Kopalnia Soli w Bochni

Bochnia to miasto w południowej Polsce (województwo małopolskie), położone rzeką Rabą na granicy Kotliny Sandomierskiej i Pogórza Karpackiego. Jedną z ciekawszych atrakcji turystycznych jest tu usytuowana w samym sercu miasta dawna kopalnia soli. Jej początki sięgają połowy XIII wieku (starsza od Wieliczki), kiedy to odkryto tu bogate pokłady soli kamiennej. Wcześniej w okolicach rzeki Raby pozyskiwano sól przez odparowywanie wody z solanki w specjalnych studniach (tzw. sól warzona). To właśnie one stały się zalążkiem dwóch szybów Gazaris i Sutoris, w których zaczęto wydobywać sól metodami górniczymi. Bardzo szybko kopalnia stała się prężnie działającym przedsiębiorstwem królewskim, przynoszącym olbrzymie dochody Rzeczypospolitej. Na przełomie XV i XIV wieku Żupa bocheńska w ramach Żupy krakowskiej, a więc wraz z kopalnią soli w Wieliczce zatrudniała przeszło 500 kopaczy. Powstały też nowe szyby: Regis, Bochneris i Campi. Wydobycie soli na skalę przemysłową trwało tu aż do XX wieku, kiedy to wyczerpały się pokłady soli. W 1981 roku historyczne wyrobiska wpisane zostały do rejestru zabytków., a kopalnia przekształcona została w obiekt turystyczny. Wśród urządzeń kopalni po dziś dzień działa specjalny mechanizm napędowy wind w szybach poruszany pracą silnika parowego. Jest to unikalny zachowany czynny zabytek techniki w skali Europy. Zwiedzanie kopalni zajmie około trzech godzin. Trasa prowadzi przez liczne komory solne, wykute w soli kaplice oraz podziemną rzekę, którą pokonuje się łodziami. Wiele osób decyduje się przedłużyć wizytę na tzw. pobyt inhalacyjny. Istnieje także możliwość wynajęcia pokoju i przenocowania pod ziemią. Największa komora kopalni o nazwie Ważyn ma 350 metrów długości, do 12 metrów szerokości i 7,2 metrów wysokości. Wewnątrz niej znajduje się restauracja Ważynek, sklep z pamiątkami, boisko sportowe oraz plac zabaw dla dzieci. W komorze panuje stała temperatura około 14-16 °C, wysoka wilgotność oraz wypełnia ją wyjątkowo czyste, jonizowane powietrze, nasycone chlorkiem sodu oraz innymi cennymi mikroelementami. Ten niezwykle korzystny mikroklimat wykorzystywany jest do leczenia różnego rodzaju alergii, astmy czy chorób układu oddechowego. W 2013 roku Kopalnia Soli w Bochni została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Legenda

Odkrycie soli w Bochni związane jest z legendą o pierścieniu węgierskiej królewny św. Kingi (1234-1292). Swego czasu gdy polski książę Bolesław Wstydliwy (1226-1279) poprosił ją o rękę, ta zwróciła się do swego ojca - króla Węgier Beli IV , aby w wianie nie ofiarowano jej złota czy kosztowności, gdyż niosą za sobą jedynie pot i łzy ludzkie. Nie chciała też roju służby, bo ta jest znamieniem pychy. Życzyła sobie tylko jednego skarbu - soli, którą chciała dać swej przyszłej ojczyźnie. Król podarował jej więc najbogatszą i największą kopalnię Siedmiogrodu. Kinga, biorąc ją w posiadanie, wrzuciła do szybu swój zaręczynowy pierścień, zaś w drodze do kraju swego męża zabrała ze sobą doświadczonych górników węgierskich. Po dotarciu do Polski rozkazała im rozpoczęcie poszukiwań soli, którą znaleźli wraz z pierścieniem w pierwszym bałwanie (bryle) soli, który wykopano w okolicach Bochni.