Zamek Karlsztejn (Hrad Karlštejn)

Karlsztejn (Karlštejn) to niewielka miejscowość w środkowych Czechach, położona nad rzeką Berounką (lewy dopływ Wełtawy), około 25 km w kierunku południowo-zachodnim od Pragi. Główną atrakcją turystyczną jest tu usytuowany na szczycie malowniczego wzniesienia okazały zamek królewski. Warownia ta wzniesiona została w połowie XIV wieku na polecenie ówczesnego króla czeskiego i późniejszego cesarza Świętego Imperium Rzymskiego - Karola IV Luksemburskiego (1316-1378). Z założenia twierdza ta miała stanowić bezpieczne miejsce schronienia królewskich zbiorów, insygniów koronacyjnych oraz relikwii. To właśnie tutaj w czasie wojen husyckich toczonych pomiędzy husytami a Luksemburgami w latach 1419-1436 przechowywane były przewiezione z praskiego zamku klejnoty koronacyjne. Mimo blisko siedmiomiesięcznego załoga zamku skutecznie odpierała wszelkie próby jego zdobycia. W kolejnych wiekach wartownia była wielokrotnie rozbudowywana i powiększana. W drugiej połowie XVI wieku w skutek rozwoju artylerii warownia utraciła swoje strategiczne znaczenie i od tego czasu zaczęła stopniowo popadać w coraz to większą ruinę. Historyczne znaczenie zamku doceniono dopiero pod koniec XVIII wieku. Wtedy też rozpoczęto snuć plany o jego dobudowie. Zamierzenie te zostały urzeczywistnione dopiero w XIX wieku. Wtedy to warownia została poddana gruntownej renowacji w czasie której przywrócono jej dawny gotycki wygląd. Dla zwiedzających Karlsztejn udostępniony został w 1910 roku. Zamek reprezentuje niezwykle ciekawą trój-poziomową budowlę. Najniższe piętra służyły niegdyś za pomieszczenia mieszkalne królewskiej pary. Poziom wyżej znajdował się kościół Marii Panny wraz z prywatną kaplicą Karola IV. Na najwyższym poziomie zaś w tzw. Wielkiej Wieży (Velká věž) umiejscowiono okazałą bogato zdobioną kaplicę św. Krzyża (kaple svatého Kříže). Jej wygląd zainspirowany został opisem Niebiańskiego Jeruzalem w biblijnej księdze Objawienia. To właśnie tutaj przechowywane były czeskie klejnoty koronne (m in. korona króla Wacława) oraz cenne święte relikwie i ważne dokumenty państwowe. Miejsce to onieśmielało nawet samego Karola IV, który na znak pokory zawsze wchodził tu boso, a także rozkazał założyć trzy pary żelaznych drzwi z 9 zamkami. Ciekawym elementem warowni jest blisko 80 metrowa studnia, w której opuszczanie i wyciąganie wody zapewniano za pomocą koła napędzanego siła ludzkich nóg. Obecnie zamek Karlsztejn stanowi jeden z najpiękniejszych i najczęściej odwiedzanych średniowiecznych zamków jakie spotkać na terenie Republiki Czeskiej.