Wilczy Szaniec (Wolfsschanze)

Wilczy Szaniec (Wolfsschanze) to jedna z głównych kwater Hitlera, znajdująca się w pobliżu wsi Gierłoż około 8 km na wschód od Kętrzyna. Odpowiedzialnym za budowę Wilczego Szańca był znany specjalista od budowy umocnień wojskowych i bunkrów, niemiecki inżynier Fritz Todt. Cały kompleks został starannie zamaskowany. Dachy budynków pokryte były warstwą ziemi oraz porastała je trawa i młode drzewa, co uniemożliwiało praktycznie wykrycie ich z powietrza czy przy pomocy zdjęć lotniczych. Kwatera ulokowana była w zachodniej części Giżyckiego Rejonu Umocnionego, który stanowił dodatkową ochronę kompleksu. Naczelny wódz III Rzeszy rezydował tu w latach 1941-1944 wraz z takimi nazistowskimi dostojnikami jak Hermann Goring, Heinrich Himmler, Albert Speer, Martin Bormann, Wilhelm Keitel czy Joseph Goebbels. W 1944 roku w Wilczym Szańcu stacjonowało i mieszkało przeszło 2000 osób. Na cały kompleks zajmujący około 2.5 km2 składało się blisko 200 budynków, schrony, baraki, lotniska, dworzec kolejowy i stołówka. Najmasywniejsze schrony znajdujące się w Wilczym Szańcu typu ciężkiego miały ściany o grubości od 4 do 6 metrów, a grubość stropu dochodziła nawet do 8 metrów. 20 lipca 1944 w Wilczym Szańcu miał miejsce nieudany zamach bombowy na życie Hitlera przeprowadzony przez Clausa von Stauffenberga i Wernera von Haeftena. W związku z nadciągającą ze wschodu Armią Czerwoną - Wilczy Szaniec opuszczony został przez dowództwo wraz Hitlerem 20 listopada 1944 roku. Wojska niemieckie zaś wycofały się z rejonu Wielkich Jezior Mazurskich ostatecznie pod koniec stycznia 1945 roku.