Delos (Δήλος)

Delos to niewielka, skalista grecka wysepka (obecnie niezamieszkała), położona w archipelagu Cykladów na Morzu Egejskim. Zajmuje powierzchnię około 3.6 km2 i jest najmniejszą wyspą całego archipelagu. W mitologii greckiej Delos nazywana była Ortygią - Była to legendarna pływająca po morzach wyspa, którą w obecnym miejscu osadził bóg mórz i żeglarzy - Posejdon, aby nieszczęśliwa Leto (tytanida) mogła się tu skryć przez prześladującą ją Herą (żoną Zeusa). To właśnie na tej wyspie Leto urodziła bliźnięta: Apollina i Artemidę, a miejsce to w późniejszym czasie się jednym z najważniejszych ośrodków kultu Apollina. W starożytności wyspa stanowiła stolicę założonego przez Ateny słynnego Związku Morskiego (sojusz polis starożytnej Grecji zwany także Symmachią Delijską). Wkrótce potem stała ona się jednym z najważniejszych miast handlowych i portowych regionu. Okres świetności Delos zakończył się w 86 p.n.e., kiedy to wyspa została zdobyta i zniszczona przez wojska króla Menofanesa. Po tym tragicznym wydarzeniu opuszczona i zaniedbana popadła na wieki w zapomnienie. W 1873 roku na wyspie rozpoczęto zakrojone na szeroką skalę prace wykopaliskowe. Wtedy to udało się odsłonić pozostałości wielkiego portu oraz ruiny ogromnego kompleksu świątynnego z ołtarzem Appolina. Ponadto obejrzeć możemy tu znajdujący się w pobliżu Świętego Jeziora (miejsce narodzin Apolla) słynny taras lwów. Z dziewięciu marmurowych posągów przestawiających lwy zachowało się tylko pięć. Ich oryginały znajdują się w miejscowym muzeum, a wyschniętego dziś jeziora strzegą ich wierne repliki. Znalezisko na wyspie Delos przez niektórych uznane zostało za jeden z siedmiu cudów świata. W 1990 roku stanowisko archeologiczne w Delos zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.