Kromieryż (Kroměříž) to zabytkowe miasto we wschodnich Czechach, położone nad rzeką Morawą. Jego początki sięgają XII wieku, kiedy to wokół przeprawy mostowej na rzece zawiązała się niewielka osada. Wkrótce potem miasto dostało się we władanie biskupów z pobliskiego Ołomuńca z rozkazu których wzniesiono tu zamek, a także rozpoczęto budowę kościoła. Korzystne położenie na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych sprzyjało bogaceniu się i rozwojowi miasteczka. Prawa miejskie Kromieryż otrzymał w 1411 roku od ówczesnego króla Czech - Wacława IV Luksemburskiego (1361-1419). Okres prosperity przerwany został w pierwszej połowie XVII wieku wraz z wybuchem wojny trzydziestoletniej (konflikt zbrojny pomiędzy protestanckimi państwami Świętego Cesarstwa Rzymskiego, a katolicką dynastią Habsburgów). Wtedy to w wyniku zaciętych walk zniszczona została większość zabudowy miejskiej. Po wojnie dzięki wstawiennictwu biskupa Karola Liechtensteina miasto zostało odbudowane stając się niezwykle cennym skarbem architektonicznym okresu baroku. W owym czasie przebudowano także stary gotycki zamek w okazałą czteroskrzydłową barokową rezydencję, która to w kolejnych wiekach stanowiła centrum administracyjne biskupstwa w Ołomuńcu. Cały kompleks otoczony został pięknymi ogrodami kwiatowymi w stylu włoskiego i holenderskiego baroku.
Zwiedzanie
Jednym z najcenniejszych zabytków Kromieryża jest otoczony malowniczymi ogrodami rozległy renesansowo-barokowy kompleks Pałacowo-Ogrodowy. Niegdyś stanowił on rezydencję biskupa, a obecnie w jego wnętrzach urządzone zostało muzeum. Goście obejrzeć mogą tu m in. imponującą galerię obrazów (dzieła Tycjana i Lucasa Cranacha Starszego), niezwykle cenne archiwum muzyczne, zabytkową bibliotekę oraz bogaty zbiór numizmatyczny. W 1998 roku Pałac Biskupi w Kromieryżu wraz z otaczającymi go ogrodami został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Pozostałe ważne zabytki miasta to m in. XVII wieczny budynek Ratusza, neogotycki kościół św. Maurycego, wybudowana w 1680 roku Kolumna Marii Panny, barokowy kościół św. Jana Chrzciciela, brama miejska oraz założone założone w 1266 roku przez biskupa Bruna z Shauenburka winiarnie arcybiskupie.
Ciekawostki
- W 1540 roku w Kromieryżu urodził się wybitny heraldyk polski i czeski Bartłomiej (Bartosz) Paprocki. Obecnie uznawany jest on za ojca heraldyki polskiej i czeskiej;
- W 1885 roku w Kromieryżu doszło do tajemniczego spotkania rosyjskiego cara Aleksandra III z cesarzem Austrii - Franciszkiem Józefem I. Temat rozmów jaki wówczas podjęto po dziś dzień pozostaje tajemnicą.
