Zamek w Krupem

Krupe to niewielka miejscowość w południowo-wschodniej Polsce (województwo lubelskie), położona około 20 km w kierunku południowo-zachodnim od Chełma. Główną atrakcją turystyczną są tu majestatyczne ruiny średniowiecznego bastejowego zamku szlacheckiego. Jego historia sięga drugiej połowy XV wieku, kiedy Jerzy Krupa polecił wznieść tu drewniany gród obronny. Niespełna wiek później nowy właściciel okolicznych włości - podkomorzy chełmiński (późniejszy marszałek sejmu elekcyjnego) Paweł Orzechowski herbu Rogala (1550-1612) na fundamentach dawnej twierdzy wzniósł murowany zamek obronny. Powstała wówczas okazała i dość nowoczesna jak na tamte czasy renesansowa forteca bastejowa. W rodzinie Orzechowskich rezydencja pozostawała do 1644 roku, kiedy to przejęta została przez Władysława Niemirycza. Nowy właściciel nie cieszył się długo nowym nabytkiem, bowiem już cztery lata później odsprzedał zamek rodzinie Buczackich-Tworkowskich. Okres świetności Krupe zakończył się w czasie potopu szwedzkiego, kiedy to wojska Karola Gustawa splądrowały i mocno zniszczyły zamek. Po tym tragicznym wydarzeniu rezydencja nigdy już nie odzyskała dawanego blasku i od XVIII wieku pozostaje w ruinie. W połowie XVIII wieku ówczesny starosta nowokorczyński Jan Mikołaj Rej polecił wznieść w sąsiedztwie zamku niewielki klasycystyczny dworek. Pierwsze prace konserwatorskie na zamku w Krupem przeprowadzone zostały w latach sześćdziesiątych XX wieku. Obecnie częściowo odrestaurowane i zabezpieczone ruiny wraz z sąsiadującym z nimi dworkiem udostępnione są dla zwiedzających. Z tej niegdyś imponującej rezydencji zachowały się do czasów obecnych majestatyczne ściany zamku właściwego, fragmenty północnej bastei oraz pozostałości dawnych fos otaczających cały kompleks.

Legenda

Z zamkiem związana jest pewna legenda, która głosi, że gdy spowija go gęsta mgła to w pobliżu murów pojawia się cień tajemniczego szlachcica w kontuszu. Postać ta porusza się wokół murów i pilnuje aby w zamku był zawsze spokój i porządek.