Kurhan Mamaja (zwany także wzgórzem 102) to najwyższe wzniesienie w Wołgogradzie (dawny Stalingrad) na którym znajduje się nekropolia i zarazem miejsce pamięci radzieckich żołnierzy poległych w bitwie o Stalingrad. Batalia ta zakończyła się całkowitym pokonaniem i zniszczeniem niemieckiej 6 Armii co było przełomowym momentem II Wojny Światowej. To właśnie po tej bitwie inicjatywa wojenna przeszła w ręce Związku Radzieckiego i aliantów. W czasie działań wojennych Kurhan Mamaja stanowił najważniejszy strategiczny punkt miasta z którego można było kontrolować rzekę Wołgę. Stoczono o niego tak wiele potyczek, że po wojnie w 1 metrze kwadratowym ziemi pochodzącej z kurhanu można było znaleźć nawet do tysiąca odłamków i naboi. W latach 1963-1967 pod kierownictwem architekta Jewgienija Wuczeticza wybudowano na wzgórzu zespół architektoniczny którego głównym elementem jest przeszło 80 metrowa statua Matki Ojczyzny przedstawiająca postać wzywającej do walki kobiety trzymającej w ręku miecz.
