Bansko to miasto i zarazem popularny kurort zimowy w południowo-zachodniej Bułgarii, położony na wysokości 936 metrów n.p.m. u stóp należącego do masywu gór Pirin i drugiego pod względem wielkości szczytu Bułgarii, Wichrenu (2914 metrów n.p.m.). Niegdyś Bansko stanowiło odludną i trudno dostępną osadę górską. Okres największego rozwoju miasteczka rozpoczął się dopiero, na przełomie XVIII i XIX wieku, kiedy przyszedł kres panowania tureckiego na tych terenach. Wtedy to Bansko stało się ważnym ośrodkiem bułgarskiego odrodzenia narodowego. Rozwojowi sprzyjało także położenie przy trasie ważnego szlaku handlowego wiodącego znad Morza Egejskiego na wyspy Brytyjskie. Praktycznie do 1912 roku Bansko stanowiło część Imperium Osmańskiego. Z tego okresu pochodzą charakterystyczne w architektonicznym krajobrazie miasta wąskie okna, mocne bramy i wysokie mury a także liczne ukryte tajemne przejścia i korytarze. Zachowało się tu także kilka bogato zdobionych domów kupieckich. Obecnie Bansko to jeden z najbardziej znanych bułgarskich kurortów narciarskich. Na miłośników białego szaleństwa czeka tu aż 75 km różnorodnych tras zjazdowych (w tym licząca 22 km jedna najdłuższych w Europie). Miasto dysponuje także zbudowaną w 2003 roku kolejką gondolową, oraz kilkudziesięcioma wyciągami krzesełkowymi. Cześć tras dostosowana jest dla miłośników jazdy ekstremalnej, ale i początkujący narciarze znajdą także coś dla siebie. Malownicze górskie szczyty wznoszące się w pobliżu miasta, liczne jeziora i lasy sosnowe czynią Bansko popularnym miejscem wypoczynku.
Ciekawostki
- W Bansko urodził się słynny bułgarski pisarz i mnich prawosławny Paisjusz Chilendarski (1722-1773) - autor pierwszego dzieło bułgarskiej historiografii Słowianobułgarskiej historii История славянобългарска);
- Każdego roku w Bansko organizowane są zawody Pucharu Świata w narciarstwie alpejskim;
- W Bansko urodził się bułgarski poeta i działacz ruchu robotniczego Nikoła Wapcarow (1909-1942).