraz portu. Pozostałe ważne zabytki Marsylii to m.in. monumentalna katedra Najświętszej Marii Panny (zwaną także Wielką Katedrą), opactwo św. Wiktora (Opactwo Saint Victor), zaprojektowany na przełomie XVII i XVIII wieku przez braci Puget budynek dawnego hospicjum miejskiego Centre de la Vieille Charité (obecnie Muzeum Archeologiczne), XVII wieczny budynek ratusza miejskiego (Hôtel de Ville), kościół św. Wiktora (St. Victor), usytuowany poza centrum miasta i otoczony malowniczym parkiem z pięknymi ogrodami XIX wieczny Pałac Longchamp (Palais Longcham), mierząca blisko 70 metrów wysokości XIX wieczna latarnia morska (Phare de Sainte Marie) oraz strzeżony przez dwa warowne forty (fort św. Mikołaja i fort św. Jana) i stanowiący centrum turystyczne miasta Stary Port (Vieux-Port de Marseille). To właśnie tutaj znajdują się liczne butiki, kawiarnie, restauracje, hotele oraz większość największych atrakcji Marsylii. Odwiedzając miasto warto także wybrać się w rejs na wysepkę If (Château d'If), na której wznosi się okazały zamek w którym więziony był słynny hrabia Monte Christo z powieści Dumasa.
Ciekawostki
- Marsylia słynie na cały świat z produkcji mydła. Maszyny do tej pracochłonnej produkcji mają ok. stu lat. Mydło marsylskie jest zarówno w kostkach jak i w płynie. Według starej receptury do jego wyrobu stosuje się oliwę z oliwek i stężony ług potasowy oraz glicerynę, chlorek sodu i wodę;
- W 1972 roku w Marsylii urodził się słynny francuski piłkarz Zinédine Zidane;
- Ostatnią osobą pozbawioną życia w świetle prawa we Francji był Hamid Djandoubi. Egzekucję wykonano w marsylskim więzieniu 10 września 1977 roku poprzez ścięcie głowy na gilotynie;
- Najwyższym budynkiem w Marsylii jest wybudowany w 2011 roku CMA CGM Tower, który ma 147 metrów wysokości;
- Marsylia znana jest z opowieści o mafii, korupcji i narkotykach. Dzięki temu zyskała reputację "francuskiego Chicago" Opowieści o niej krążą zarówno wśród Francuzów, jak i obcokrajowców.
